Μπαμπά, είμαστε ξένοι όσο κι αν αγαπιόμαστε με κάποιον τρόπο

Αυτή είναι μια ιστορία για τον μπαμπά μου.

Ο μπαμπάς μου είναι άντρας πρότυπο, είναι νησιώτης, μεγαλωμένος αυστηρά και με πολλές στερήσεις. Είναι άντρας με αξίες, άντρας σωστός και οικογενειάρχης. Έκανε δυο γιους, αν και ήθελε ένα γιο και μια κόρη, και τους έδωσε τα ονόματα του πατέρα του και του πρόωρα χαμένου αδερφού του.

Τους γιους του τους μεγάλωσε ώστε να γίνουν άντρες σωστοί σαν αυτόν, με πρόσωπο στην κοινωνία. Με τον μπαμπά μου μιλάμε συχνά, αλλά δε λέμε τίποτα.

Ο αδερφός μου έχει δυο χρόνια να του μιλήσει και ο μπαμπάς μου υποφέρει για αυτήν την κατάσταση, αλλά πιο πολύ υποφέρει για το ότι δεν είναι πλέον οικογενειάρχης, η οικογένειά του σκόρπισε και αυτό το βάρος της κατεστραμμένης εικόνας του δεν μπορεί να το αντέξει, δεν έχει μάτια να αντικρύσει τους γείτονες που υποψιάζονται ότι δεν είναι η πολλή δουλειά που κρατά τον μικρό μακριά από το νησί τόσα καλοκαίρια.

Είδα μια φωτογραφία χτες. Εγώ μικρός στους ώμους σου, μπαμπά, να με γαργαλάς και να γελάμε, ο μικρός να κρέμεται απ’ το παλτό σου και λίγο πιο δίπλα η μαμά να έχει διπλωθεί στα δύο από τα γέλια και να απλώνει τα χέρια να σε αγκαλιάσει.

Πολύ όμορφη φωτογραφία, συμβολική μιας εποχής που δε θυμάμαι πολύ καλά, αλλά με κάνει να αναρωτιέμαι πώς φτάσαμε στο σήμερα. Στο σήμερα που δε σε αντέχω, που δεν αντέχω να είμαι δίπλα σου λεπτό.

Δεν είναι μόνο ότι δεν έχουμε τι να πούμε, είναι που αυτός που έχω μπροστά μου δεν είναι ο χαμογελαστός άντρας της φωτογραφίας που παίζει και αγκαλιάζει τα παιδιά του. Είναι ένας άντρας δύστροπος, που θέλει όλα να γίνονται όπως αυτός θεωρεί σωστά, που δε δέχεται άλλη γνώμη, που φωνάζει και μουτρώνει, που είναι ανίκανος να συζητήσει, να ακούσει, να κάνει διάλογο σαν άνθρωπος.

Για κάποιους είσαι παραδοσιακός και ντόμπρος, είσαι έντιμος και τα κάνεις όλα με τον «παλιό τρόπο», γιατί έτσι είσαι, αυθεντικός και παλαιάς κοπής. Εμένα με κούρασες και με απομάκρυνες.

Με κούρασες τόσο πολύ που πλέον νιώθω πως προτιμώ να μη σε έχω στη ζωή μου. Δεν αμφιβάλλω ούτε ελάχιστα για το πόσο πολύ μας αγαπάς και θα έκανες τα πάντα για μας. Τα πάντα εκτός από το να βάλεις τον εαυτό σου και το πείσμα σου στην άκρη. Τα πάντα εκτός από το να βάλεις τον «κόσμο» σε δεύτερη μοίρα.

Μπορεί κυριολεκτικά να πέθαινες για μας, αλλά τις «αξίες» σου, τον συντηρητισμό και τον αυταρχισμό σου δεν τα έβαλες ποτέ στην άκρη για χάρη της σχέσης μας.

