Κρυμμένες ηρωίδες: Μια Ινδιάνα από τη Χιλή στην ελληνική επαρχία

Η κυρία Νάνσυ είναι μια γυναίκα με μπρίο, χαμογελαστή και μας μιλάει για τη ζωή της στη Χιλή και τη μετάβασή της στην Ελλάδα, καθώς και για τις δυσκολίες που πέρασε. Την ευχαριστούμε θερμά.

-Από που έχετε καταγωγή;

Η καταγωγή μου είναι από τη Χιλή, από τους Ινδιάνους του Περού, τους Ίνκας. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς των Ινδιάνων. Να σου πω πώς άρχισε η ιστορία μου με την Ελλάδα; Το πως ερωτεύτηκα την Ελλάδα. Όταν ήμουν στη δευτέρα δημοτικού-γιατί εμείς εκεί διαβάζουμε όλη την ιστορία της Ελλάδος, αρχίζοντας από τη μυθολογία- κάναμε τους θεούς του Ολύμπου. Τρελάθηκα! Έλεγα “εγώ όταν θα μεγαλώσω θα μένω στην Ελλάδα και θα πάρω Έλληνα”. Μετά συνεχίσαμε με τους Δελφούς, την Πυθία, την Ακρόπολη. Τρελάθηκα με την Πυθία, την κυρία αυτή (γέλια), ήτανε φανταστική δηλαδή! Μετά στο γυμνάσιο συνεχίσαμε με την Ιλιάδα. Μου δόθηκε η ευκαιρία λοιπόν, όταν τελείωσα τις σπουδές μου, να έρθω στην Ελλάδα.

-Τί έχετε σπουδάσει;

Έχω τελειώσει τεχνικός μηχανικός στο πανεπιστήμιο της Χιλής κι έχω και το δίπλωμα μου εδώ. Το έχω πάει στο υπουργείο εξωτερικών και μου το έχουν μεταφράσει στα ελληνικά. Είχα οικογένεια εδώ, τα πρώτα εξαδέλφια μου και τα ανήψια μου. Είχαν ανοίξει στην πλατεία Ομόνοιας τουριστικό γραφείο κι ήρθα έτσι για διακοπές το ‘81. Ερωτεύτηκα τόσο πολύ αυτή την χώρα, θα την αγαπάω για πάντα. Είναι κακό αυτό που λέω, αλλά την Ελλάδα ένιωσα πατρίδα μου, δεν ένιωσα τη Χιλή. Εντάξει, είναι η χώρα που γεννήθηκα, αλλά εδώ μεγάλωσα. Όταν ήρθα εδώ, ήμουν 22 περίπου.

-Κορίτσι ήρθατε.

Κι ενώ στη Χιλή ήταν όλα ανέμελα, είχα τα πάντα, δεν είχα δουλέψει ποτέ. Όμως εδώ ολοκληρώθηκα ως γυναίκα, ως άνθρωπος. Εδώ έμαθα να δουλεύω. Εδώ έμαθα τα πάντα, Οι αναμνήσεις εκεί είναι πάρα πολλές, αλλά πιο πολλές είναι ετούτες εδώ. Εγώ όταν ήρθα, δεν ήξερα να κάνω κάτι, δεν ήξερα να πλύνω ούτε τα ρούχα μου. Όλα μου τα δίνανε στα χέρια. Έμαθα με πολύ δύσκολο τρόπο. Ήταν δύσκολη η προσαρμογή.

-Τι σας δυσκόλεψε;

Στην Αθήνα δεν είχα ιδιαίτερες δυσκολίες, γιατί είχα τα ξαδέρφια μου, μιλούσαμε και ισπανικά. Αρχικά η γλώσσα, αλλά την έμαθα γρήγορα, μέσα σε έναν χρόνο. Ευτυχώς διαβάζω και γράφω πολύ καλά τα ελληνικά, μ’ αρέσαν πάντα. Στην Αθήνα γνώρισα τον άντρα μου, κάναμε την Όλγα και μετά ήρθαμε στο χωριό, όταν ήταν δυόμιση χρόνων. Μείναμε εδώ και άρχισα να ασχολούμαι με τα πρόβατα, που εμένα μου άρεσαν πάρα πολύ. Σε εμάς τους Ινδιάνους αρέσουν πολύ τα ζώα, κυρίως οι λύκοι. Αν έρθεις στο σπίτι μου έχω δυο σκυλιά, δυο λύκους, όλοι έχουμε. Είναι φοβερό να τους ακούς να ουρλιάζουν, προπάντων όταν έχει φεγγάρι.

