Τι (δεν) έμαθα από την σχολή γονέων

Πριν από δύο χρόνια είχα συμμετάσχει, σε μια σχολή γονέων που είχε διοργανωθεί από τον δήμο της Αττικής όπου κατοικούσα, σε συνεργασία με έναν φορέα πρόληψης ναρκωτικών.

Θεωρώ πολύ σημαντική πρωτοβουλία των δήμων να διοργανώνουν τέτοια μαθήματα. Όμως, γνωρίζω από φίλη, που κατά καιρούς δούλευε σε αντίστοιχες ομάδες ότι, κατά κανόνα, δεν υπάρχει κάποιος σχεδιασμός από τον δήμο πχ προκαθορισμένη ύλη ή έτοιμο εκπαιδευτικό υλικό. Ο εκπαιδευτής, συνήθως ψυχολόγος, επιλέγει τα θέματα και τον τρόπο διαχείρισης. Άρα, είναι θέμα τύχης το περιεχόμενο και η ποιότητα των μαθημάτων. Και αυτό, δυστυχώς, είναι και η δική μου εμπειρία.

Στην πρώτη ομάδα, η κατανομή των γυναικών-ανδρών ήταν περίπου 60%-40%, δηλαδή, συμμετείχαν και αρκετοί μπαμπάδες. Στις συναντήσεις, ο ψυχολόγος εστίαζε και εξέταζε μόνο την συμπεριφορά της μητέρας, ποιος είναι ο ρόλος της, ποιοι οι κίνδυνοι κτλ. Αρκετά από αυτά που άκουσα μου φάνηκαν παρωχημένα και σεξιστικά. Δεν έχω ασχοληθεί με την ψυχολογία, αλλά, υποθέτω ότι τα περισσότερα από αυτά που μας έλεγε ο εκπαιδευτής δεν ήταν δικές του απόψεις αλλά βασίζονταν σε θεωρίες που τις είχε διαβάσει ή διδαχθεί (πχ η θεωρία για την δεσποτική μητέρα του Φρόυντ). Θεωρίες όμως, κατ’εμέ, ξεπερασμένες, επινοημένες από άνδρες επιστήμονες που αναπόφευκτα επηρεάστηκαν από το κοινωνικό-οικονομικό σύστημα μέσα στο οποίο ζούσαν. Θεωρίες που δεν μπορούν να αναλυθούν στην μιάμιση ώρα που διαρκεί μια συνάντηση και έτσι αποσπασματικά όπως αναφέρθηκαν, δεν ξέρω τι συμπέρασμα έβγαλαν οι γονείς που συμμετείχαν.

Στην σχολή γονέων δεν έμαθα για το πώς να επικοινωνούν και να συνεργάζονται οι γονείς, πώς να μοιράζουν αρμοδιότητες και πώς να αντιμετωπίσουν από κοινού περιστατικά που μπορεί να πληγώσουν ένα παιδί. Δεν έμαθα πώς να επικοινωνώ καλύτερα με το παιδί μου, πώς να το προσεγγίζω που μεγαλώνει σε έναν κόσμο τόσο διαφορετικό από ότι μεγάλωσα εγώ, πώς να συζητήσω μαζί του για ευαίσθητα θέματα, όπως οι ανθρώπινες σχέσεις και το σεξ.

Συχνά, από τους γονείς ακούστηκαν σεξιστικές και ρατσιστικές απόψεις. Δεν έπεσα από τα σύννεφα, το περίμενα, γνωρίζω την κοινωνία που ζούμε. Αλλά, θα ήθελα ο εκπαιδευτής να μην τα αφήσει να αιωρούνται, αλλά, κάπως να τα διαχειριστεί.

Και γιατί τα γράφω αυτά; Επειδή πιστεύω ότι κάθε εμπειρία πρέπει να την βλέπουμε κριτικά, επειδή είμαι περίεργη αν οι σχολιαστές είχατε παρόμοιες εμπειρίες και επειδή αναρωτιέμαι, αν ήμουν νέα μαμά και δεν είχα την ευκαιρία να βρίσκομαι σε διαφορετικά περιβάλλοντα λόγω σπουδών, δουλειάς, συγκυριών και δεν είχα την τύχη να ανακαλύψω το Α,μπα, πώς θα είχα επηρεαστεί από τέτοια μαθήματα;

Παρακάτω, σας περιγράφω κάποια χαρακτηριστικά περιστατικά όπως τα θυμάμαι.

Η μαμά, η μαμά και μόνο η μαμά

Ο εκπαιδευτής κατά κανόνα αναφερόταν μόνο στο ρόλο της μητέρας για την ανάπτυξη του παιδιού και πόσο σημαντικός είναι αυτός. Μια φορά, μας είχε πει κάτι τέτοιο: το παιδί, κατά τους πρώτους μήνες της ζωής του, έχει απόλυτη ανάγκη την αμέριστη προσοχή και την συνεχή φροντίδα της μητέρας του, διαφορετικά θα του δημιουργηθούν ψυχολογικά τραύματα πχ θα αισθάνεται εγκαταλελειμμένο. Ο ρόλος του πατέρα δεν είναι να φροντίσει το παιδί αλλά να διευκολύνει την μάνα πχ να ασχολείται με το σπίτι και το φαγητό».

