Διευθύντρια ΜΕΘ του “Σωτηρία”: Νιώθω οργή που δεν έχουμε καταφέρει να πείσουμε για την αξιοπιστία του εμβολίου

Η Αντωνία Κουτσούκου είναι καθηγήτρια Εντατικής Θεραπείας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και Διευθύντρια της Πανεπιστημιακής ΜΕΘ του Nοσοκομείου Σωτηρία και δέχτηκε να μας μιλήσει για το ποια είναι η κατάσταση με την πανδημία σήμερα. 

Κυρία Κουτσούκου, αυτό που θέλει να μάθει ο περισσότερος κόσμος είναι μάλλον το πού βρισκόμαστε τώρα. 

Όλοι έχουμε την αίσθηση ότι είμαστε μπροστά σ’ένα 4ο κύμα. Έχει κυριαρχήσει η μετάλλαξη Δέλτα και δεδομένου ότι δεν έχουν εμβολιαστεί όλοι, έχουν αρθεί τα μέτρα και έχουμε καλοκαίρι με αποτέλεσμα ο κόσμος να θέλει να βγει μια βόλτα, έχουμε αύξηση των κρουσμάτων και αύξηση των εισαγωγών στο νοσοκομείο. Αυτό, ευτυχώς, δεν έχει μεταφραστεί και ως αύξηση των νοσηλευομένων στις ΜΕΘ. Ελπίζω να παραμείνει έτσι, αν και όλοι διατηρούμε μια μεγάλη ανησυχία.

Πόση απόσταση υπάρχει ανάμεσα στην πραγματικότητα τη δική σας, του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, και την πραγματικότητα που βλέπετε έξω με αντιεμβολιαστές να διεκδικούν το δικαίωμα στην άρνηση του εμβολίου; Πώς νιώθετε με αυτό;

Τεράστια. Νιώθω πρώτον ανησυχία. Δεύτερον, απογοήτευση για το τι επικρατεί έξω. Μερικές φορές νιώθω οργή όταν κάποιος απ’αυτούς τους αρνητές, ακόμη και νέος, φτάνει να νοσηλεύεται στη μονάδα κι εμείς βιώνουμε την αγωνία του να τα καταφέρει. Τότε, όταν σκέφτομαι ότι δεν πίστευε καν στην ύπαρξη του ιού και αρνείτο να κάνει το εμβόλιο και τώρα κινδυνεύει η ζωή του, νιώθω οργή που δεν έχουμε καταφέρει ως επιστημονική κοινότητα και ως πολιτεία να πείσουμε για την αξιοπιστία του εμβολίου.

Περιμένατε τέτοια ισχυρή παρουσία των αρνητών όταν ξεκίνησε η πανδημία;

Όχι. Δεν το περίμενα. Δεν το φανταζόμουν ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα έλεγαν ότι διασωληνώνουμε τους αρρώστους γιατί παίρνουμε λεφτά. Ή ότι το εμβόλιο θα έχει μέσα τσιπάκια ή ότι θα τροποποιήσει το DNA. Αυτά τα πράγματα δεν έχουν καμία επιστημονική υπόσταση.

Η μετάλλαξη Δέλτα είναι διαφορετική από τα υπόλοιπα στελέχη του κορονοϊού;

Οι επιστήμονες όταν μιλάνε, πρέπει να μιλάνε βάσει δεδομένων, από μελέτες. Αυτό που ξέρουμε σήμερα για την μετάλλαξη Δέλτα είναι ότι μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα.

Καλύπτεται απ’τα ήδη υπάρχοντα εμβόλια;

Αυτό που ξέρουμε τώρα από μελέτες είναι ότι ναι, σε μεγάλο βαθμό, τα εμβόλια καλύπτουν και την μετάλλαξη Δέλτα.

Έχουν υπάρξει ασθενείς που ενώ ήταν αρνητές, μετά τη νοσηλεία τους άλλαξαν γνώμη;

Nαι. Συγκεκριμένα, οι περισσότεροι είπαν ότι “ήμουν αρνητής, δεν το πίστευα, αλλά τώρα θα βγω έξω και θα λέω στον κόσμο να κάνει το εμβόλιο”.

