Το βιβλίο Bitch: A Revolutionary Guide to Sex, Evolution and the Female Animal από την ζωολόγο και συγγραφέα Lucy Cooke φιγουράρει ως μια νέα κυκλοφορία που εξετάζεται τελευταίως στον Guardian από την ανταποκρίτρια του Nature και του BBC Josie Glausiusz. Εν ολίγοις ανατρέπει όσα ξέραμε για την βιολογία των ζώων και τη σεξουαλικότητά τους, και κατά προέκταση για τους δοτούς ρόλους αρσενικού-θηλυκού στη φύση.
Η βιολογική ερμηνεία του φύλου έχει αποτελέσει επί μακρόν επιχείρημα για την αντίθεση στην απελευθέρωση των γυναικών. Σε πιο συντηρητικούς κύκλους λίγο πολύ αντιστοιχεί στην άποψη ότι ο ρόλος του θηλυκού είναι να λειτουργεί ως αναπαραγωγική μηχανή και κάπου εκεί όλα λήγουν. Ή τέλος πάντων αυτή είναι η ντετερμινιστικά σχεδόν “καθορισμένη” τους αποστολή και τα υπόλοιπα έπονται.
Σπουδάζοντας ζωολογία στο πανεπιστήμιο, γράφει η Cooke, την έκανε να νιώθει σαν «μια θλιβερή ακατάλληλη», μια «ωοπαραγωγός… καταδικασμένη να παίζει δεύτερο βιολί στους σπερματοζωιστές». Όμως μετά από τρία χρόνια εμβάθυνσης στη ιλιγγιώδη μεταβλητότητα των γυναικείων ρόλων, νιώθει απελευθερωμένη. Μεγάλο μέρος της παραμορφωμένης επιστήμης που είχε διδαχθεί διαμορφώθηκε από τις αξίες ενός συγκεκριμένου είδους άντρα. Για να το αλλάξουμε αυτό, επιμένει, χρειαζόμαστε διαφορετικούς επιστήμονες: «ένα μείγμα φύλων, σεξουαλικότητας, φύλων, χρωμάτων δέρματος, τάξεων, πολιτισμών, ικανοτήτων και ηλικιών».
Προσφέροντας πληθώρα παραδειγμάτων στο ζωϊκό βασίλειο, από αράχνες κανίβαλους (που τρώνε το αρσενικό ταίρι στο ζευγάρωμα για να αποθηκεύσουν θερμίδες για την εκκόλαψη των αυγών τους) μέχρι ψάρια που ζουν σε υφάλους κι αλλάζουν φύλο, η Cooke διαλύει μια μάζα παρανοήσεων σχετικά με τους ρόλους του δυαδικού φύλου. Κάποια από αυτά τα στερεότυπα και τις παρανοήσεις ανάγονται στα χρόνια του Κάρολου Δαρβίνου.
Σύμφωνα με το δαρβινικό δόγμα, τα αρσενικά ζώα πολεμούν το ένα το άλλο για την κατοχή των θηλυκών, «εκτελούν παράξενες τακτικές» και ζευγαρώνουν ασύστολα, ωθούμενοι από μια βιολογική επιταγή να διαδώσουν τα γονίδιά τους. Τα θηλυκά, σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση, είναι μονογαμικά και παθητικά, περιμένουν υπομονετικά τα μεγάλα, πλούσια σε ενέργεια ωάρια τους να γονιμοποιηθούν από το μικροσκοπικό σπέρμα, και κατόπιν προσφέρουν ανιδιοτελώς τα πάντα στους απογόνους τους.
Η Cooke διαψεύδει πολλές από αυτές τις υποθέσεις σχετικά με την ανδρική κυριαρχία και τη γυναικεία υπακοή. Μόνο το 7% των ειδών στο ζωϊκό βασίλειο είναι σεξουαλικά μονογαμικά, που σημαίνει ότι πλήθη θηλυκών ζώων, από μακάκους Barbary μέχρι μπλε tiks, αναζητούν σεξ με πολλούς συντρόφους. (Ένα θηλυκό λιοντάρι, για παράδειγμα, μπορεί να ζευγαρώσει με πολλά αρσενικά, έως και 100 φορές την ημέρα κατά τη διάρκεια του οίστρου.) Μεταξύ των λεμούριων της Μαδαγασκάρης με ουρά και τις σουρικάτες της Καλαχάρι (που σκοτώνουν τα μωρά των ανταγωνιστών τους) τα θηλυκά είναι το κυριαρχικό φύλο. Θηλυκές αντιλόπες τοπίων των λιβαδιών Maasai Mara της Κένυας συγκεντρώνονται κατά εκατοντάδες για να πολεμήσουν με τα κέρατα τους για να κερδίσουν την πιθανότητα να κάνουν σεξ με τον πρώτο αρσενικό. Μερικές μαμάδες λατρεύουν τους απογόνους τους, αλλά στα δύο τρίτα των ειδών ψαριών, οι άγαμοι μπαμπάδες φροντίζουν τα μικρά τους, ενώ τα θηλυκά εξαφανίζονται μετά τη δωρεά των ωαρίων τους. Πολλά θηλυκά ζώα όπως οι αγριόπαπιες χρησιμοποιούν την περίπλοκη κολπική τους ανατομία για να απομακρύνουν το σπέρμα ή να εμποδίσουν τη διαδρομή του πέους και έτσι να ελέγξουν την πατρότητα των απογόνων τους.
Στα δελφίνια, η κλειτορίδα έχει το σχήμα ενός «ζεύγους μεγάλου μεγέθους σαρκώδους ψωμιού για μπέργκερ». Η Patricia Brennan, εξελικτική βιολόγος του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, που συλλέγει αυτές τις γιγάντιες κλειτορίδες από νεκρά δελφίνια, είναι πεπεισμένη ότι τα θηλυκά δελφίνια αντλούν ευχαρίστηση από το σεξ. Αίρεται έτσι ένα επιχείρημα ότι το σεξ για τα θηλυκά ζώα υπακούει στο ένστικτο της αναπαραγωγής, παρά της ευχαρίστησης.
Ανατρέποντας την εξελικτική θεωρία που στηρίζει τον δαρβινισμό στην διαιώνιση στερεοτύπων σχετικά με την θηλυκή λειτουργία, η Cooke αναφέρει: «Τα θηλυκά ζώα είναι εξίσου ασύστολα, ανταγωνιστικά, επιθετικά, κυρίαρχα και δυναμικά με τα αρσενικά». Δεκαετίες έρευνας, μεγάλο μέρος της οποίας διεξήχθη από γυναίκες επιστήμονες, διαψεύδει τη δαρβινική διχογνωμία που είχε κυριαρχήσει στη σκέψη των (κυρίως ανδρών) εξελικτικών βιολόγων.
Ένα ανάγνωσμα που διεκδικεί τη θέση του στις βιβλιοθήκες όλων μας, λοιπόν.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
