Η Εly Susiawati ήταν 11 χρονών όταν η μητέρα της την άφησε στην φροντίδα της γιαγιά της. Οι γονείς της είχαν μόλις χωρίσει, όταν η μητέρα της, η Martia, αποφάσισε να πάει στη Σαουδική Αραβία και να εργαστεί ως οικιακή βοηθός για να εξασφαλίσει χρήματα για την οικογένεια της.
Η Ely, που βρίσκεται στην τελευταία τάξη του σχολείου, μίλησε με την δημοσιογράφο του BBC, Rebecca Henschke για το πόσο άθλια ήταν η ζωή μετά τον αποχωρισμό από τη μητέρα της- και τον χωρισμό των γονιών της.
«Όταν βλέπω τους φίλους μου από το σχολείο μαζί με τους γονείς τους, πικραίνομαι και θυμάμαι τη μητέρα μου» είπε. «Δεν μου αρέσει που λείπει μακριά. Τη θέλω σπίτι, να μας προσέχει εμένα και τα αδέρφια μου».
Στο χωριό Wanasaba στο Ανατολικό Lombok- η μετανάστευση των νέων μανάδων στο εξωτερικό για να εργαστούν και να δώσουν στα παιδιά τους μια καλύτερη ζωή, είναι κάτι πολύ συνηθισμένο.
Οι περισσότεροι από τους άντρες τους εδώ εργάζονται ως αγρότες ή εργάτες κερδίζοντας το ένα τρίτο από αυτά που βγάζουν οι γυναίκες τους ως νταντάδες ή οικιακοί βοηθοί στο εξωτερικό. Το χωριό αποτελείται από μικρά στεγασμένα σπίτια, χωρισμένα από μικρά σοκάκια αρκετά πλατιά ώστε να περνάνε μοτοσικλέτες ενώ πίσω τους απλώνονται ατελείωτες καλλιέργειες ρυζιού.
Όταν οι μητέρες φεύγουν, οι συγγενείς και οι σύζυγοι αναλαμβάνουν την παιδική μέριμνα- μαζί με τις γειτονικές οικογένειες που φροντίζουν το παιδί του άλλου.
Ωστόσο παραμένει ο αποχωρισμός από το γονέα παραμένει οδυνηρός.
Η μητέρα της Karimatul Adibia, έφυγε όταν εκείνη ήταν ενός έτους, οπότε δεν έχει αναμνήσεις μαζί της. Μόλις η Adibia τελείωσε το δημοτικό, η μητέρα της ταξίδεψε για να την δει. Όλα αυτά τα χρόνια όμως η μικρή μεγάλωσε θεωρώντας πως η θεία της είναι η μητέρα της. «Ήμουν μπερδεμένη» λέει η Adibia. «Θυμάμαι ότι η μητέρα μου φώναζε και ρωτούσε την θεία μου, γιατί δεν την αναγνωρίζω;». Η θεία της απάντησε πως δεν είχε κάποια φωτογραφία να δείξει στο παιδί. «Ένιωθα συντετριμμένη. Μου είχε λείψει πραγματικά αλλά ταυτόχρονα ένιωθα θυμό που με είχε εγκαταλείψει σε τόσο μικρή ηλικία» συνεχίζει.
Τώρα σε ηλικία 13 ετών τηλεφωνεί κάθε βράδυ στη μαμά της, στέλνουν μηνύματα κάθε μέρα, αλλά εξακολουθεί να είναι μια δύσκολη σχέση. «Ακόμα και όταν η μητέρα μου επιστρέφει σπίτι για διακοπές, θέλω να μένω με τη θεία μου. Μου ζητάει να περνάω χρόνο μαζί της αλλά δεν μου βγαίνει».
Η θεία της Baiq Nurjannah έχει αναθρέψει εννέα παιδιά, εκ των οποίων μόνο το ένα είναι δικό της. Όλα τα άλλα είναι παιδιά των αδερφών της που έφυγαν για να εργαστούν στο εξωτερικό.
Οι γυναίκες στην Ινδονησία ξεκίνησαν να μεταναστεύουν στο εξωτερικό για να εργαστούν το 1980.
Χωρίς νομική προστασία, ευάλωτες, εύκολος στόχος για κακοποίηση. Υπάρχουν ιστορίες γυναικών που γυρνάνε στη πατρίδα τους, νεκρές. Πολλές έχουν δεχθεί σωματική επίθεση, άγριους ξυλοδαρμούς από τους εργοδότες τους και φέρουν σοβαρούς τραυματισμούς. Ορισμένες έχουν απολυθεί και έχουν μείνει απλήρωτες για καιρό.
Επίσης συχνό φαινόμενο είναι να γυρνάνε οι μητέρες στην πατρίδα τους με περισσότερα παιδιά, γεννημένα από αναγκαστικές σεξουαλικές σχέσεις.
Αυτά τα παιδιά αποκαλούνται από τους κατοίκους, «παιδιά -σουβενίρ». Τα μεικτά χαρακτηριστικά τους, τους κάνουν να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα άτομα της φυλής. Η δεκαοχτάχρονη Fatimah λέει ότι της αρέσει η προσοχή. «Οι άνθρωποι με κοιτάζουν με έκπληξη. Βλέπουν κάτι διαφορετικό. Μου λένε ότι είμαι όμορφη» αναφέρει.
Παρόλ’αυτα οι ομάδες που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των μεταναστών αναφέρουν ότι τα παιδιά αυτά στιγματίζονται και σχολιάζονται στο σχολείο.
