Χιλή: Η φεμινιστική κυβέρνηση του Γκάμπριελ Μπόριτς και το πρόγραμμα – πρότυπο

Την περασμένη Παρασκευή, ο νεο-εκλεγμένος πρόεδρος της Χιλής, Γκάμπριελ Μπόριτς, ανακοίνωσε το πρώτο του υπουργικό συμβούλιο με 14 (από τους 24 υπουργούς του) να είναι γυναίκες.

Στη Χιλή δεν εξεπλάγησαν. Ο Μπόριτς είχε δεσμευτεί έναντι των γυναικών ότι θα αλλάξει την ποσόστωση και θα “σπάσει” τη “γυάλινη οροφή” που εμποδίζει γυναίκες να καταλάβουν υπουργικά πόστα.

Έτσι, κομβικά χαρτοφυλάκια όπως αυτά του Εσωτερικών, του Δικαιοσύνης και του Άμυνας πλέον βρίσκονται σε γυναικεία χέρια, ενώ για για πρώτη φορά συστάθηκε Υπουργείο Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, που κατά τον Μπόριτς θα είναι μέρος της βασικής «πολιτικής ομάδας» της κυβέρνησης.

Εδώ και μήνες ο χιλιανός πολιτικός υποσχόταν να επικεντρωθεί σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να καταστήσει κορυφαία προτεραιότητά του τα αιτήματα φεμινιστικών ομάδων, για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, τις διακρίσεις στην εργασία, τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα, τη στέγαση και την εργασία και το θέμα της φροντίδας παιδιών και Γ’ ηλικίας.

Το σημαντικό, όμως, κατά την ατζέντα του είναι ότι επιθυμεί να κάψει, όπως λέει. τους δομικούς φραγμούς που εμποδίζουν την ουσιαστική ισότητα και που αν ξεριζωθούν τώρα, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τη βάση για να ακολουθήσουν και άλλες χώρες (!). Ας δούμε, όμως, λίγο τι ακριβώς περιλαμβάνει το πρόγραμμά του που θα μπορούσε να γίνει πρότυπο – και εκτός Χιλής.

• Αύξηση της πρόσβασης των γυναικών στην αγορά εργασίας
• Σοβαρή εργασία προς την κατεύθυνση του τερματισμού της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ των φύλων και της εκπροσώπησής τους τόσο στο Δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα
• Εκτίμηση της μη αμειβόμενης οικιακής εργασίας και φροντίδας με τη δημιουργία ενός Εθνικού Συστήματος Φροντίδας που θεωρεί τη φροντίδα ως ανθρώπινο δικαίωμα και όχι ως αποκλειστική -μη αμειβόμενη- υποχρέωση των γυναικών.
• Εφαρμογή πρόληψης και εκπαίδευσης για τον περιορισμό της σεξουαλικής βίας και της βίας με βάση το φύλο, αντί του υπάρχοντος “καρκινικού”, όπως το χαρακτήρισε, σωφρονιστικού συστήματος.

Ο Μπόριτς δεσμεύτηκε επίσης να επικυρώσει τη Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τη βία και την παρενόχληση στην εργασία. Επίσης, δεσμεύτηκε για άμεση μεταρρύθμιση του ιδιωτικού συνταξιοδοτικού συστήματος, το οποίο περιέχει διαρθρωτικούς φραγμούς που έχουν βλάψει σε βάθος χρόνου τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των γυναικών.

Κι αν αυτά φαντάζουν εύκολα, το νέο φεμινιστικό σχήμα του Μπόριτς δηλώνει πανέτοιμο να ασχοληθεί με το διαρκές αίτημα για ασφαλή, δωρεάν και νόμιμη άμβλωση, υπερβαίνοντας τον περιορισμένο και ανεπαρκώς εφαρμοσμένο νόμο περί αμβλώσεων του 2017 και επιδιώκοντας να τερματιστεί η θεσμική αντίρρηση συνείδησης, η οποία επέτρεψε σε ολόκληρες ιατρικές εγκαταστάσεις να αρνηθούν να προβούν σε αμβλώσεις.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στον διεθνή Τύπο, οι προκλήσεις θεωρούνται σίγουρες, καθώς η φεμινιστική κυβέρνηση της Χιλής θα πρέπει πρώτα να επικεντρωθεί στις γυναίκες που ζουν, κινούνται και εργάζονται στο περιθώριο. Άλλωστε, η συμμετοχή του γυναικείου εργατικού δυναμικού της Χιλής υστερεί εδώ και χρόνια ακόμη και στις χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, κάτι που με την πανδημία επιδεινώθηκε.

Αντιθέτως, αυξήθηκε ο αριθμός των γυναικών που εργάζονται σε “αφανή”, υποαμειβόμενα εργασιακά πόστα. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που αρθρώνεται λόγος για άμεσες πολιτικές ορατότητας, είτε μιλά την εργασία σε υψηλά ιεραρχικά πόστα είτε για τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν οι σεξεργάτριες, για παράδειγμα.

Ο ίδιος και το φεμινιστικό κυβερνητικό σχήμα του, πάντως, εκτός από την εξαγγελία του προγράμματος έχουν δεσμευθεί για σαρωτικές αλλαγές που θα εφαρμοστούν από το πρώτο τρίμηνο κιόλας της διακυβέρνησής του, οπότε ο πήχης έχει ήδη τεθεί πολύ ψηλά, για να μην ανυπομονεί ο κόσμος -και κυρίως οι γυναίκες- για την πρακτική εφαρμογή τους.

Με στοιχεία από americasquarterly.org, cnn.com, Human Rights Watch

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News