in

Τα μιόνια και το μυστικό των Φαραώ

Πώς οι επιστήμονες περιέβαλλαν με ανιχνευτές μιονίων τη Μεγάλη Πυραμίδα του Χέοπα και ανακάλυψαν μια άγνωστη αίθουσα

Σηκώνοντας το βλέμμα ψηλά μιαν ήσυχη νύχτα, θαυμάζοντας τ’ άστρα και το φεγγάρι, βλέπουμε τον ουρανό τόσο ήρεμο, που δύσκολα θα αντιληφθούμε πόσο εχθρικός είναι προς τον πλανήτη μας. Μέρα και νύχτα, αδυσώπητα και συνεχόμενα, η ατμόσφαιρα της Γης βομβαρδίζεται από φορτισμένα σωματίδια, τις λεγόμενες κοσμικές ακτίνες (μια ονομασία που οφείλεται σε παρεξήγηση, αφού δεν […] ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

μιόνια πυραμίδες φαραώ

Σηκώνοντας το βλέμμα ψηλά μιαν ήσυχη νύχτα, θαυμάζοντας τ’ άστρα και το φεγγάρι, βλέπουμε τον ουρανό τόσο ήρεμο, που δύσκολα θα αντιληφθούμε πόσο εχθρικός είναι προς τον πλανήτη μας. Μέρα και νύχτα, αδυσώπητα και συνεχόμενα, η ατμόσφαιρα της Γης βομβαρδίζεται από φορτισμένα σωματίδια, τις λεγόμενες κοσμικές ακτίνες (μια ονομασία που οφείλεται σε παρεξήγηση, αφού δεν είναι ακριβώς ακτίνες, αλλά κυρίως πρωτόνια και πυρήνες άλλων στοιχείων), που προέρχονται από τον Ήλιο, από το Γαλαξία μας, ή ακόμα κι από άλλους γαλαξίες. Αυτά τα σωματίδια φτάνουν στο κατώφλι μας με πολύ υψηλές ενέργειες (υψηλές για σωματίδια. Γιατί μερικά από αυτά έχουν την ίδια ενέργεια με έναν άνθρωπο σε χαλαρό περπάτημα, που ακούγεται ποταπό, αλλά για σωματίδιο είναι μεγάλο επίτευγμα), αν και οι μηχανισμοί που τα επιταχύνουν σε αυτές τις ενέργειες παραμένουν ακόμα σχετικά άγνωστοι.

Τα πιο επικίνδυνα από αυτά τα σωματίδια (αυτά που πάνε σαν άνθρωποι σε χαλαρό περπάτημα) είναι ευτυχώς σπάνια, κι από τα υπόλοιπα, πολλά απωθούνται από το μαγνητικό πεδίο της Γης. Αλλά όσα τελικά φτάνουν μέσα στην ατμόσφαιρα, κάνουν πάταγο: αντιδρούν με τα μόρια αζώτου, οξυγόνου και άλλων στοιχείων και προκαλούν έναν καταιγισμό από νέα σωματίδια, που μερικές φορές φτάνουν μέχρι το έδαφος. Τα πιο συνήθη προϊόντα αυτού του καταιγισμού λέγονται μιόνια, που είναι κάτι σαν ηλεκτρόνια, αλλά πολύ πιο βαριά.

071115muons

Αμέτρητα και σχεδόν πανταχού παρόντα (σε κάθε τετραγωνικό μέτρο του πλανήτη φτάνουν περίπου 10000 το λεπτό), τα μιόνια, λόγω της μεγαλύτερης μάζας τους δεν αλληλεπιδρούν ισχυρά με την ύλη, κι έτσι διανύουν πολύ μεγάλες αποστάσεις, μέσα από βουνά, πέτρες και ωκεανούς, μέσα από το μάρμαρο του Παρθενώνα και μέσα από τα θεμέλια του σπιτιού μας, μέχρι τελικά να χάσουν την ενέργειά τους και να σταματήσουν. Δε φαίνονται παρά μόνο μέσω ειδικών ανιχνευτών μιονίων, όπου αφήνουν ένα φωτεινό αποτύπωμα, όπως το φως σε φωτογραφική πλάκα. Το αποτύπωμά αυτό είναι ενδεικτικό του περιβάλλοντος που έχουν διασχίσει τα μιόνια, δηλαδή φωτεινό όταν περνάνε μέσα από χώρους με αέρα, και πιο σκοτεινό εκεί που διασχίζουν πέτρα. Έτσι, οι ανιχνευτές μιονίων εδώ και μερικά χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί για την εξερεύνηση μεγάλων κοντέινερ, τούνελ ή υπόγειων κτιρίων.

