Γυναίκα σήμερα σημαίνει

Το 50’ γυναίκα σημαίνει σπίτι, παιδιά, οικογένεια και άγιος ο θεός. Ο ρόλος είναι ευνόητος αλλά καθόλου εύκολος, αν και δεν το λέμε πουθενά. Το 60’ λέμε ότι τα συνοικέσια είναι ντεμοντέ αλλά προίκα στη μεγάλη δίνουμε για να μη μείνει γεροντοκόρη. Το 70’ σκάνε χρώματα, μακριά μαλλιά και τραγούδια. Ασπρόμαυρες τηλεοράσεις και μελανιασμένες φυλλάδες μιλάνε για ισχυρές επαναστάσεις, κοντινές και μακρινές, και γυναίκα αρχίζει να σημαίνει συμμετοχή. Κάποια ταμπού υποχωρούν, η κοινωνία φαίνεται να ανοίγει, έχουμε μετακομίσει στις πόλεις, τέρμα τα χωριά, τέρμα οι ρόλοι, οι γυναίκες στην Ελλάδα δουλεύουν περισσότερο και το φεμινιστικό περιοδικό «Σκούπα» συζητάει, στα τέλη της δεκαετίας, για νεογέννητες ιδέες μεταφρασμένες από τα γαλλικά, sexualité, καινούριες λέξεις και ονόματα γυναικών στην ιστορία που δεν γνωρίζαμε. Νόμο που επιτρέπει την άμβλωση βλέπουμε έκπληκτες το 78’.

Το 80’ ζούμε εποχές χρυσού. Ακούγεται ο φεμινισμός δημόσια γιατί πρώτα μιλάμε γι’ αυτό ως ζήτημα δημοσίων σχέσεων. Περισσότερο πολιτική παρά προσωπική πεποίθηση που συμπλέει με τη μεταπολιτευτική κραυγή διεκδικήσεων της ελληνικής κοινωνίας. Οι «Κατίνες μου» διαβάζονται κρυφά σε κίτρινες κουζίνες πολυκατοικιών αντιπαροχής. Η Ένωση Γυναικών Ελλάδος διακηρύσσει την ανεξαρτησία της γυναίκας ανάμεσα σε συνθήματα κατά των πυρηνικών στη χώρα. Η λέξη φεμινισμός είναι πολύ μεγαλύτερη από τη σημασία της.

Το 90’ είμαστε καθόλα πράσινοι-και πράσινες-αρχίζουμε να προσθέτουμε το θηλυκό γένος στις λέξεις- διευρύνουμε την εκλογική βάση- αλλά δε βαριέσαι, γιατί γυναίκα το 90’ σημαίνει αποφάσεις. Το 2000 μάς μιλάνε για τρίτο κύμα φεμινισμού αλλά στην Ελλάδα βιώνουμε ακόμα τους μετασεισμούς του δεύτερου. Κοσμοπολιτιζόμαστε. Γυναίκα σημαίνει όχι μόνο παιδιά, όχι μόνο οικογένεια, όχι μόνο δουλειά, αλλά και κάτι άλλο. Την ορίζουμε ως αυτό που δεν είναι γιατί δεν ξέρουμε ακριβώς τι είναι.

Το 2010 στην Ελλάδα έχουμε μεγαλύτερα προβλήματα από το τι σημαίνει γυναίκα και σαν να μην έφταναν αυτά, το ΛΟΑΤ κίνημα κάτι σημαίνει κι αυτό. Άντε να μαθαίνουμε τα ξενόφερτα αρχικά. Είμαστε απολιτικ. Στη δεκαετία που ακολουθεί γυναίκα αρχίζει και σημαίνει πολλή, πολλή δουλειά. Σημαίνει πετυχημένη, αριστούχος, καριερίστρια, με 3 παιδιά, βοήθεια στο σπίτι. Σημαίνει λαχανιασμένη ακροβάτισσα ανάμεσα σε οικογένεια και φιλοδοξίες. Ο φεμινισμός εμπορικοποιείται. Η λέξη τώρα είναι μικρότερη από τη σημασία της, είναι μπράντ, ετικέτα και η κρίση μάς έχει μάθει ότι δεν έχουμε όλες πρόσβαση σε ιδεολογικά προνόμια.

Η τεχνολογία επιταχύνει τις αλλαγές, η λέξη γίνεται φανατικό συμφραζόμενο, είσαι γυναίκα σημαίνει μισείς τους άντρες, πας με γυναίκες ή δεν πας με κανέναν. Εκεί στον πόλεμο του μίσους, κάτι συμβαίνει με τη βία. Η τεχνολογία μάς συγχρονίζει όλες μαζί. Η βία είναι τόσο συχνή και επαναλαμβανόμενη που της βγάζουμε και προσδιορισμό, λέμε ότι είναι «συστημική». Το σύστημα μάς επιβάλλει σιωπή. Βαρεθήκαμε τους ρόλους, βαρεθήκαμε τη σιωπή, βαρεθήκαμε να υιοθετούμε τα αντρικά ισοδύναμα της δύναμης για να είμαστε ισχυρές, βαρεθήκαμε να κάνουμε πως είμαστε οκ με όσα μας πνίγουν. Κάνουμε δημοφιλή τον ψυχολόγο, επενεργούμε στο παρελθόν μας και τέρμα με την υποκρισία. Τα κορίτσια γελάνε με δυο τρόπους όλο και λιγότερο. Αποφασίζουν να γελάνε με τον αληθινό τους τρόπο και μόνο όταν το θέλουν. Αποφασίζουν να σταματήσουν να θέλουν να είναι συνέχεια ευχάριστες για τους άλλους. Αποφασίζουν ότι τέρμα η παράσταση, τέρμα η βία, τέρμα οι ρόλοι.

Το 2021, δε φαίνεται τυχαίο το ξέσπασμα του metoo στον καλλιτεχνικό χώρο του ελληνικού θεάτρου. Δεν συγχωρούνται όλα πια στο όνομα κανενός ρόλου. Τέχνη και Ζωή τελικά φαίνονται να αλληλομιμούνται. Σήμερα γυναίκα σημαίνει να μην σκηνοθετείς πλέον τον εαυτό σου.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News