Δημοσιεύουμε αυτό το σχόλιο από την Καυτή Πατάτα που έγινε σε αυτή την ερώτηση σχετικά με τα social media επειδή το βρήκαμε πολύ διαφωτιστικό και πιστεύουμε ότι αξίζει να διαβαστεί.
Νομίζω πως αν θέλουμε πραγματικά να καταλάβουμε τη σχέση και την αλληλεπίδραση μεταξύ των social media και των χρηστών τους, θα πρέπει να αποβάλλουμε από τη συζήτηση συμπεράσματα όπως αυτό που έβγαλες (“ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει”). Η κατάσταση έχει ξεφύγει από τι; Σε σχέση με τι; Συγκρίνουμε την ψηφιακή εποχή με μια προγενέστερη αναλογική, όπου η τωρινή πραγματικότητα θα έμοιαζε με επιστημονική φαντασία;
Η κατάσταση με τα social media έχει “ξεφύγει” με τον ίδιο τρόπο που “έχει ξεφύγει” ο σημερινός κινηματογράφος από την εποχή που ανακαλύφθηκε το φιλμ: η πορεία, η εξέλιξη και ο μετασχηματισμός ενός μέσου σε βάθος χρόνου δεν είναι ούτε γραμμικός ούτε κάτι που βγαίνει “εκτός ελέγχου” γιατί δεν υπάρχει κάποιος κανόνας, κάποιο κριτήριο ή κάποιος μπούσουλας που να μας δείχνει ποιος είναι ο “σωστός” δρόμος, ποιο είναι το μέτρο από το οποίο αποκλίνουμε.
Πάντως η St. Vincent στο ‘Digital Witness’ κάνει ένα σχόλιο παρόμοιο με το δικό σου όταν γράφει “What’s the point of even sleeping? / If I can’t show it, if you can’t see me / What’s the point of doing anything?”, κριτικάροντας αυτή την pictures-or-it-didn’t-happen νοοτροπία.
Προσωπικά, σκέφτομαι ότι αυτό που βγάζουμε στον έξω κόσμο, αυτή η εικόνα που φτιάχνουμε γύρω από τον εαυτό μας είναι κι ένας τρόπος να τον δούμε, να τον καταλάβουμε, ακόμη και να τον διαμορφώσουμε, και όχι μόνο αισθητικά, και αυτός είναι ένας τρόπος διαφορετικός από τη γραφή, λόγου χάρη.
Ο Γκυ Ντεμπόρ, στην ‘Κοινωνία του Θεάματος’ (που εκδόθηκε το 1967 παρακαλώ) ήδη γράφει πως “ό,τι υπήρξε άμεσο βίωμα έχει απομακρυνθεί σε μια παράσταση”. Αντιλαμβάνεται αυτή την παράσταση, το θέαμα, ως ένα κοσμοείδωλο, ως ένα σύμβολο και όχι ως μια αυτούσια πραγματικότητα.
Στο σήμερα, αυτή η διαπίστωση είναι εν μέρει σωστή, γιατί μπορεί να ανεβάσω 35 στόρι από το γαμάτο πάρτι που πήγα προχθές, αλλά πιθανότατα δεν θα βγάλω άχνα για την υπαρξιακή φρίκη που έφαγα γύρω στις 4 το χάραμα (στο ίδιο πάρτι) ή για το γεγονός ότι έβγαζα τα μέσα μου έξω για σαράντα λεπτά αγγιστρωμένη γύρω από μια πενταβρόμικη λεκάνη.
Η πραγματικότητα που παρουσιάζω έχει σκηνοθετηθεί από εμένα και άρα δεν μπορεί να θεωρηθεί εκατό τοις εκατό ειλικρινής.
Ο Ντεμπόρ πιστεύει ότι πλέον βρισκόμαστε σε απόλυτη αλληλεπίδραση με “το θέαμα” και αυτό επιδρά ακόμη και στο πως βιώνουμε την πραγματικότητα. Το συγκλονιστικό της υπόθεσης δηλαδή είναι ότι, αν ο Ντεμπόρ έχει δίκιο, η βιωμένη μας εμπειρία, ακόμη και αν δεν την προβάλλουμε, θα εμπεριέχει μέσα της στοιχεία από την κουλτούρα του θεάματος.
Ας βάλω Black Mirror να παίζει κάπου στο background.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