Δεν έκανες ποτέ κάτι «κακό», δεν μας στέρησες ποτέ τίποτα, δεν σήκωσες ποτέ χέρι πάνω μας, αλλά κατάφερες να μη μιλάμε, να μας εκνευρίζει ακόμα και η παρουσία σου, να φοβόμαστε την επόμενη επικριτική κουβέντα από τα χείλη σου, γιατί εσύ ξέρεις πώς γίνονται τα πράγματα και ποιο είναι το σωστό.

Εμείς σχεδόν 35 χρονών δεν έχουμε μάθει ακόμη. Η φωτογραφία απεικόνιζε μια εποχή που όλα ήταν ρόδινα στις σχέσεις μας γιατί ήμαστε παιδάκια, πλήρως εξαρτημένοι από σας, το μόνο που θέλαμε ήταν αγάπη και μας τη δίνατε απλόχερα. Κι εμείς σου δίναμε απλόχερα αυτό που είχες εσύ ανάγκη, μια οικογένεια στην οποία ήσουν ο αφέντης, ήσουν το επίκεντρο και αποφάσιζες για όλα, γιατί εσύ ήξερες μόνο.

Τώρα μεγαλώσαμε και διαφοροποιηθήκαμε, παίρνουμε τις δικές μας αποφάσεις, για τις οποίες δε σε ενημερώνουμε καν και αυτό σε τρελαίνει. Δε συμφωνείς και δεν μπορείς να μας ελέγχεις. Ο έλεγχος είναι το πρόβλημά σου. Θυμώνεις γιατί κάνουμε τη δική μας ζωή και δεν την κάνουμε όπως εσύ θες.

Μάλλον όμως αυτό είναι που στον απολογισμό τελικά σε κάνει κακό πατέρα. Είναι βαριά κουβέντα και δεν ξέρω αν θα στην πω ποτέ, αλλά δεν τα κατάφερες καλά ρε μπαμπά.

Δεν τα κατάφερες να χτίσουμε μια σχέση. Και το ότι μιλάμε ακόμα το οφείλεις στη μάνα μας που είναι πάντα στην μέση να ψιθυρίζει, να εξομαλύνει την κατάσταση και να απορροφά τις εντάσεις.

Μέχρι μια ηλικία νόμιζα πως έτσι συμβαίνει σε όλες τις οικογένειες. Οι μανάδες απορροφούν τους κραδασμούς και σιγοψιθυρίζουν λόγια για υπομονή, για αγάπη, για στραβά μάτια. Επιτελεί κι εκείνη κατά γράμμα το ρόλο που της ανέθεσε η κοινωνία και που το παρελθόν της προκαθόρισε. Δεν μπόρεσε να ξεφύγει από αυτό, ήταν μια καημένη γυναίκα με δικά της θέματα από την προβληματική παιδική της ηλικία που στα δικά της μάτια η ντομπροσύνη, η απολυτότητα και η σιγουριά που είχες την έκαναν να νιώσει ασφάλεια.

Ήθελε έναν άντρα τόσο βράχο που θα γινόταν χαλί για την οικογένειά του, που δε θα έβαζε ποτέ κάτι πάνω από αυτή, και δεν μπόρεσε να δει τα τόσα προβληματικά στοιχεία σου.

Εκείνος σε λάτρευε και κουμπώσατε καλά μαζί όσο ήμαστε εμείς μικροί, γιατί εσύ όριζες κι εκείνη ακολουθούσε. Ήταν σημαντικό για κείνη να έχει μια οικογένεια ενωμένη, χωρίς καυγάδες. Σκέφτομαι αν κάνω εγώ γιο πως θα είμαι μαζί του.

