Aπό την Naomi Shimada
Η μεγαλύτερη μου σχέση ξεκίνησε πριν από επτά χρόνια. Μπορώ με σιγουριά να πω ότι υπήρξα μια αφοσιωμένη σύντροφος. Όπως κάθε φυσιολογική σχέση, είχαμε τα πάνω και τα κάτω μας. Υπήρξαν στιγμές που ένιωθα πως δεν βγάζουμε καμία άκρη, στιγμές σκοτεινές, δύσκολες, νόμιζα πως η λύση ήταν να σταματήσουμε αυτό που έχουμε. Όλο αυτό το παιχνίδι, αυτή η αγάπη μεταξύ μας ήταν εξαντλητική, ήταν εθιστική. Αυτή η αγάπη στην οποία αναφέρομαι είναι η μακροχρόνια σχέση μου με το instagram.
Υπήρχαν κι αλλοι πριν το Instagram. Το My Space ήταν η πρώτη μου σχέση, ύστερα γνώρισα το Facebook και στην πορεία απέκτησα ειδύλλιο με το Twitter. Έπερνα το κολάι, μάθαινα πώς να επικοινωνώ με τον κόσμο. Όταν ήρθε το instagram ήμουν έτοιμη για μακροχρόνια δέσμευση. μου άρεσε πολύ που εστίαζε στην εικόνα. Έχοντας δουλέψει ως μοντέλο για αρκετό διάστημα ήξερα πως να κάνω κάτι να φαίνεται επιθυμητό.
Όταν έφτιαξα λογαριασμό το 2012 τα πράγματα ήταν πολύ απλά. Πρόσφατα έκανα μια αναδρομή σε παλιότερες δημοσιεύσεις, για να δω πως ήμουν πριν 4.000 ποστ. Οι πρώτες μου φωτογραφίες ήταν τόσο γλυκές, αθώες, τόσο αφελείς: φωτοσοπαρισμένα πρωινά για τον φίλο μου στο κρεβάτι, στιγμιότυπα από συνομιλίες με τις φίλες μου, φωτογραφίες με γατάκια κάτω από αυτοκίνητα.
Από τότε, το instagram έχει γίνει τεράστιος παράγοντας διευκόλυνσης της ζωής. Μέσο για να βγάζεις λεφτά,να βρίσκεις φίλους, συντρόφους, προορισμούς διακοπών ακόμα και ως διαδικτυακό βιογραφικό λειτουργεί. Όταν το σώμα μου άλλαξε με την πάροδο του χρόνου, και δεν ήμουν πλέον αρκετά αδύνατη για να διαφημίζω επώνυμα ρούχα, έβρισκα τον εαυτό μου σε μεγαλύτερη μεγέθη. Το μόντελινγκ είναι μια δουλειά όπου καλείσαι καθημερινά να είσαι μια καινούργια εκδοχή του εαυτού σου- την εκδοχή που θέλει ο πελάτης. Τότε ένιωθα ότι ο κόσμος δεν θέλει να είμαι τίποτα. Σκάναρα καθημερινά τηλεοπτικές εκπομπές, ταινίες, περιοδικά και διαπίστωσα ότι σπάνια μπορούσες να δεις γυναίκες που να αντιπροσωπεύουν κάτι πέρα από το αδύνατο. Έτσι το instagram έγινε ο τόπος που μπορούσα να διοχετεύσω όλη μου την απογοήτευση για τα «στενεμένα» πρότυπα ομορφιάς με το να ποστάρω τις εικόνες που θα ήθελα να δω εκεί έξω.
Το 2015, με αρκετά κιλά παραπάνω ανέβασα μια φωτογραφία με μένα να φοράω ένα μικροσκοπικό μπικίνι και να πίνω μπύρα σε παραλία της Βραζιλίας. Ένιωθα τόσο απελευθερωμένη εκείνη την περίοδο. Τώρα όλοι καταγράφουν τέτοιες εικόνες, τότε όμως ήταν ριζοσπαστικό. Η εικόνα μου είχε γίνει είδηση στο BBC, με τίτλο «Η Ναόμι Σιμάντα με μπικίνι μιλάει για το κίνημα Body Positivity».
