Τρομακτικές αλλά ταυτόχρονα ηθικές, οι γυναίκες σωματοφύλακες του φανταστικού βασιλείου της Wakanda αποτελούν το ηθικό δίδαγμα της ταινίας. Το εξαιρετικό με τις Dora Milaje είναι πως δεν αποτελούν προϊόν μυθοπλασίας αλλά είναι εμπνευσμένες από την πραγματικότητα. Στην προκειμένη οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι απολύτως αληθινή.
Η oμάδα Dora Milaje, που δημιουργήθηκε από το συγγραφέα Cristopher Priest και τον καλλιτέχνη Mark Texeira, μοιράζεται σημαντικές ομοιότητες με τις Αμαζόνες Dahomey: τον θηλυκό στρατό που προστάτευε το βασίλειο του Dahomey, τη σημερινή δημοκρατία του Benin στη Δυτική Αφρική. Γνωστές και ως Nonmiton(μητέρες), οι Αμαζόνες του Dahomey, υπήρξαν πρώτης γραμμής στρατιώτες που υπερασπίζονταν την Αφρικανική αυτοκρατορία από το 1625 εως το 1894. Είτε κατακτώντας γειτονικές φυλές, είτε μάχονταν ενάντια στις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις, ήταν γνωστές για το θάρρος και την τόλμη τους. Σε μια από τις τελευταίες μάχες κατά των Γάλλων το 1892, πριν το βασίλειο γίνει Γαλλική αποικία, αναφέρεται ότι μόνο 17 από τις 434 Αμαζόνες επέστρεψαν ζωντανές.
Σύμφωνα με το μύθο, η Hangbe ανέλαβε το θρόνο στις αρχές του 18ου αιώνα μετά τον αιφνίδιο θάνατο του αδερφού της, Akaba. Ύστερα από ένα σύντομο διάστημα, εκθρονίστηκε με τη βία από τον μικρότερο της αδερφό Agaja, o οποίος κατάφερε να σβήσει όλα τα ίχνη της βασιλείας της, πιστεύοντας πως μόνο οι άντρες πρέπει να κυβερνούν. Στο μουσείο που βρίσκεται μέσα στα τείχη των Βασιλικών Παλατιών, εμφανίζονται κειμήλια του κάθε μονάρχη. Δεν υπάρχει κανένα σημάδι που να αποδεικνύει πως κάποιο από αυτά ανήκει στη Hangbe και ορισμένοι ιστορικοί αμφισβητούν την ύπαρξη της.
Ωστόσο η κληρονομιά της μεταβιβάστηκε στις ισχυρές γυναίκες που την ακολουθούσαν. Οι ιστορικές πηγές διαφέρουν μεταξύ τους. Κάποιες περιγράφουν τις Αμαζόνες ως κυνηγούς ελεφάντων που σταδιακά μετατράπηκαν σε κυνηγούς ανθρώπων. Η πιο βάσιμη θεωρία είναι ότι υπηρετούσαν ως σωματοφύλακες της Hangbe και των βασιλιάδων που τη διαδέχτηκαν.
Ήταν ο βασιλιάς Ghezo, που κυβέρνησε το Dahomey από το 1818 μέχρι το 1858, και ενέταξε επίσημα τις Αμαζόνες στο στρατό. Εν μέρει η απόφαση του πάρθηκε για πρακτικούς λόγους, καθώς το ανθρώπινο δυναμικό λιγόστεψε λόγο του Ευρωπαϊκού δουλεμπορίου. Η αναγνώριση των Αμαζόνων ως επίσημων στρατιωτών ενίσχυσε τη δυαδικότητα που είχε ήδη ενσωματωθεί στην κοινωνία του Dohamey, μέσω της θρησκείας. Ο μύθος του Mawu-Lisa, αρσενικού και θηλυκού θεού που δημιούργησαν μαζί το σύμπαν, εξαπλωνόταν σε όλους τους θεσμούς, τοποθετώντας ένα θηλυκό ισοδύναμο απέναντι σε κάθε άντρα.
Αν και οι ιστορικές πηγές που αναφέρονται στην ύπαρξη των Αμαζόνων είναι αρκετά αναξιόπιστες. Ευρωπαίοι έμποροι, αποικιοκράτες και ιεραπόστολοι κατέγραψαν τις συναντήσεις τους με τις ατρόμητες γυναίκες. Το 1861, ο Ιταλός ιερέας Francesco Borghero περιγράφει μια στρατιωτική άσκηση όπου χιλιάδες γυναίκες περπάτησαν ξυπόλητες πάνω σε λεπιδωτούς, ακανθώδεις θάμνους ακακίας χωρίς ίχνος κλαψουρίσματος. Το 1889 ο Γάλλος αποικιοκράτης Jean Bayol γράφει πως υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας, όταν μια νεαρή Αμαζόνα πλησίασε έναν αιχμάλωτο με το σπαθί της: «περπάτησε σιγά προς το μέρος του, στριφογύρισε το ξίφος της τρεις φορές στον αέρα και τον αποκεφάλισε. Ύστερα σκούπισε το αίμα από το σπαθί και το ήπιε».