Θα τον παίρνω αγκαλιές ακόμα κι όταν μεγαλώσει; Θα μιλάω μαζί του ουσιαστικά και όχι για να κάτσουμε απλά σε αυτό το γαμημένο το τραπέζι όλοι μαζί σαν Οικογένεια; Θα τον ξέρω το γιο μου; Θα τον γνωρίζω; Θα θέλω να φύγει και να πατήσει στα πόδια του όταν ενηλικιωθεί, χαρούμενος που μεγάλωσα έναν άντρα αυτόνομο και δυνατό; Θα είμαι πάντα δίπλα του όταν με χρειαστεί, χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς να κρίνω κάθε απόφασή του επειδή εγώ ξέρω καλύτερα και επειδή τι θα πει ο κόσμος;

Ή θα γίνω ένας κακόμοιρος μικρός άντρας που γαντζώνεται στα παιδιά του, που θέλει να τα ελέγχει, να μη φύγουν, να μην απομακρυνθούν, να μη δημιουργήσουν άλλη οικογένεια και ζωή; Ένας καημένος τύπος εγκλωβισμένος σε έναν κώδικα τιμής και ηθικής, παραδοσιακών αξιών που είναι ανίκανος να ξεχωρίσει τα σημαντικά από τα ανούσια, ανίκανος να βάλει τους γιους του προτεραιότητα και να στείλει στο διάολο τον «κόσμο» που περιμένει στη γωνία για να του πάρει τον τίτλο του σωστού οικογενειάρχη;

Έτσι σε βλέπω τώρα και σε λυπάμαι. Αλλά λυπάμαι και μένα. Λυπάμαι και τη μαμά. Και τον μικρό. Γιατί κανείς μας δεν έμεινε αλώβητος από αυτό. Βλέπω μπαμπάδες να αγκαλιάζουν τους έφηβους γιους τους, να κάνουν αστεία και να γελάνε κακαριστά και νιώθω μια αποστροφή, νιώθω πως η εικόνα αυτή δεν είναι ταιριαστή, ότι είναι λάθος.

Μου φαίνεται λάθος μια εικόνα που είναι υπέροχη. Εμείς στην εφηβεία μου ήδη είχαμε χαθεί, ήμαστε μεγάλοι πια για εκδηλώσεις αγάπης, δεν τσακωνόμασταν βέβαια αν είναι δυνατόν, απλώς δεν επικοινωνούσαμε.

Και δεν ξαναεπικοινωνήσαμε ποτέ.

Ο μόνος εαυτός μου που γνωρίζεις είναι αυτός που ήμουν σαν παιδάκι.Δεν ξέρεις καν ποιος είμαι και δε θα με μάθεις και ποτέ.

Δεν ξέρεις πως είμαι γλυκός άνθρωπος, δεν ξέρεις πως είμαι τρυφερός και μου αρέσουν οι αγκαλιές, πως έχω πολύ χιούμορ, πως μου αρέσει να εκφράζω τα συναισθήματά μου στους ανθρώπους που αγαπάω. Δεν ξέρεις τι σκέφτομαι για τη ζωή μου, τι με απασχολεί και τι με φοβίζει, με τι γελάω δυνατά (με έχεις ακούσει να γελάω δυνατά;), δεν ξέρεις τους φίλους μου, δεν ξέρεις τι είναι σημαντικό για μένα και τι με κάνει ευτυχισμένο.

Είμαστε ξένοι κι ας αγαπιόμαστε με έναν κάποιο τρόπο.

Απέτυχες στο ρόλο σου και βγήκαμε χαμένοι όλοι. Είμαι ενήλικας βέβαια, καμιά φορά σκέφτομαι πως πλέον έχω κι εγώ ευθύνη, πως θα μπορούσα να ορίσω τη σχέση μας αλλιώς, να σε προσεγγίσω αλλιώς, να σου μιλήσω, να σου εξηγήσω και να γνωριστούμε εκ νέου.

Δεν το κάνω.

Δεν είναι μόνο ότι δε θα καταλάβεις, είναι και ότι δεν ξέρω πώς να σου μιλάω, είναι αδύνατο να ανοιχτώ μπροστά σου, να εκτεθώ, είναι πραγματικά αδύνατο να κάνω ένα σωρό πράγματα μπροστά σου: να εκφράσω συναίσθημα, να πάρω θέση σε μια συζήτηση, να εξηγήσω μια σκέψη μου, να χορέψω, να αγκαλιάσω, πόσω μάλλον να ανοίξω την καρδιά μου σε σένα για όλα αυτά που μας αφορούν και τους δύο.

