Η τάση Y2K στη μόδα κι όμορφιά που χαρακτήρισε την εποχή του millennium -τα χρόνια γύρω από το 2000 δηλαδή- εμφανίστηκε περίπου την ίδια στιγμή που η Generation Z που οδηγεί την αναβίωσή της αυτή τη στιγμή, γεννιόταν. Κυριολεκτικά. Μιλάμε για τα χρόνια από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Το Y2K ως αρχική τάση στην αισθητικής της μόδας και της ομορφιάς χαρακτηρίζεται από ένα πράγμα πάνω απ’όλα: την υπερβολή! Κι έτσι ακριβώς αναβιώνει στο Tik Tok σήμερα, με γυαλιστερά, εμπνευσμένα από το Matrix λάτεξ και λούρεξ υφάσματα ως τα ορατά G-strings πάνω από την μέση jeans και φορεμάτων, σαν αυτό που φόρεσε μέσα από το ροζ φόρεμα με τη γυμνή πλάτη η Hailey Bieber στο Met Gala του 2019, μόλις 2 χρόνια πριν. Οι γυαλιστερές παστέλ σκιές ματιών της Dua Lipa και τα φρύδια που σιγά σιγά αρχίζουν να εγκαταλείπουν το παχύ πέλος μιας Cara Delevine είναι τα επόμενα στάδια.
Το ερώτημα είναι, γιατί η Generation Z αποζητά να υιοθετήσει το στυλ των νιάτων της…μαμάς της;
Όσες τα ζήσαμε δεν θα λέγαμε ότι το στυλ της Paris Hilton και της Lindsay Lohan ήταν ό,τι ωραιότερο ξεπήδησε ποτέ στις σελίδες των glossy περιοδικών. Τότε τι τους ζήλεψαν;
@luvjessicablair y2k inspired fits <3 pls appreciate the work i put into that intro 😭 #y2koutfits #y2k #2000sfashion #thrifting #destinationdepop
Η απάντηση έχει να κάνει και με την ιστορία της μόδας, αλλά και με μια κοινωνικοοικονομική προσέγγιση, όπως άλλωστε τα περισσότερα πράγματα όταν μιλάμε για ποπ φαινόμενα.
Η αρχική αισθητική Y2K, όσο κι η αναβίωση της στο 2023 είναι κυκλική. Σηματοδοτούν το κλείσιμο ενός κύκλου και το άνοιγμα ενός νέου.
Η ύφεση του 2008 οδήγησε στον μινιμαλισμό της δεκαετία του 2010 (κι αυτή με τη σειρά της στον αναπτυσσόμενο μαξιμαλισμό της δεκαετίας του 2020).
Η Μαύρη Δευτέρα στα χρηματιστήρια με το ξαφνικό κραχ του 1987 σήμανε την αρχή του τέλους της δεκαετίας της υπερβολής και των yuppies, των στελεχών δηλαδή με τα επιθετικά κουστούμια και ταγιέρ, το στυλιζαρισμένο μαλλί και τα υπερμεγέθη κοσμήματα. Η δεκαετία του 1990 έφερε τον μινιμαλισμό, αλλά και το grunge. Ακόμα κι αν κάποιος είχε χρήματα, το να φοράει ρούχα που ήταν απροκάλυπτα πολυτελή, όπως αυτό που βλέπαμε τη δεκαετία του 1980, θεωρούνταν χυδαίο και κακόγουστο, όπως αναλύει η Colleen Hill, επιμελήτρια Κοστουμιών και Αξεσουάρ στο Μουσείο FIT. «Αν και το grunge και η αποδόμηση διέφεραν από τον μινιμαλισμό στην εμφάνιση, η βασική προϋπόθεση πίσω από όλες αυτές τις ιδέες ήταν η ίδια: ήταν μια αντίδραση στην υπερβολή της δεκαετίας του 1980. Καθώς η πολυτέλεια άρχισε να επιστρέφει στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ήταν αρκετά προκλητική», λέει η Hill, κάνοντας μια αναδρομή στον σέξι -έως υπερβολικά αμφιλεγόμενο- μινιμαλισμό του Tom Ford κατά τη διάρκεια της θητείας του στον YSL και τον Gucci, καθώς και στο «bumster» (γνωστό και ως ιδιαίτερα χαμηλόμεσο) παντελόνι του Alexander McQueen.
Αυτό ήταν το εφαλτήριο για το millennium και την σχεδόν χιλιαστική του αισθητική “του τέλους του κόσμου”. Αν θέλετε να παρακολουθήσετε ακριβώς αυτό, μαζί με μπόλικο τεχνολογικό προβληματισμό, ψάξτε την αριστουργηματική ταινία της Kathryn Bigelow, Strange Days και θα με θυμηθείτε.
Ξαφνικά, σαν να μην υπάρχει αύριο όλα άλλαξαν. Ακριβώς επειδή φοβόμασταν ότι δεν θα υπάρξει αύριο και θα καταρρεύσει η παγκόσμια οικονομία και επικοινωνία λόγω του ότι οι υπολογιστές υποτίθεται θα “τρελλαίνονταν” με τα πολλά ψηφία των μηδενικών του 00-00-2000. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Όμως έδωσε την ευκαιρία για ένα καταναλωτικό όργιο: αξεσουάρ παντού, με χρωματιστά καπέλα, φουλάρια, κοσμήματα, γυαλιά ηλίου πολύχρωμα, χαϊμαλιά, μπότες με πολύχρωμα καλσόν, ζώνες, φτερά, κορδέλες και μακιγιάζ με χρώμα. Και παντού κρυσταλλάκια… σαν πολυέλαιος! Ήταν σαν ένα χαρούμενο gypsy πανηγύρι. Η αγωνία του τέλους πρόσταζε ένα πρώιμο YOLO.