-Πώς ήταν η ζωή στη Χιλή;

Ήταν οικονομικά πολύ καλά  η οικογένειά μου.Είμαστε έξι αδέρφια. Ο πατέρας μου ήταν αξιωματικός στην αστυνομία και η μαμά μου είχε κάβα με ποτά, ένα τεράστιο μαγαζί. Τα βαρέλια με τα ποτά ήταν τεράστια, 3000 ή 6000 λίτρα.. Δεν δυσκολεύτηκα ποτέ οικονομικά εκεί.Όταν ήρθα εδώ πέρα, είχα φέρει λεφτά που εδώ δεν είχαν δει ακόμα. Ήταν πολύ ωραία η ζωή, ανέμελη. Κάθε χρόνο φεύγαμε για το χωριό για τρεις μήνες. Σίγουρα μου αρέσει που είμαι Ινδιάνα. Πάντα ήθελα να παντρευτώ Έλληνα, ήθελα να σμίξουμε τον πολιτισμό της Ελλάδας με αυτόν των Ίνκας.

-Πώς γνωρίσατε το σύζυγό σας;

Μέναμε στους Αγίους Αναργύρους, κοντά στην πλατεία και η θεία μου μας είχε δείξει δυο πραγματάκια, που βρίσκεται η ταβέρνα, το σινεμά και η πλατεία. Και βγαίναμε και περνάγαμε απέξω από ένα μαγαζί που είχε σουβλάκια κι ο Αντώνης άραζε εκεί με το φορτηγό. Γελάγαμε γιατί εμείς δεν καταλαβαίναμε ελληνικά, εκείνος δεν καταλάβαινε τι λέγαμε εμείς. Εγώ έλεγα “σιγά να μην πάρω αυτόν!” Ορίστε, τον πήρα! (Γέλια). Έτσι τον γνώρισα, περνούσε και μας μίλαγε. Έφυγα από τη θεία μου, εκείνη δεν τον ήθελε και ήρθαμε στο χωριό και παντρευτήκαμε. Η Όλγα ήταν δυο χρόνων όταν παντρευτήκαμε. Παντρευτήκαμε σε μια εκκλησία μέσα στην ερημιά, στα χωράφια με τα πόδια. Όταν έγινε το μυστήριο, ξέχασα να πάρω τα δαχτυλίδια και φόραγα μόνο τη δική μου! Του Αντώνη την ξέχασα στο σπίτι.  Και παντρεύτηκα τότε με του κουνιάδου μου τη βέρα. Ο Αντώνης τότε δούλευε στην πυροσβεστική και είχαν έρθει πέντε-έξι πυροσβεστικά, όλοι φίλοι του και γινόταν το έλα να δεις, τζέρτζελο σωστό.

Πώς αισθανθήκατε όταν ήρθατε στο χωριό, έχοντας ζήσει στη Χιλή και στην Αθήνα;

Έχω ζήσει πάντα σε μεγάλες πόλεις, στο Σιζιάρ, που είναι σαν την Πάτρα. Μου άρεσε όμως το χωριό, γιατί κάθε χρόνο στις διακοπές πηγαίναμε τρεις μήνες στο χωριό. Έτσι μάθαμε να αγαπάμε και τα ζώα. Εδώ που ήρθα μου άρεσε, αλλά μετά  μπλέχτηκα με τα πρόβατα, είχα 130 πρόβατα για είκοσι χρόνια. Εγώ, που δεν ήξερα να κάνω τίποτα! Εγώ τα άρμεγα, εγώ τα κούρευα.. Με κούρασαν πάρα πολύ. Δε θα την έκανα αυτή τη δουλειά τώρα με τίποτα. Δεν πέρασα τέλεια, αλλά όχι άσχημα. Πέρασαν τα χρόνια και ήρθε και το Γωγούλι μου.

