«Βαφόμουν για να δείχνω πιο λευκή- μέχρι που επαναπροσδιόρισα την ομορφιά του μαύρου δέρματός μου»

από την Erin Dyana Mclaughin

Παρακολουθούσα online μαθήματα μακιγιάζ στο YouTube, για να αισθάνομαι πιο θηλυκή αλλά σταδιακά άρχισα να ανακαλύπτω πόσο λάθος ήταν όλο αυτό.

Ο φυλετικός ρατσισμός είναι κάτι περισσότερο από το να με αποκαλούν κατσαρίδα, να συγκρίνουν οι άντρες την ευαίσθητη περιοχή μου με μισοψημένη μπριζόλα ή να με απορρίπτουν για πιο ανοιχτόχρωμες γυναίκες. Πηγαίνει πολύ βαθύτερα από όλα αυτά. Οι προκαταλήψεις και ρατσισμός απέναντι στο μαύρο δέρμα με έχει προγραμματίσει να με βλέπω ως όλα τα άλλα, εκτός από όμορφη ή γυναίκα.

Η αρρενωπότητα, η ασχήμια και η αποστροφή είναι γνωρίσματα, τα οποία έχω εντοπίσει από την πρώιμη εφηβεία. Πέρα από μαύρη, ήμουν και αγοροκόριτσο, αυτό επιβάρυνε ακόμα περισσότερο την δυσμορφία που είχα αποκτήσει σχετικά με την εμφάνιση μου.

Ως νεαρή έφηβη δεν ένιωθα ποτέ άνετα να φορέσω κάτι θηλυκό ή να αποκαλύψω λίγο δέρμα. Ογκώδη φουτερ, τζιν, αθλητικά παπούτσια ήταν τα μόνα πράγματα στην ντουλάπα μου. Κι όμως η κρεβατοκάμαρα μου ήταν το ακριβώς αντίθετο: αφίσες των Jonas Brothers, της ταινίας Twilight, κουβέρτα της Hello kitty, και μια τεράστια συλλογή από κούκλες. Ήταν μια έντονη αντίθεση με το κορίτσι που έπαιζε κυρίως με αγόρια ποδόσφαιρο και βιντεοπαιχνίδια.

Όπως όλα τα παιδιά στα μέσα του 2000, έτσι κι εγώ, παρακολουθούσα φανατικά το κανάλι της Disney. Οι εκπομπές ενίσχυαν την αντίληψη ότι ο λευκός χαρακτήρας – ή τουλάχιστον ο λιγότερο μελαμψός- ήταν πάντα ο κύριος πρωταγωνιστής ή το κορίτσι που άξιζε την αγάπη. Οι εκπομπές με μαύρους πρωταγωνιστές είχαν επίσης θέματα με την χρωματική διαφορετικότητα: ο Πρίγκιπας του Βel Air και το My Wife and Kids, είχαν αντικαταστήσει τους γυναικείους χαρακτήρες με σκούρες επιδερμίδες, με άλλες πιο ανοιχτόχρωμες γυναίκες, πιστεύοντας πως κανείς δεν θα το παρατηρήσει. Επίσης τα σόου: Meet the Browns, Sister, Sister, The Proud Family, That’s So Raven είχαν όλα μαύρες νεαρές ηθοποιούς που μου άρεσαν αλλά δεν έμοιαζαν με τίποτα σε μένα. Όλο αυτό με έκανε να αναρωτιέμαι αν θα μπορούσα και εγώ να θεωρηθώ αρκετά «θηλυκή», αν ήμουν και εγώ από εκείνα τα κορίτσια που άξιζαν τον ρομαντισμό και την αγάπη.

Μεγαλώνοντας, άρχισα να συνειδητοποιώ περισσότερα. Στα 15, ήθελα να είμαι όμορφη, να ταιριάζω με τα άλλα κορίτσια αλλά δεν ήξερα από που να ξεκινήσω. Άρχισα να παρακολουθώ μαθήματα μακιγιάζ στο YouTube περιπλέκοντας τον εαυτό μου. Φορούσα όλο και περισσότερο μακιγιάζ, έκανα συνεχώς αλλαγές στα μαλλιά μου, αλλά μου άρεσε και ένιωθα πιο θηλυκή από ποτέ.