Πρόσφατα λοιπόν, μια διεθνής ομάδα επιστημόνων αποφάσισε να πάει αυτή την τεχνολογία στο επόμενο επίπεδο. Περιέβαλλε με ανιχνευτές μιονίων τη Μεγάλη Πυραμίδα του Χέοπα, ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας, κι ένα από τα μεγαλύτερα άλυτα μυστήρια της αρχαιολογίας, ψάχνοντας για κρυμμένους διαδρόμους και δωμάτια και μαζί με αυτά, για απαντήσεις.

Η Μεγάλη Πυραμίδα από στερεοσκοπική φωτογραφία του 19ου αιώνα.
Η Μεγάλη Πυραμίδα από στερεοσκοπική φωτογραφία του 19ου αιώνα.

Αυτό γιατί, παρόλο που η Μεγάλη Πυραμίδα παραβιάστηκε και λεηλατήθηκε επανειλημμένα για χιλιετίες, κανείς δεν ξέρει ακριβώς ποια είναι η εσωτερική της δομή, και με ποια λογική κατασκευάζονταν οι εσωτερικοί της θάλαμοι.

Το εύρημα είναι εκπληκτικό. Πάνω από τους ήδη γνωστούς ταφικούς θαλάμους του βασιλιά και της βασίλισσας, πάνω ακόμα κι από τη Μεγάλη Στοά που συνδέει την είσοδο της πυραμίδας με τον ταφικό θάλαμο του βασιλιά, υπάρχει μία ακόμα αίθουσα, άγνωστη ως τώρα, και περίπου ίδιου μεγέθους με τη Μεγάλη Στοά.

Σε τι χρησίμευε αυτή η αίθουσα, και τι περιέχει; Αυτό είναι το κύριο ερώτημα των ερευνητών για τα επόμενα στάδια της εξερεύνησης. Μερικές θεωρίες θέλουν το χώρο αυτό να είναι κενός, ένα απλό κατασκευαστικό κόλπο για να μη πιέζονται τόσο οι βάσεις της πυραμίδας από το βάρος της. Άλλες προτείνουν μία δεύτερη Μεγάλη Στοά, με πιθανά αρχαιολογικά ευρήματα στο εσωτερικό της. Όποια και να ήταν η χρήση της όμως, σίγουρα αυτό το εύρημα θα αλλάξει όσα ξέραμε μέχρι τώρα για την περίπλοκη εσωτερική δομή των μεγαλειωδών μαυσωλείων.

gizeh 2272008 1280

Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι το ότι αυτή η ανακάλυψη αποτελεί ένα όμορφο παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών επιστημών που ανοίγει νέους ορίζοντες για όλες τους. Ιδιαίτερα βέβαια για την αρχαιολογία, αφού θα είναι πια δυνατόν να κοιτάξουμε μέσα σε περίπλοκες υπόγειες δομές χωρίς ανασκαφή. Έτσι, αντί να βάλλονται από τα στοιχεία, οι αρχαίοι θησαυροί θα ψιθυρίζουν τα μυστικά τους σε μικρές κοσμικές λάμψεις.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News

3 Comments
δημοφιλέστερα
νεότερα παλαιότερα
Ενσωματωμένα σχόλια
Δείτε όλα τα σχόλια
Ευαγγελία Σχοινά
Ευαγγελία Σχοινά
5 χρόνια πριν

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο!
Science FTW 😉

frabala
frabala
5 χρόνια πριν

κ πως ονομαζονται τα επικυνδινα σωματιδια που αναφερονται στο αρθρο;