H αναβίωση της αισθητικής Υ2Κ στο Tik Tok και τις επίσημες εμφανίσεις έχει ως αντίβαρο ακριβώς την αντίδραση στην πανδημία και την αγωνία για μια νέα επερχόμενη οικονομική κρίση λόγω των γεωπολιτικών καταστάσεων. Φυσικά η μέση έφηβη, που εμπνέεται από όσα βλέπει σε οθόνες γύρω της, δεν έχει πλήρη συναίσθηση έμπειρου πολιτικού αναλυτή των New York Times, συναισθάνεται όμως στον αέρα την ανησυχία και επιστρέφει σε κάτι που έχει μια υφή οικειότητας -από τη ντουλάπα και τις φωτογραφίες της μαμάς της- που μοιάζει ταυτόχρονα ανακουφιστικό και καινούργιο.
Στο μακιγιάζ ειδικά η αναβίωση έχει πάρει μια πιο επικαιροποιημένη μορφή, σε έναν κόσμο όπου πέρασε η Kim Kardashian κι οι αδερφές της και τον άλλαξαν δια παντός. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο μέσος καταναλωτής ήταν απίθανο να είναι εξοικειωμένος με το contouring ή το highlighting. Mετά από τουλάχιστον μια δεκαετία ανελέητου μαδήματος των φρυδιών, αυτά “γεμίζονταν” με μολύβι μόνο αν ήταν πολύ αραιά. Σήμερα όμως η τάση Y2K στο μακιγιάζ άλλαξε, καθώς οι φωτοσκιάσεις με highlighter και τα τέλεια περιποιημένα φρύδια θεωρούνται εκ των ουκ άνευ.
Η επιστροφή του Y2K αναβιώνει χάρις στην προηγμένη τεχνολογία και τα κοινωνικά δίκτυα που κάνουν τις τάσεις να ταξιδεύουν με ταχύτητα αστραπής. Η Youtuber Mina Le εξηγεί πώς το lifestyle περιοδικό και το περιοδικό μόδας πέθαναν κι εκεί που τα αξιώματα αισθητικής παράγονταν από μια ομάδα υπερεπιτηδευμένων επαγγελματιών -όπως ακριβώς εξηγεί η διευθύντρια Miranda στην ταινία The Devil Wears Prada στη σκηνή με το μπλε πουλόβερ – ενώ τώρα διακινούνται από τον ίδιο τον καταναλωτή.
Με 95% των εφήβων να διαθέτουν smartphone, σύμφωνα με τις πληροφορίες από τις εταιρείες, δεν είναι καθόλου δύσκολο να βρεθούν συγκεντρωτικά τα οπτικά κειμήλια του σωτήριου έτους 2000. Δεν τα θυμούνται αλλά τα εντοπίζουν με το πάτημα 2 κουμπιών στο Google.
Επιπλέον οι μαύρες γυναίκες της εποχής που τότε δεν πρωταγωνιστούσαν στις διαφημίσεις και το lifestyle, αλλά ήταν υλικό υποκουλτούρας του ghetto, πλέον έχουν αναδειχθεί, ιδιαίτερα μέσω της δυναμικής παρουσίας τους στην rap σκηνή, κι οδηγούν τις τάσεις. Τα μακριά προσθετικά νύχια είναι μια ξεκάθαρα μαύρη, ghetto fabulous τάση. Σήμερα οι ίδιες οι μαύρες γυναίκες αναρωτιούνται σχετικά με την θέση τους στην παγκόσμια αισθητική και τις επιλογές που κάνουν.
Αλλά κι η ιαπωνική gyaru υποκουλτούρα, που της έγινε πολιτιστική οικειοποίηση κατά το millennium μέσω της Gwen Stefani και του πρότζεκτ της Harajuku Girls επηρεάζει εκ νέου την σύγχρονη γενιά.
Η τεχνολογία όμως είναι εν μέρει υπεύθυνη για την αναβίωση της Υ2K αισθητικής. Τόσο όσο και η νοσταλγία για έναν κόσμο που, επειδή η GenZ δεν τον έζησε, τον νοσταλγεί με εκείνη την μελαγχολία που επιφυλάσσουμε για την ωραιοποίηση του παρελθόντος. Με ρίζες στον Ρομαντισμό και τις ταινίες των late 70s για τα μυθικά αμερικανικά 50s (ας προσέξουμε ότι η χρονική απόσταση είναι ακριβώς μια γενιά), ο εξωραϊσμός του παρελθόντος αποτελεί μια τάση να καταφύγουμε στο οικείο και στο θεωρούμενο ως πιο ανέμελο σε σχέση με το ταραγμένο παρόν. Επιπλέον γύρω στα 20-30 χρόνια είναι μια ικανή απόσταση να δείξει κάτι ξανά καινούγιο. Θυμάμαι πάντα το αξίωμα που λέγαμε ξεφυλλίζοντας εμβληματικά τεύχη της Vogue όταν ήμουν φοιτήτρια: “αν το θυμάσαι και το φόρεσες την πρώτη φορά που κυκλοφόρησε, άφησέ το ήσυχο τώρα”.
Μετά από μια παγκόσμια πανδημία, επικείμενες κλιματικές κρίσεις και την παγκόσμια ανισότητα (με ιδιαίτερα έντονο το θέμα της φυλετικής αδικίας στις ΗΠΑ) και την επείγουσα ανησυχία για παγκόσμιο πόλεμο, ο 20ετής κύκλος υπαγορεύει την επιρροή των 2020s από τη μαξιμαλιστική υπέρβαση στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το περίφημο Y2K. Επειδή η μόδα κύκλους κάνει.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