Η Suprihati, μια μητέρα που αναγκάστηκε να φύγει για να εργαστεί στο εξωτερικό λέει: «Έχω αντιμετωπίσει πολλές κακουχίες αλλά τελικά όλα έγιναν για καλό». Ήταν σε θέση να εξοικονομήσει αρκετά χρήματα για να σπουδάσει τους γιους της και να κάνει μια άνετη ζωή. Πλέον δεν χρειάζεται να εργάζεται καθώς οι γιοι της την υποστηρίζουν οικονομικά. Γνωρίζοντας όμως πόσο δύσκολο είναι, ίδρυσε μια ομάδα υποστήριξης με την ελπίδα να δημιουργήσει μια μεγάλη οικογένεια αντικατάστασης για τα παιδιά που έμειναν «ορφανά».
«Η φροντίδα από ένα συγγενή είναι πολύ διαφορετική από το να έχεις τη μητέρα σου κοντά σου. Είναι ένα διαφορετικό είδος αγάπης. Τα παιδιά κλείνονται στον εαυτό τους και χάνουν την αυτοπεποίθηση τους» εξηγεί.
Η ομάδα που έχει δημιουργήσει η Suprihati βοηθάει, επίσης, τα παιδιά με τα μαθήματα τους μετά το σχολείο.
«Τους υποστηρίζουμε, τους βοηθάμε και βλέπουμε ότι πραγματικά θέλουν να μάθουν. Τους αποκαλούμε. η «έξυπνη τάξη». Μπορούν και είναι όμοιοι με τα υπόλοιπα παιδιά στο σχολείο».
Η Yuli Afriana Safitri είναι από τις καλύτερες μαθήτριες στο απογευματινό σχολείο και θέλει να μπει στο ναυτικό. Η μητέρα της έφυγε όταν ήταν μικρή και για λίγο χρονικό διάστημα έστελνε χρήματα. Μετά η επικοινωνία τους διεκόπη. Η γιαγιά της έχει πεθάνει, οπότε εκείνη είναι υπεύθυνη για την ανατροφή της μικρής της αδερφής. Σε αντίθεση με τα άλλα παιδιά του χωριού, η Safitri δεν δείχνει να υποφέρει από τον πόνο του χωρισμού. «Μισώ το ότι οι άλλοι μας λυπούνται επειδή μεγαλώνουμε χωρίς τη μητέρα μας. Είμαι εδώ και φροντίζω τα αδέφια μου. Δεν αισθάνομαι ότι υπολείπομαι σε τίποτα» λέει.
«Τα μικρά μου αδέρφια δεν θυμούνται τη μητέρα μου. Δεν τους λείπει. Έχουν τον πατέρα μας που είναι εδώ και βοηθάει σε όλες τις δουλειές».
Πάνω από τα δύο τρίτα των εργαζομένων μεταναστών της Ινδονησίας είναι γυναίκες και τα χρήματα που στέλνουν στο σπίτι σημαίνει ότι η επόμενη γενιά μπορεί να ονειρευτεί ένα καλύτερο μέλλον.
Η Ely Susiawati δεν έχει δει τη μητέρα της για εννέα χρόνια, αλλά με τα χρήματα που της στέλνει μπορεί να μπει στο Πανεπιστήμιο. Η ίδια έχει καταλάβει τη θυσία που κάνει η μητέρα της. «Αν δεν είχε φύγει, δεν θα ήμουν σε θέση να σπουδάσω. Τώρα μπορώ. Είμαι υπερήφανη για τη μητέρα μου. Είναι γυναίκα θαύμα». Η Ely βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τη μητέρα της μέσω των διαδικτυακών εφαρμογών.
Στόχος της είναι να σπουδάσει και να δουλέψει στο εξωτερικό, όχι όμως ως οικιακή βοηθός αλλά στον κλάδο των επιχειρήσεων. «Η έλλειψη εκπαίδευσης σήμαινε, ότι οι γονείς μας έπρεπε να φύγουν για να εργαστούν και αυτό είναι ένα μεγάλο χαστούκι για εμάς. Μια συνεχής αφύπνιση. Αν καταλήξω να δουλέψω στο εξωτερικό δεν θα κάνω αυτή τη δουλειά. Θα πάω και θα κάνω επιχειρηματικές διαπραγματεύσεις».
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Μιλάμε για παιδιά τα οποία ζουν με τους πατεράδες τους οσο οι μητέρες τους εργάζονται σε άλλη χώρα. Η επιλογή της λέξης ορφανά είναι τουλάχιστον ατυχης. Τα παιδιά δε μεγαλώνουν με συγγενείς, αλλά με τον πατέρα τους. Το άρθρο σχολιάζει όλες τις πτυχές του θέματος και ολες τις δυσκολίες, αποφεύγοντας να αναφερθεί ξεκάθαρα στο πιο σημαντικό πρόβλημα: το σεξισμό. Αν οι ρόλοι ηταν αντίστροφοι και μετανάστευαν οι άντρες για να εργαστούν, θα αποκαλούσε ποτέ κανείς ορφανά τα παιδιά τους; Στις περιπτώσεις αυτες δε γράφονται άρθρα. Οι γυναίκες αυτές στηρίζουν οικονομικά ολόκληρες οικογένειες περνώντας πολυ δυσκολα οι ίδιες, και το ευχαριστώ… Διαβάστε περισσότερα »
Ένας φίλος που ταξίδεψε στην -πολύ πιο κοντινή και πολύ λιγότερο “εξωτική”- Γεωργία μας περιέγραφε την ίδια ακριβώς κατάσταση.
Αυτός απλώς τα αποκαλούσε “χωριά ΚΨΜ”…