-Ποιες διαφορές βλέπετε στη νοοτροπία του χωριού, σε σχέση με αυτή των πόλεων; Σας αντιμετώπισαν κάπως διαφορετικά, λόγω της Χιλιανής καταγωγής σας;

Η νοοτροπία μας είναι το ίδιο, δεν έχουμε κάτι διαφορετικό εμείς εκεί. Όπως εδώ τα κορίτσια, τα παλιά τα χρόνια, δεν μπορούσανε να βγαίνουν, το ίδιο συνέβαινε και στη Χιλή.Δεν είναι καθόλου ελεύθερα τα πράγματα στην πατρίδα μου, κι ακόμη κρατάει αυτό το “τί θα πει ο κόσμος;”. Εγώ δεν είχα πρόβλημα προσαρμογής, γιατί ήταν σχεδόν το ίδιο. Όταν ήρθα εδώ οδηγούσα το τραχτέρ και δεν είχαν δει άλλη γυναίκα να το κάνει αυτό. Δεν βρήκα ρατσισμό εδώ πέρα, πιστεύω με αγάπησε ο κόσμος εδώ, όπως κι εγώ. Να φανταστείς, ένας κύριος που δεν είχα καλέσει στο γάμο, ήρθε από μόνος του στο σπίτι, για να μου ευχηθεί. Μου λέει “έχω το γιο μου στο εξωτερικό, γι’ αυτό σ’αγαπάω σαν να έχω το παιδί μου εδώ”. Πολύ καλός άνθρωπος. Ήμουν η πρώτη ξένη που πάτησε πόδι εδώ. Την πρώτη φορά που έκανα βόλτα με το τραχτέρ στην πλατεία, κοιτούσαν όλοι περίεργα! Είχα τρέλα κι εγώ, είχα ,μια γιαγιά πάνω στο τραχτέρ και την πήγαινα βόλτα. Της έλεγα “πες μου, πού θέλεις να σε πάω;” (γέλια) .

“Τα παιδιά μου είναι η ζωή μου”

 -Σκεπτόμενη τις επιλογές σας μέχρι σήμερα, πώς θα τις χαρακτηρίζατε; Είστε ικανοποιημένη; Θα θέλατε, ίσως, να έχετε κάνει κάτι διαφορετικό;

 Ίσως ήταν λάθος που ήρθα στο χωριό. Το ‘83 είχα την ευκαιρία να γίνω γραμματέας στην πρεσβεία της Χιλής στην Αθήνα. Ο Αντώνης δε με άφησε, γιατί ήμουν έγκυος. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη ευκαιρία που έχασα. Το μόνο πράγμα που σίγουρα δε θα άλλαζα ποτέ στη ζωή μου, είναι τα παιδιά μου. Εαν μου λέγανε θα περάσεις τα ίδια και θα έχεις τα ίδια παιδιά, θα το ξανάκανα. Εαν όμως ήταν να είμαι πολύ καλά, αλλά χωρίς αυτά τα παιδιά, δε θα το έκανα ποτέ. Τα παιδιά μου είναι η ζωή μου. Όταν ήρθα εδώ, δεν είχα τη δική μου οικογένεια.

 -Μιλήστε μας λίγο για τα παιδιά σας.

 Με τα παιδιά μου ήμουν πάντα πολύ ελαστική και σεβόμουν πολύ τα πράγματα τους. Ποτέ δεν έψαξα πράγματα. Ήμουν πάντα δίπλα τους, αλλά είχα την ελευθερία να κάνουν τις δικές τους επιλογές. Η Όλγα (η μεγάλη της κόρη) το 2000 ντυνόταν σε χιπ-χοπ στιλ, με μαντήλια στο κεφάλι. Εδώ την έλεγαν αλήτισσα όλοι. Δε φορούσαν τα παιδιά μου φουστάνια ποτέ. Δεν τους έκανα έλεγχο, παρά μονάχα κάποιες “εφόδους”. Είχαν κάνει κοπάνα και πήγα εκεί που κάθονταν για καφέ. Η Όλγα κρύφτηκε στην τουαλέτα, είχαν κοκαλώσει όλα. Εγώ τους λέω “ ήρθα εδώ να πιω τον καφέ μου” (γέλια). Δεν τα έχω μαλώσει ποτέ. Είναι πολύ δυναμικές και οι δυο. Θέλω να στέκονται στα πόδια τους. Καμιά φορά τους λέω “ έκανα λάθος που δεν έριξα καμιά σφαλιάρα!”.