Σύντομα οι φωτογραφίες μου- κάποιες γυμνές ή με ρούχα- αναμεταδόθηκαν αρκετές φορές και ο αριθμός των follower εκτοξεύτηκε. Δεχόμουν καθημερινά πλήθος μηνυμάτων από άλλες γυναίκες που ταυτίζονταν και ένιωθαν ότι εκπροσωπούνται. Άρχισα να πιστεύω ότι κάλο γινόταν, μια αλλαγή όπου οι άνθρωποι ήθελαν να δουν διαφορετικές προσεγγίσεις στην ομορφιά και τη ζωή. Ωστόσο αυτός ο γλυκός μήνας του μέλιτος σύντομα κατέρρευσε. Πέρυσι είχα μια αφύπνιση για την επίδραση που είχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην διανοητική και ψυχολογική μου κατάσταση όταν πέρασα μια περίοδο υψηλού στρες και δεν μπορούσα να λειτουργήσω για μήνες.
Τελικά η αγάπη μου για το instagram και η νέα εκδοχή του εαυτού μου με είχαν αλλάξει με άσχημο τρόπο. Η ιδέα να δίνω παραστάσεις και να υπάρχω μέσα από την πλατφόρμα ενώ δεν ήθελα να ασχοληθώ με τίποτα άλλο στην πραγματική ζωή, ούτε να εκπληρώσω τα καθήκοντα μου- από το να πάω στο μάθημα χορού μέχρι το να πάω σουπερ μαρκετ- φάνταζε τρομακτική.
Από ότι αποδείχτηκε ήμουν απλά στατιστικό στοιχείο. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Psychiatry τον Σεπτέμβρη, διαπίστωσε ότι από τους 6.000 νέους που πήραν μέρος, όσοι πέρασαν πάνω από τρεις ώρες την ημέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προβλήματα ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένου άγχους και κατάθλιψης.
Με την έκρηξη του, το instagram έγινε πλατφόρμα για απόκτηση διασημότητας, κοινωνικής και πολιτικής επιρροής και εγώ άρχισα να ζητάω μεγαλύτερη αυτοπροβολή, φορώντας μόνιμα ένα προσωπείο. Η εφαρμογή έγινε χώρος εργασίας όπου έπρεπε όλοι να βάλουμε τα δυνατά μας.
Καθώς οι followers μου αυξήθηκαν, άρχισα να κερδίζω χρήματα από χορηγίες και διαφημιστικές- έτσι η αθωότητα του πώς χρησιμοποιούσα την εφαρμογή άρχισε να χάνεται.
Σκέφτομαι: είναι οι άνθρωποι που εξελίσσουν αυτές τις εφαρμογές ή αυτές αλλάζουν εμάς;
Καθώς η επιτυχία αυξήθηκε, αυξήθηκε και το βάρος της ευθύνης. Τι χάνεις όταν αρχίζεις να εμπορευματοποιείς την ουσία σου και την αυθεντικότητα σου; Γίνεσαι λιγότερο εσύ; Συνειδητοποίησα ότι η ευτυχία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνυπάρχει με τα καπιταλιστικά ιδεώδη επιτυχίας. Ήταν αυτό που όντως ήθελα ή ήταν τα ιδανικά που είχα αφομοιώσει από τα μηνύματα του μέσου; Βυθιζόμουν σε μια κουλτούρα σύγκρισης που εφαρμογές σαν το instagram δημιουργούν.
Αναγκάστηκα να αμφισβητήσω αυτά τα ιδανικά όταν βρέθηκα σε μια πραγματική σχέση με κάποιον που είχα γνωρίσει στο instagram. Με μια πρόχειρη ματιά στο προφίλ του κατάλαβα πως πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις. Κατασκοπεύοντας τον μέσα από τη σελίδα του, είδα ότι είναι έξυπνος, όμορφος και ότι έχουμε πολλά κοινά ενδιαφέροντα. Όταν τελικά αρχίσαμε να μιλάμε με μηνύματα, η κουβέντα κυλούσε εύκολα. Οι φυσικές μου αντιδράσεις στη ψηφιακή μας αλληλεπίδραση ήταν δυνατές. Eίχα κολλήσει μαζί του.