Υποθέτω ότι ούτε εσύ ξέρεις πώς, δεν ξέρω αν θέλεις αλλά το βλέπω ότι σε πειράζει που έχουμε να πούμε μόνο για δουλειές και υποχρεώσεις και τι φάγαμε για μεσημέρι.

Σε πειράζει το ότι με τη μαμά μιλάμε εγκάρδια, με αγάπη, ενώ με σένα μόνο ψυχρά. Το ξέρεις πως είμαστε μακριά, πως αυτή η σχέση είναι τυπική και ίσως κι εσύ να νιώθεις αδύναμος να την αλλάξεις. Το ξέρεις πως αν συνεχίσουμε έτσι η σχέση μας θα γίνεται ολοένα χειρότερη, όπως συνέβη με τον μικρό, επειδή τόλμησε να βγει από τα όρια που εσύ και η κωλοκοινωνία που συντηρείς θέτετε.

Εκείνος τόλμησε να είναι ανοιχτά γκέι, αλλά το βράδυ που στο είπε εσύ αποφάσισες οριστικά να μην το βλέπεις, να κάνεις σαν να μην το άκουσες ποτέ και να κλείνεις τα μάτια σου στη ζωή του. Δεν του έκλεισες την πόρτα σου, αλλά εκείνος δε θέλησε να την ξαναπεράσει ποτέ όσο εσύ βρίσκεσαι εκεί.

Και υποφέρεις και αναρωτιέσαι που έκανες λάθος, που έκανες λάθος και βγήκαμε έτσι ανυπάκουοι και απόμακροι, ενώ εσύ για τους γονείς και τα αδέρφια σου γινόσουν θυσία, γιατί η οικογένεια είναι πάνω απ΄ όλα.

Με αυτό το ιδανικό στο νου αδυνατείς και να καταλάβεις ότι η δική μου οικογένεια, η κύρια, είναι άλλη πλέον.

Δε χρειάζεται να κάνω παιδιά για να το αποδεχτείς, οικογένεια μου είναι η γυναίκα που επέλεξα και του μικρού είναι ο σύντροφός του, κι ας μην θέλησες ποτέ να τον γνωρίσεις.

Αυτές είναι οι οικογένειές μας, αλλά έχουμε αφήσει χώρο και για σένα. Υπάρχει χώρος, αλλά όχι άπλετος, είναι συγκεκριμένος και με συγκεκριμένο καλούπι. Πρέπει εσύ να στριμωχτείς για να χωρέσεις, να γίνεις πιο ελαστικός, να πετάξεις τα κομμάτια σου που δε χωράνε στη ζωή μας αν θέλεις να ταιριάξεις και να έχεις θέση μέσα σε αυτή.

Νομίζω πως δεν μπορείς, γιατί όσο περνάν τα χρόνια γίνεσαι όλο και πιο άκαμπτος, αλλά δεν είναι δικό μας χρέος να μαλακώσουμε, να σε παρακαλέσουμε, να σε αποδεχτούμε άνευ όρων.

Δικό σου χρέος είναι να αποδεχτείς εσύ εμάς. Αλλιώς, μπορεί να έχεις ανθρώπους δίπλα σου στα γηρατειά, ναι θα έχεις, πάντα θα έχεις όταν χρειαστείς, αλλά συνάμα δε θα τους έχεις, θα είμαστε όλοι γεμάτοι παράπονα και πικρία.

Είναι πολύ λυπηρό το πόσο δεν μπορείς να ξεφύγεις από τον αναθεματισμένο κώδικα τιμής με τον οποίο ανατράφηκες και μένει να δούμε τώρα που μπαίνουν όλα στο ζύγι πιο ξεκάθαρα τι έχει για σένα πιο πολλή σημασία, εμείς ή «ο κόσμος»;

Νομίζω όλοι ξέρουμε.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News