Τι σκέψεις έχετε για το φαινόμενο των επαγγελματιών υγείας που αρνούνται να εμβολιαστούν;

Θεωρώ πως όταν έχεις κάτι απέναντί σου πρέπει πάντα να σκέφτεσαι το αίτιο. Πρέπει δηλαδή να σκέφτεσαι “γιατί αυτός συμπεριφέρεται έτσι, τι τον ωθεί σ’αυτή τη στάση;”. Πιστεύω πως ένας απ’τους λόγους που οδηγούν στην άρνηση εμβολιασμού είναι ο φόβος. Ο φόβος για το καινούργιο. Αυτό είναι θεμιτό. Όλοι νιώθουμε φόβο. Όμως με εργαλεία τα πραγματικά περιστατικά, την επιστήμη και τη λογική προσπαθούμε να τον ξεπεράσουμε. Ένα μικρό ποσοστό των ανθρώπων που εργάζονται σε νοσοκομεία φαίνεται ότι έχει εντονότερο φόβο και δεν του φτάνουν τα μέχρι τώρα δεδομένα για να τον ξεπεράσει. Έτσι θα το εξηγούσα.

Η προσπάθεια που γίνεται να χρησιμοποιηθούν δημοφιλή πρόσωπα ως παραδείγματα υπέρ του εμβολιασμού, πιστεύετε πως έχει αποτέλεσμα;

Σ’αυτούς που έχουν αμφιβολίες δεν θα το’λεγα. Αποτέλεσμα θα είχε αν εμείς, ως επιστημονική κοινότητα κι εσείς ως δημοσιογράφοι, προσεγγίζαμε το θέμα με περισσότερη ακρίβεια. Απ’την δική μας πλευρά, βγήκαν επιστήμονες προς τα έξω και μίλησαν στα ΜΜΕ διατυπώνοντας διάφορες απόψεις που επέτρεψαν την αμφισβήτηση της ακεραιότητας των θέσεών μας.

Υπάρχουν κάποιοι που βγαίνουν πρωί, μεσημέρι, βράδυ και μιλάνε επί παντός επιστητού. Αυτό δεν είναι σωστό. Ο καθένας μας πρέπει να μιλάει μόνο γι’αυτά που ξέρει.

Το αντίθετο δημιουργεί μια θολούρα και μια σύγχυση στον κόσμο. Ταυτόχρονα, υπάρχει κι άλλο πρόβλημα. Έστω ότι εμβολιάζεται κάποιος και ρωτάει εμένα, που είμαι εντατικολόγος, αν μπορεί να πάει να κάνει μπάνιο στη θάλασσα. Αυτό δεν έχει σχέση μ’αυτά που ξέρω. Αν όμως δεν απαντήσω, θα πει “σιγά κυρία μου που ξέρεις να μου πεις και για το εμβόλιο”.

Εκτός από Διευθύντρια ΜΕΘ στο Σωτηρία είστε και καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ. Από Σεπτέμβρη, θα έχετε νέα παιδιά στην ιατρική, μερικά εκ των οποίων είναι πιθανό να προέρχονται από οικογένειες που πιστεύουν ότι δεν υπάρχει ο ιός ή ότι υπάρχει και η επικινδυνότητά του μεγαλοποιείται. Πώς σκοπεύετε ν’ανταποκριθείτε στις ανάγκες του μαθήματος που, δεδομένων των όσων έχουν μεσολαβήσει, θα έχουν αλλάξει; 

Ένα μεγάλο πρόβλημα που ζήσαμε και δεν το έζησε πολύς κόσμος είναι ότι δεν μπορέσαμε να διδάξουμε τους φοιτητές διά ζώσης. Αυτό ήταν τεράστιο θέμα. Εκτός από ιατρική, εμείς πρέπει να διδάξουμε ακαδημαϊκή σκέψη και ακαδημαϊκό ήθος. Επομένως, πρέπει να μας απασχολήσει το πώς θα προσλάβουν αυτά που λέμε γιατί πράγματι, μπορεί να προέρχονται από διαφορετικό κοινωνικό και οικογενειακό υπόστρωμα. Αυτό είναι μια πρόκληση και θα την ξεπεράσουμε. Φοιτητές 4ου και 5ου έτους οφείλουν να έχουν συγκροτησει την επιστημονική τους σκέψη ώστε ν’αντιλαμβάνονται αυτά που μας απειλούν και να λειτουργήσουν ως επιστήμονες. Θα είμαστε αποτυχημένοι διδάσκαλοι αν βγάλουμε απλώς αυτό που λέγεται “γιατρός” επειδή ξέρει τη θεωρία και δεν έχει συγκροτήσει μια επιστημονική οντότητα.

Πότε πιστεύετε ότι θα τελειώσουμε με την όλη ιστορία;

Noμίζω ότι αργούμε.

Άρα θα τελειώσουμε.

Κάθε πανδημία τελειώνει. Είτε επειδή θα εμβολιαστεί πολύς κόσμος, είτε επειδή οι συνεχείς μεταλλάξεις του ιού θα τον αποδυναμώσουν, είτε γιατί θα βρεθεί φάρμακο. Κάποια στιγμή θα τελειώσουμε. Αυτό όμως δεν το βλέπω να συμβαίνει άμεσα.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News