Υπήρχαν κόμποι στο στομάχι, πεταλούδες και έντονος ενθουσιασμός. Άρχισα γρήγορα να φαντάζομαι το κοινό μας μέλλον. Η συνάντηση στην πραγματική ζωή ήταν μεθυστική. Μια ψηφιακή φαντασία είχε γίνει πραγματικότητα. Η σχέση μας εξελίχθηκε πολύ γρήγορα επειδή και οι δύο ερωτευτήκαμε βάσει της εικόνας που γνωρίζαμε από το προφίλ του άλλου.
Και έτσι σύντομα άρχισε η κάτω βόλτα, αφού ξυπνούσαμε στην πραγματικότητα χωρίς να είμαστε οι τέλειες εκδοχές αβαταρ που έδειχναν οι λογαριασμοί μας. Η δουλειά, οι διακοπές, οι οικογενειακές φωτογραφίες που με έκαναν να νιώθω τρομερή έλξη για αυτόν δεν ήταν φυσικά όλα αυτά που έδειχναν: υπήρχε τεράστια πολυπλοκότητα κάτω από αυτές τις εικόνες. Η συμπεριφορά και η πραγματικότητα του ποιοι ήμασταν δεν ταίριαζαν στις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει ο ένας για τον άλλον. Γιαυτό χωρίσαμε.
Γράφοντας ένα βιβλίο για την σχέση μας με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανακάλυψα ότι ήταν ακριβώς αυτό: μια σχέση. Και έπρεπε να το αντιμετωπίσω αντίστοιχα. Για να μπορεί να είναι λειτουργική και υγιής, χρειαζόμουν όρια, διαλείμματα και χώρο να αναπνεύσω. Έπρεπε να θέσω τις προσδοκίες μου.
Η σκέψη να απομακρυνθώ τελείως από τα social media παραμένει ακόμα αδιανόητη. Νομίζω θα αισθάνομαι πολύ χαμένη. Eν τέλει, μου έχει χαρίσει πολλούς καλούς φίλους. Είναι επίσης ένα πολύ καλό μέσο ώστε να βλέπω τα πράγματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Θέλω ακόμα να είμαι άτομο του ψηφιακού κόσμου αλλά πρέπει να γνωρίζω πως εφαρμογές σαν το instagram με θέλουν αγκιστρωμένη.
Κάνοντας διαλείμματα και επιλέγοντας το πότε θα συνδέομαι, διαπίστωσα πόσο όμορφη και σημαντική είναι η λειτουργία πτήσης στα κινητά. Αφού έμαθα αυτό, μπορώ τώρα να συνεχίζω να υπάρχω σε αυτόν τον κόσμο κάνοντας την αλλαγή που θα θελα να δω.
Το πιο σημαντικό μάθημα ήταν να αντιληφθώ ότι η αξία μου δεν κρίνεται από τον αριθμό των follower ή των οπαδών. Η επιτυχία δεν αυξάνει την πραγματική αξία του εαυτού μου. Η άφθονη ανθρώπινη πολυπλοκότητα μου δεν καθορίζεται από έναν ψηφιακό τοίχο με τετράγωνες φωτογραφίες και ούτε εξαρτάται από εξωτερική επικύρωση. Ακόμα πιστεύω στους στόχους, μόνο που οι στόχοι είναι πολύ πιο διαφορετικοί πλέον. Ακριβώς επειδή όταν κάτι φαίνεται καλό δε σημαίνει ότι είναι. Επομένως θα συνεχίσω να λαμβάνω αποφάσεις με βάσει το πώς αισθάνομαι για τα πράγματα και όχι με το πώς φαίνονται. Αισθάνομαι πλούσια σε αγάπη, συναισθήματα, εμπειρίες και ενώ το instagram μερικές φορές διευκόλυνε κάποιο από αυτά, γνωρίζω βαθιά ότι είμαι η πηγή αυτού του πλούτου- και καμία εφαρμογή δεν θα μπορέσει ποτέ να το αλλάξει αυτό.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