Φορούσα μακριές τρέσες, βαφόμουν υπερβολικά- μεικαπ, foundation, concelear, highlight, έκανα περιγράμματα, contouring, έβαζα κραγιόν, γέμιζα υπερβολικά τα φρύδια μου. Θα φώτιζα το μεγαλύτερο μέρος του προσώπου μου με μακιγιάζ, καλύπτοντας το ποια πραγματικά ήμουν. Σύντομα, άρχισα να αισθάνομαι πως με τη συμπεριφορά μου αυτή ζητούσα ανυποψίαστη συγνώμη που είχα αυτό το δέρμα. Το δέρμα που η κοινωνία απεχθάνεται.

Βρισκόμουν διαρκώς σε αναζήτηση μιας ισορροπίας που δεν υπήρξε ποτέ: «ίσως αν ισιώσω τα μαλλιά μου, δεν φανεί ότι δεν έχω βαφτεί», «ίσως αν φορέσω τακούνια και μεικαπ δεν δώσουν σημασία στα afro μαλλιά μου». Εμπορευόμουν τα χαρακτηριστικά μου για να ισορροπήσω το θηλυκό έξω μου, αλλά ήταν ο τόνος του δέρματος μου η ρίζα του προβλήματος, εξαρχής.

Ακριβώς τη στιγμή που έπρεπε ήρθε στη ζωή μου το κίνημα Βlack Lives Matter- το 2015, τότε που αποφάσισα να ξυρίσω τα μαλλιά μου και να κάνω κάτι παραπάνω με τον επαναπροσδιορισμό της μαύρης ομορφιάς για μένα. Αποκήρυξα τα επιβλαβή στερεότυπα για τις μαύρες γυναίκες και έμαθα πως η εκπροσώπηση μας επηρεάζει ψυχολογικά. Τελικά, συνειδητοποίησα ότι η εικόνα που κατανάλωνα για χρόνια μέσα από τα social media και τα Μέσα ενημέρωσης, ενίσχυαν μια ανοιχτόχρωμη μορφή θηλυκότητας βασισμένη σε μια πιο Ευρωπαϊκή αντίληψη- μιας γυναίκας ευάλωτης, εύθραυστης, λεπτής, σεμνής, υποτακτικής- μια γυναίκα που ήταν εντελώς ξένη σε μένα. Η ψιλή φωνή, τα ίσια μακριά μαλλιά, τα θηλυκά ρούχα ήταν κάτι που δεν αποδεχόμουν πια.

Οι μαύρες γυναίκες με τις οποίες μεγάλωσα, είχαν χαρακτηριστικά που θεωρούνταν ανδρικά, ακριβώς το αντίθετο από αυτό το Ευρωπαϊκό πρότυπο θηλυκότητας: ήταν βροντόφωνες, είχαν σκούρο δέρμα σαν και το δικό μου και την ικανότητα να είναι απολύτως ανεξάρτητες. Οι παρουσίες τους και μόνο σε ανάγκαζαν να κάτσεις σούζα.

Ακόμα κι έτσι, αφιέρωναν πάντα χρόνο για να φτιάξουν τα μαλλιά τους, τα νύχια τους, να φορέσουν τακούνια, έχοντας μια δραστήρια ερωτική ζωή. Αυτή την εκδοχή θηλυκότητας γνώρισα και με αυτή θέλησα να ταυτιστώ. Αυτή η θηλυκότητα μπορεί και ισορροπεί ανάμεσα και στους δύο κόσμους: δεν υπήρξε ποτέ η ανάγκη να επιλέξει κανείς ανάμεσα στο ρόλο της νοικοκυράς- συζύγου ή της σκληρά εργαζόμενης που δουλεύει μέχρι να ματώσουν τα χέρια της.

Aυτό που έψαχνα τόσα χρόνια, βρισκόταν ακριβώς μπροστά στα μάτια μου: η μητέρα μου, η θεία μου, η γιαγιά μου, όλες οι ανεξάρτητες και αξιοσέβαστες γυναίκες που ήξεραν πως να υπερασπίζονται και να φροντίζουν τον εαυτό τους, χωρίς να έχουν ανάγκη κανέναν άντρα. Αυτή η μοναδική μορφή ομορφιάς, αυτή η δυαδικότητα, είναι η ίδια η ουσία της «μαύρης» θηλυκότητας.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News