Αγαπητή «Α, μπα»: Υπάρχουν φυσιολογικές οικογένειες;

Υπάρχουν φυσιολογικές οικογένειες; Υπάρχουν γονείς που έχουν γνήσια καλές σχέσεις με τα ενήλικα παιδιά τους; Όπου και να κοιτάξω στον περίγυρό μου, βλέπω προβληματικές σχέσεις. Γονείς ελεγκτικούς και χειριστικούς, γονείς ναρκισσιστές, γονείς που θέλουν να επιβεβαιωθούν μέσα από τα παιδιά τους ή που ζουν τα απωθημένα τους μέσω των παιδιών τους, γονείς που βαφτίζουν την υποχρέωση αγάπη, γονείς αδιάφορους για την πραγματική ζωή των παιδιών τους, που βλέπουν μόνο αυτά που θέλουν να δουν. Κι από την άλλη παιδιά ενοχικά, που προσπαθούν να ικανοποιήσουν τους γονείς τους ή που έρχονται σε συνεχείς συγκρούσεις μαζί τους, που τους μιλάνε από καθαρή υποχρέωση, που κρύβουν κομμάτια της ζωής τους, που που που… Τα ελάχιστα παραδείγματα φίλων που βλέπω με καλές σχέσεις με τους γονείς τους είναι άνθρωποι που ακολούθησαν τον τρόπο ζωής και την νοοτροπία των δικών τους και δεν ήρθαν ποτέ σε σύγκρουση μαζί τους. Σκέφτομαι ότι εγώ αν κάνω ποτέ παιδιά, θα τα αφουγκράζομαι, δε θα τα πνίγω, θα τους δίνω χώρο να αναπνεύσουν και να αναπτυχθούν, δε θα τα κρίνω αν κάνουν διαφορετικές επιλογές από τις δικές μου. Αν κάνω ποτέ παιδιά, θα ήθελα όταν γίνουν ενήλικες να συζητάμε σαν ίσος προς ίσο, να μπορούν να μου μιλάνε χωρίς φόβο, χωρίς δεύτερες σκέψεις, να μην κρύβουν πτυχές της προσωπικότητάς τους, να γνωρίζουν ότι θα είμαι εκεί για αυτά όποτε με χρειαστούν, αλλά χωρίς να νιώθουν ότι μου οφείλουν, χωρίς να νιώθουν ότι η αγάπη μου έρχεται με προϋποθέσεις. Είναι ποτέ αυτό εφικτό; Ξέρεις παραδείγματα γονιών-παιδιών που οι σχέσεις τους δε διέπονται από κάποια μορφή καταναγκασμού ή καταπίεσης και κυλάνε ομαλά; Όταν είπα στους γονείς μου ότι η συνεχής επικριτική στάση τους με κάνει να αγχώνομαι όταν πρόκειται να τους δω, η μητέρα μου μου είπε ότι είναι φυσιολογικό γιατί αυτός είναι ο ρόλος των γονιών, να έχουν κριτική και συμβουλευτική στάση. Δεν πιστεύω ότι αυτό είναι αξιωματική αλήθεια. Αλλά με τα τόσα παραδείγματα γύρω μου, αρχίζω και φοβάμαι ότι ο ρόλος του γονέα βάζει μόνιμα στο λόγο σου την προστακτική έγκλιση, που ναι μεν θα χρησιμοποιείς όταν το παιδί είναι μικρό και διαμορφώνεται ως προσωπικότητα, αλλά θα πρέπει να την αφήσεις πίσω σου όταν μεγαλώσει.
– Απολωλός πρόβατο

Πολύ λυπάμαι που η μητέρα σου έχει αυτή τη φιλοσοφία ζωής. Μερικοί κάνουν παιδιά, όχι για να κριτικάρουν, αλλά για να έχουν κάποιον που δίνει δεκάρα για την κριτική τους.

Τα παραδείγματα που βλέπεις γύρω σου δεν είναι τυχαία γιατί οι φίλοι σου δεν είναι τυχαίοι άνθρωποι. Και ένας άλλος λόγος που δεν έχουν και πολύ νόημα τα παραδείγματα που βλέπεις γύρω σου είναι ότι ποτέ δεν ξέρεις την πραγματική σχέση κάποιου με τους γονείς του, χρειάζεται να μπεις πολύ βαθιά μέσα στη ζωή του, πρέπει να είναι πολύ στενός φίλος. Ο τρίτος λόγος είναι ότι κρίνεις με τις δικές σου εμπειρίες, οπότε το «σωστό» και το «λάθος» μπορεί να είναι μόνο οι δικές σου προβολές, να παρατηρείς μόνο ό,τι σε επιβεβαιώνει, και να παραβλέπεις άλλα, που σε διαψεύδουν.

Σε γενικές γραμμές, βέβαια, δεν έχεις άδικο. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι προβληματικές γιατί απαρτίζονται από προβληματικούς ανθρώπους. Αυτό ισχύει σε όλες τις σχέσεις, οικογενειακές, φιλικές, ερωτικές. Ισορροπημένες σχέσεις κάνουν οι ισορροπημένοι άνθρωποι. Κανένας δεν απέκτησε σοφία επειδή έκανε παιδί. Όμως κανένας δεν είναι καταδικασμένος επειδή οι γονείς του ήταν έτσι ή αλλιώς. Ούτε βγήκαν όλοι οι ισορροπημένοι άνθρωποι από ισορροπημένους γονείς. Ούτε είναι τόσο παντοδύναμοι οι γονείς, να ελέγχουν τη μοίρα του παιδιού τους. Οπότε, όπως λες άλλωστε, εσύ αν κάνεις παιδιά, θα το χειριστείς διαφορετικά.

Για να έχεις τα εφόδια όμως, πρέπει να επεξεργαστείς την σχέση που έχεις με τους γονείς σου ώστε να μην σε χαρακτηρίζει πια, και αυτό γίνεται αποτελεσματικά μόνο με θεραπεία, αν σε έχουν ταράξει στην κριτική. Άσε τους να πιστεύουν ό,τι θέλουν, δεν ωφελεί η κουβέντα, αν είναι να κουβεντιάσεις, είναι για τη δική σου ζωή, με κάποιον που μπορεί να σε βοηθήσει.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News