Μάλιστα, σκέφτηκα από μέσα μου, δηλαδή, έχω μόλις γυρίσει από το μαιευτήριο μετά από καισαρική και αν κατά την διάρκεια της νύχτας το μωρό ξυπνήσει 10 φορές, μόνο εγώ πρέπει να σηκωθώ, ο πατέρας το πολύ-πολύ να μου ανάψει το φως στο δωμάτιο.

Απ’έξω μου διαμαρτυρήθηκα, ότι, τί γίνεται με τις μητέρες που αναγκαστικά πρέπει να γυρίσουν στην δουλειά τους πχ μετά από 20 μέρες; Είναι καταδικασμένες να έχουν τύψεις ότι προκάλεσαν ψυχολογικά τραύματα στο παιδί τους; Απάντηση δεν πήρα, γιατί οι περισσότεροι γονείς έσπευσαν να μου απαντήσουν ότι καμιά μητέρα δεν θα «αφήσει» το παιδί της τόσο γρήγορα και ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα, πλέον, η εξάμηνη άδεια είναι δεδομένη.

Η μαμά κροκόδειλος

Σε μια άλλη περίπτωση, και αφού μας είχε αναλύσει πάμπολλες φορές πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της μητέρας για την ανάπτυξη του παιδιού και στην ουσία εμπεδώσαμε ότι όταν γίνεις μαμά δεν πρέπει να κάνεις τίποτα άλλο, μας ανέπτυξε το θέμα πως μια μητέρα μπορεί να «πνίξει» το παιδί με την αγάπη και την αφοσίωση της. Μάλιστα, δανείστηκε τα λεγόμενα ενός σημαντικού ψυχολόγου, όπως μας είπε, (δεν θυμάμαι το όνομα) ο οποίος είχε παρομοιάσει την μητέρα σαν έναν κροκόδειλο που έχει ανοιχτό το τεράστιο στόμα του έτοιμο να κατασπαράξει το παιδί, ενώ, τον πατέρα σαν ένα κομμάτι ξύλο τοποθετημένο στο στόμα του κροκόδειλου, κάθετα, ώστε να το κρατάει ανοιχτό!

Παρακαλώ; σκέφτηκα από μέσα μου. Πάλι η μάνα μπορεί να κάνει κακό στο παιδί; Και ο πατέρας τι; Είναι ο ήρωας που θα προστατεύσει το παιδί; Αντίστοιχη παρομοίωση με τον πατέρα ιπποπόταμο δεν έχει;

Η δυναμική μαμά απαπαπαπα!

Σε ένα άλλο μάθημα, ο εκπαιδευτής είχε αναφέρει ότι αν ένα παιδί παρουσιάσει σε μικρή ηλικία ομοφυλοφυλικές τάσεις, τότε με έγκαιρη παρέμβαση από ψυχολόγο μπορεί να τις ξεπεράσει. Συνεχίζοντας, είπε ότι στην περίπτωση που η μητέρα είναι πολύ δυναμική, αναλαμβάνει πολλές πρωτοβουλίες και «ευνουχίσει» τον πατέρα, τότε, το αγόρι, υπάρχει πιθανότητα, να εμφανίσει ομοφυλοφυλικές τάσεις. Επειδή, θα ταυτιστεί και θα θαυμάσει το γυναικείο πρότυπο και όχι το ανδρικό.

Ειλικρινής απορία: με το σκεπτικό αυτό, όλα τα κορίτσια που ανά τους αιώνες βλέπουν τους πατέρες τους ως δυνατές και δυναμικές φιγούρες και τις μητέρες τους ως άβουλες και καταπιεσμένες δεν θα έπρεπε ως γυναίκες κατά πλειοψηφία να είναι λεσβίες;

Στο σημείο αυτό, μια συμμετέχουσα για να δείξει ότι συμφωνεί με τον ψυχολόγο, μας περιέγραψε το εξής -εντελώς σοκαριστικό- περιστατικό που συνέβη στον παιδικό σταθμό που πήγαινε ο γιος μια φίλης της. Ο γιος της φίλης έπαιζε μόνο με κορίτσια και ασχολούνταν με «κοριτσίστικα» παιχνίδια. Εξαιτίας αυτού, οι παιδαγωγοί του σταθμού ανησύχησαν και έκαναν σύσταση στην μαμά του (που ήταν μηχανικός και ντυνόταν μόνο με σακάκια-παντελόνια) να ντύνεται πιο θηλυκά και να βάφεται πιο πολύ, για να μην επηρεάζεται το παιδί της!

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News