Ευρωπαίοι που επισκέφτηκαν το Βασίλειο το 19ο αιώνα, έδωσαν στις γυναίκες αυτές το όνομα Αμαζόνες, ύστερα από τις άγριες πολεμίστριες της ελληνικής μυθολογίας. Σήμερα οι ιστορικοί αναφέρονται σε αυτές ως mino, που σημαίνει «οι μητέρες μας» στην τοπική διάλεκτο. Ωστόσο ο καθηγητής Πανεπιστημίου του Princetown, Leonard Wantchekon, ισχυρίζεται ότι ο σύγχρονος όρος δεν αντικατοπτρίζει με ακρίβεια τον ρόλο που έπαιξαν οι Αμαζόνες στο Dahomey. «Mino σημαίνει μάγισσα» ανέφερε.
Αυτοί οι στρατιώτες, γένους θηλυκού ήταν τόσο αδίστακτες που οι Ευρωπαίοι άποικοι τις ονόμασαν Αμαζόνες, εμπνευσμένοι από τις θρυλικές πολεμίστριες της Αρχαίας Ελληνικής μυθολογίας.
Σήμερα, ο ρόλος της Βασίλισσας Hangbe και των σωματοφυλάκων της παραμένει κατά κύριο λόγο τελετουργικός. Γυναίκες που ζουν στο Benin, ενσαρκώνουν τις Αμαζόνες και δημιουργούν περίτεχνα κομμάτια, όπως ομπρέλες, κοσμήματα, υφάσματα, που πλαισιώνουν το τελετουργικό, διαιωνίζοντας έτσι την παράδοση, κρατώντας ζωντανή την κληρονομιά των Αμαζόνων του Dohamey. Μια μοδίστρα, η Pierrette σχεδιάζει μια νέα ομπρέλα για την βασίλισσα της κάθε χρόνο. Γεμάτες συμβολισμό, αυτές οι περίτεχνα διακοσμημένες ομπρέλες κάποτε δήλωναν κύρος και υπόληψη.
Η ομπρέλα της Βασίλισσας Hangbe ήταν σχετικά απλή, αν και το 18ο αιώνα, συχνά κοσμούταν με οστά κατακτημένων εχθρών. Πολλές φορές παρουσίαζαν επίσης εικόνες πουλιών και ζώων, ακόμα και ρόπαλα και σπαθιά που χρησιμοποιούσαν οι Αμαζόνες στις μάχες. Αυτά τα θανατηφόρα όπλα εμφανίζονται επίσης σε γλυπτά και στους τοίχους των παλατιών. Κάθε βασιλιάς έχτιζε ένα νέο ανάκτορο δίπλα στο προκάτοχο του, μετατρέποντας το προηγούμενο σε μαυσωλείο. Αν και ο τελευταίος βασιλιάς της αυτοκρατορίας, Behanzin, έκαψε τα παλάτια πριν φτάσουν οι Γάλλοι, ένα τμήμα εξακολουθεί να στέκεται ακόμη και προστατεύεται από την Unesco. Tα ανάγλυφα μαρτυρούν πως οι Αμαζόνες χρησιμοποιούσαν τα ξίφη και τα ρόπαλα για να πολεμούν τους εχθρούς.
Υπήρχε πάντα μια γοητεία με τις Αμαζόνες και όπως φαίνεται συνεχίζει να υπάρχει. Η ταινία Black Panther είναι εν μέρει υπεύθυνη. Ο καθηγητής Arthur Vido του Πανεπιστημίου Abomey-Calavi, εισήγαγε ένα νέο μάθημα για την ιστορία των γυναικών στη Δυτική Αφρική. «Καθώς η κατάσταση των γυναικών αλλάζει στην Αφρική, οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν περισσότερα για το ρόλο τους στο παρελθόν».
Μεγάλο ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στο πόσο ανηλεείς και σκληρές ήταν οι Αμαζόνες. Παρόλαυτα ο Wantchekon απορρίπτει την αποθέωση αυτή. «Ήταν στρατιώτες. Πολεμούσαν όπως πολεμούσε κάθε στρατιώτης» δήλωσε. Αντ’αυτού ενδιαφέρεται περισσότερο για το τι πέτυχαν ως βετεράνοι. Ο Wantchekon μεγάλωσε σε ένα χωριό, δυτικά του Abomey– το στρατόπεδο συγκέντρωσης των Αμαζόνων. Για πολλά χρόνια η θεία του φρόντιζε μια ηλικιωμένη Αμαζόνα που είχε τελειώσει τη θητεία της στρατό. Οι χωρικοί θυμούνται ακόμη την πρώην στρατιώτη ως «ισχυρή, ανεξάρτητη και δυνατή» δήλωσε ο Wantchekon. «Με το παράδειγμα της ενέπνευσε πολλές γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της μητέρας μου, να είναι φιλόδοξες και ανεξάρτητες».
Γι αυτό το λόγο ο ίδιος πιστεύει ότι οι Αμαζόνες εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα. «Σε επαγγέλματα, κρίσιμα για την κοινωνία, που κυριαρχούνται από άντρες, εισέρχονται πλέον ομάδες δυναμικών γυναικών και δουλεύουν μαζί τους. Διεκδικούν να είναι ίσες μ΄αυτούς. Να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες». Για τον Wantchekon δεν είναι η σωματική ή η στρατιωτική δύναμη που έκανε τις Αμαζόνες εξαιρετικές αλλά η ικανότητα τους να σταθούν ως πρότυπα. Η Marvel διέκρινε αυτή την γοητεία και δημιούργησε τις Dora Milaje.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