 -Θέλετε να μας μιλήσετε λίγο για την καθημερινότητά σας ως αγρότισσα;

 Ήταν δύσκολα. Tο καλοκαίρι ξεκινούσα για το χωράφι όταν χάραζε η μέρα, γύρω στις πεντέμιση. Πήγαινα με τα πόδια, τρία χιλιόμετρα. Έβγαζα τα πρόβατα απευθείας έξω για βοσκή. Όταν βλέπουν σύκα, τρελαίνονται! Ήξερα που είναι τα καλύτερα σύκα, λόγω των προβάτων. Στην αρχή δεν ήξερα να τα κουρέψω και μου έβγαιναν οι πλάτες για να τα καταφέρω. Μου έδειξε ένα γεροντάκι πώς να το κάνω γρήγορα και ξεκούραστα. Εκεί που δεν ήξερα να κάνω τίποτα, έμαθα να αρμέγω μόνη μου 130 πρόβατα. Έκανα εγχείρηση καρπιαίου σωλήνα από το άρμεγμα. Όλα τα χρόνια ήμουν μόνη μου στα χωράφια με τις ώρες. Μαθαίνεις τον αέρα, από που έρχεται, μαθαίνεις τον κάθε θόρυβο που υπάρχει. Κάποια φορά με είχε τσιμπήσει φίδι.Με τσίμπησε στο χέρι .. ένας πόνος τόσο οξύς! Τόσο δυνατός που μου κόπηκε η ανάσα. Πίεσα το χέρι μου και έβγαινε αίμα μαζί με δηλητήριο. Αυτό με έσωσε. Κόψαμε με τον Αντώνη το πουκάμισο λουρίδες και μου έδεσε το χέρι πραγματικά δυνατά. Το χέρι μου είχε πρηστεί τόσο πολύ, που δεν ξεχώριζες χέρι, ήταν όλο μια μάζα. Έμεινα στο νοσοκομείο τρεις μέρες. Στην οικογένεια μου έχουμε πολύ έντονη διαίσθηση, εκείνες τις μέρες η κόρη μου η Όλγα μου είχε πει “να προσέχεις τα φίδια εκεί στα χωράφια”. Κι εγώ έχω πολύ μεγάλη διαίσθηση, όταν είναι να συμβεί κάτι το νιώθω. Είναι πολύ δύσκολο.. Όταν μου είπε ότι η Γωγώ ότι την πονούσε δυνατά το κεφάλι, το ήξερα μέσα μου ότι είναι κάτι σοβαρό, κι έλεγα Παναγία μου να μην είναι αυτό.. Δεν μπορώ να στο εξηγήσω πώς ξέρω μερικά πράγματα.

“Είναι θαύμα που μιλάμε εμείς οι δυο”

-Θέλετε να μας πείτε τί συνέβη;

