H μάχη Marengo και το κοτόπουλο

Στις αρχές του 1800, ο Ναπολέων Βοναπάρτης και η στρατιά του έφτασαν στις Άλπεις, στην περιοχή Piedmont (που τώρα ανήκει στην Ιταλία). Η περιοχή αυτή ήταν στην κατοχή των Αυστριακών υπό τη διοίκηση του στρατηγού Michael von Melas. Η επίθεση του Ναπολέοντα είχε στόχο να αποκόψει το κανάλι ανεφοδιασμού του αυστριακού στρατού, κάτι που κατάφερε ως ένα βαθμό.

Στις 14 Ιουνίου οι Αυστριακοί έκαναν αντεπίθεση κοντά στην μικρή πόλη Marengo, κάνοντας διάσημη την πόλη αλλά και τη συνταγή που προέκυψε εκείνη τη μέρα. Αρχικά οι Γάλλοι ήταν απροετοίμαστοι και λιγότεροι, καταδικασμένοι να χάσουν, τελικά όμως έφτασαν οι ενισχύσεις του στρατηγού Desaix και η Γαλλία κέρδισε θεαματικά, κάνοντας τη μάχη διάσημη –ο φουκαράς Desaix σκοτώθηκε στην προσπάθεια.

Ο Ναπολέων δεν έφαγε τίποτα κατά τη διάρκεια της 12ωρης μάχης, όπως συνήθιζε. Μετά τη μεγάλη νίκη όμως πρόσταξε τον Ελβετό του σεφ να φτιάξει κάτι αντάξιο της περίστασης. Ο  Ελβετός  Dunand δεν είχε υλικά στη διάθεσή του γιατί ήταν μήνες μακριά από τον ανεφοδιασμό φαγητού από τη Γαλλία, δεν είχε καν κρασί. Έτσι έστειλε μερικούς στρατιώτες να φέρουν ό,τι βρουν από το Marengo. Του έφεραν πίσω τα εξής:

• 3 αβγά
• 4 ντομάτες
• 5 καραβίδες
• Μία λιπόσαρκη κότα
• Λίγο σκόρδο,
• ελαιόλαδο κι ένα τηγάνι

Ο σεφ πήρε και λίγο μπράντι από το φλασκί του Ναπολέοντα και λίγο ξερό ψωμί από έναν στρατιώτη, σόταρε την κότα και χρησιμοποίησε τις καραβίδες για γαρνίρισμα μαζί με τα τηγανιτά αβγά, έφτιαξε σάλτσα με το μπράντι κι έφτιαξε το περίφημο κοτόπουλο Marengo.

O Ναπολέων όχι μόνο ευχαριστήθηκε από το γεύμα αλλά επειδή ήταν και προληπτικός, διέταξε τον σεφ να φτιάχνει αυτό το φαγητό μετά από κάθε νίκη. Μάλιστα όταν ο μάγειρας έβρισκε κι άλλα υλικά, όπως μανιτάρια, ο Ναπολέων αρνούνταν να φάει.

Και είναι αλήθεια όλα αυτά;

Μάλλον όχι. Την ιστορία διαψεύδει ο προσωπικός γραμματέας του Ναπολέοντα (ο οποίος όμως δεν ήταν παρών) και οι ιστορικοί, οι οποίοι λένε ότι δεν υπήρχαν ντομάτες εκείνη την εποχή. Αυτό που μας διδάσκει η ιστορία όμως στα σίγουρα είναι ότι ο καλός μάγειρας είναι αυτός που προσαρμόζεται, που είναι σε θέση να αυτοσχεδιάσει και δεν πελαγώνει με τις αλλαγές. Εδώ που τα λέμε, αυτό χαρακτηρίζει τον οποιονδήποτε καλό επαγγελματία. Εδώ που τα λέμε, αυτό είναι που είναι αναγκαίο στη ζωή γενικότερα, αν θέλεις να ακολουθείς το ποτάμι και δεν αντιτίθεσαι επίμονα σε ό,τι προκύπτει.

Ο θάνατος του Μεγάλου Ναπολέοντα 

Ενώ όταν πέθανε ο Ναπολέων το 1821 έγινε επίσημη νεκροψία, η οποία έδειξε ότι έπασχε από καρκίνο του στομάχου, για χρόνια υπήρχε παράλληλα η φήμη ότι πέθανε από δηλητηρίαση από αρσενικό, το οποίο βρέθηκε σε μία τούφα από τα μαλλιά του. Μολαταύτα, μία νέα έρευνα που έγινε και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό  Nature Clinical Practice Gastroenterology & Hepatology, ισχυρίζεται ότι ο θάνατος από καρκίνο του στομάχου είναι βέβαιος. Οι επιστήμονες, βασιζόμενοι στα στοιχεία της τότε νεκροψίας, στο ημερολόγιο του Ναπολέοντα, όπου υπάρχουν περιγραφές των συμπτωμάτων, στο ιστορικό του (και ο πατέρας του πέθανε από καρκίνο του στομάχου) αποδεικνύουν ότι αυτός ήταν ο λόγος θανάτου του.

Τους τελευταίους μήνες πριν το θάνατό του ο Ναπολέων έχασε 15 κιλά ενώ ήταν ιδιαίτερα χλωμός, παράλληλα έφτυνε αίμα και παραπονιόταν για πόνους στην κοιλιά του. Το τραγικό είναι ότι αν και υπήρξε μεγάλος γκουρμέ και αγαπούσε ιδιαίτερα το φαγητό, η στρατιωτική ζωή τον ανάγκαζε να τρώει πολλές συντηρημένες τροφές, πράγμα που σημαίνει πολύ αλάτι, σε ανθυγιεινές συνθήκες, με λίγα λαχανικά και φρούτα. Η δίαιτά του ήταν αυτή που μετέτρεψε την προδιάθεσή του σε αρρώστια, κάνοντας το έλκος του καρκίνο.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News