Η Γωγώ (η μικρή της κόρη) με παίρνει τηλέφωνο την Κυριακή και μου είπε ότι έχει πάρα πολύ δυνατό πονοκέφαλο. Εμένα δε μου άρεσε αυτός ο πονοκέφαλος. Της είπα να ηρεμήσει και να πάρει παυσίπονο. Με παίρνει τηλέφωνο το απόγευμα και μου λέει “μαμά όταν είμαι ξαπλωμένη, δε με πονάει το κεφάλι, όταν είμαι όρθια, με σφάζει”. Την επόμενη μέρα είχε δουλειά. Είχε πιεστεί εκείνο το διάστημα, γιατί δούλευε 16 ώρες την ημέρα. Όλο διπλοβάρδιες. Μιλήσαμε το βράδυ και μου λέει “μαμά μην παίρνεις, θα κοιμηθώ να ηρεμήσω, να πάω αύριο για δουλειά”. Της Γωγώς αφού μιλήσαμε, της έσπασε το αγγείο και ξάπλωσε μπρούμυτα. Οι φίλοι της από τη δουλειά τη βρήκανε. Δεν πήγε για δουλειά, έπαιρναν τηλέφωνο, δεν την έβρισκαν και ανησύχησαν. Εγώ πήρα την Όλγα το βράδυ και είχα ανησυχήσει, δεν μπορούσα να μιλήσω με τη μικρή. Εκείνη ήδη ήξερε ότι η μικρή δεν είναι καλά. Είπαν από το νοσοκομείο στους φίλους της Γωγώς, ότι πρέπει να μας ειδοποιήσουν γιατί το παιδί είχε λίγες ώρες ζωής. Μίλησαν τότε με την Όλγα κι εκείνη με πήρε και μου είπε ” Μαμά, πρέπει να ανέβεις στην Αθήνα, η μικρή πρέπει να κάνει μια επεμβασούλα. Μην ανησυχείς, δεν είναι κάτι, θα στα εξηγήσω όλα αργότερα”. Εμένα με ζώσαν τα φίδια. Το πώς πέρασαν οι επόμενες ώρες ούτε που το κατάλαβα..Μίλησα με ένα φίλο της Γωγώς στο τηλέφωνο και προσπαθούσε να με ηρεμήσει, “μη φοβάστε” μου έλεγε, “ίσως είναι κάτι αλλεργικό είπαν οι γιατροί”. Με πήρε τελικά η Όλγα αργά το βράδυ και μου είπε ότι ήταν εγκλωβισμένη στα χιόνια, σε εκδρομή που είχε πάει. Μου λέει ” δεν μπορώ να έρθω να σε πάρω, πρέπει να ανέβεις το συντομότερο στην Αθήνα”. Πήγα κι έπρεπε να υπογράψω ότι συμφωνώ να γίνει το χειρουργείο- τόσο σοβαρή ήταν η κατάσταση. Ζήτησα να τη δω και μου είπαν ότι είναι σε καταστολή κι ότι ίσως δε με γνωρίσει. Της έπιασα το χέρι, με κοίταζε αλλά χωρίς να εστιάζει. Δε με έβλεπε δηλαδή κι έχασε τις αισθήσεις της. Ύστερα όμως ξανάνοιξε τα μάτια, με κοίταξε και άρχισαν να τρέχουν δάκρυα στα μάτια της και μου λέει ” Σε έφερα νωρίτερα , ε;” και ξαναχάνει τις αισθήσεις της. Τρελάθηκα! Οι γιατροί μου είπαν ότι έπρεπε να πάω έξω και σηκώνει το χέρι της και πιάνει το δικό μου. “Εδώ έξω θα είμαι παιδί μου, δε φεύγω στιγμή”, της είπα και βγήκα. Έξι ώρες ήταν το χειρουργείο, ξέχασα να πάρω τηλέφωνο τον άντρα μου, δεν πήρα τηλέφωνο κανένα, είχα χάσει τη γη κάτω από τα πόδια μου. Μετά από δυο ώρες που την είχαν στο χειρουργείο κατάφερε κι ήρθε κι η Ολγίτσα. Ερχόμενοι με το αυτοκίνητο, δεν είχαν αλυσίδες και τους έφυγε το αμάξι, κόντεψαν να τρακάρουν. Πώς ήρθε το παιδί..Δόξα να ‘χει ο Θεός, όλα πήγαν καλά. Ο γιατρός είπε στη Γωγώ , όταν πια είχε συνέλθει από την επέμβαση “για κάποιο λόγο Εκείνος εκεί πάνω, ήθελε να ζήσεις. Είναι θαύμα που μιλάμε τώρα εμείς οι δυο”.

“Η ζωή είναι λίγη και πρέπει να είμαστε καλοί άνθρωποι”

-Τί σας δίδαξε αυτή η εμπειρία; Τι θα θέλατε να πείτε σε όσους μας διαβάζουν; 

Η ζωή είναι λίγη και πρέπει να είμαστε καλοί άνθρωποι. Σε αυτή την αιώνια ζωή που υπάρχει, ζούμε δευτερόλεπτα. Πολλές φορές αναλωνόμαστε σε βλακείες, γιατί μου έκανε αυτό εκείνος, γιατί ο άλλος είναι έτσι.. Είναι καλό να προσφέρουμε στους άλλους και να δίνουμε κι αίμα. Το έχω πει και στα δυο μου τα παιδιά να το κάνουν αυτό. Να προσέχουμε τα παιδιά μας, τα παιδιά όλου του κόσμου και τους ηλικιωμένους. Ακόμη κι αν είναι δύσκολοι μερικές φορές, δε ξέρουμε πώς ήταν η ζωή τους και τι έχουν περάσει και έχουν σκληρύνει. Να προσέχουμε τα αδύναμα άτομα, τους μεγάλους και τους μικρούς.

-Σας ευχαριστώ πάρα πολύ!

Κι εγώ αγάπη μου! Να είσαι καλά.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News