Γυναίκες που έχουν σημαδέψει τον περασμένο αιώνα με σημαντικό έργο, ενώνουν τις φωνές τους και παραδίδουν την σκυτάλη στις γυναίκες του σήμερα, που συνεχίζουν να δημιουργούν, και να ξεσηκώνουν και άλλες φωνές.
Πώς ακούμε σήμερα τον λόγο των γυναικών που ταξιδεύει στο χρόνο; Πως συνδεόμαστε με την γυναικεία αφήγηση;
Η παράσταση Speechless εμπνέεται από δημόσιους λόγους, διακηρύξεις, άρθρα και κείμενα παρουσιάζοντας την θραυσματική και ανεπίσημη φωνή των γυναικών από το παρελθόν.
Από τα σωζόμενα γραπτά της μοναχής Χίλντεγκαρντ του Μπίνγκεν του 11ου αιώνα μ.Χ. που καταγράφει πρώτη θέματα γυναικείας σεξουαλικότητας καθώς και την εμπειρία του γυναικείου οργασμού, το έργο της Κριστίν ντε Πιζάν, «Η πόλη των κυριών» με το οποίο μπαίνει επισήμως για πρώτη φορά τον 14ο αιώνα ο θεμέλιος λίθος για την φεμινιστική ρητορική, μέχρι τις διαλέξεις της Βιρτζίνια Γουλφ σε νεαρές φοιτήτριες λογοτεχνίας και τον λόγο μάχιμων έγχρωμων Αμερικανίδων γυναικών του 19ου αιώνα.
Με έναν ιδιοσυγκρασιακό λυρισμό και με ποπ στιγμές το SPEECHLESS ανατέμνει τη ραχοκοκαλιά των πρώιμων φεμινιστικών λόγων, αγγίζοντας ζητήματα που εξακολουθούν να καίνε μέχρι σήμερα.
Η χορογράφος Σοφία Μαυραγάνη, με επιμονή στις κοινωνικο-πολιτικές προβληματικές, με χιουμοριστική ματιά και με διάθεση εξερεύνησης δημιουργεί έναν ποιητικό λόγο επαναφέροντας στο προσκήνιο το ζήτημα της ισότητας των φύλων και της γυναικείας χειραφέτησης.
Η σύζευξη της παραδοσιακής με την σύγχρονη μουσική από την Μάρθα Μαυροειδή δημιουργεί φωνητικές συνθέσεις για μια ορχήστρα δωματίου. Όργανα, οι ίδιοι οι ερμηνευτές: Χαρά Κότσαλη, Γιώργος Κοτσιφάκης και Σάνια Στριμπάκου σε μια ερμηνευτικά απαιτητική παράσταση που ξεκινάει από το χορό και άλλοτε κοιτάει προς το θέατρο και άλλοτε προς τη μουσική.
Η δημιουργός του Speechless μας μιλάει για αυτήν την χορογραφική παράσταση που θα γίνει σε λίγες μέρες.
Γιατί η παράσταση έχει τον τίτλο Speechless όταν αυτό που κάνει στην ουσία είναι να μπλέκει τις φωνές των γυναικών;
Η σημασία του τίτλου SPEECHLESS είναι πολλαπλή. Αναφέρεται στο σύνολο του γυναικείου φύλου που δημόσια έχει μιλήσει λιγότερο. Αναφέρεται στη δυνατότητα του να μας αφήνουν άφωνους λόγια που έχουν ειπωθεί πολλούς αιώνες πριν. Χρησιμοποιείται ως αντίβαρο στο πυκνό λόγο της παράστασης και τέλος υπαινίσσεται το προβληματισμό του κατά πόσο και σε ποιό βαθμό τα λόγια φέρνουν τις αλλαγές.
Τι θέλει να πει η παράσταση Speechless;
Η πιo απλή ερώτηση με τη πιo δύσκολη απάντηση. Προσωπικά όταν μπαίνω στη διαδικασία δημιουργίας ενός έργου, μπαίνω σε μια διαδικασία διερεύνησης τόσο του θέματος όσο και της φόρμας παρουσίασής του. Από θέση ή από αδυναμία αποφεύγω να “επιβάλλω” στη διαδικασία μια συγκεκριμένη εννοιολογική κατεύθυνση σχετικά με το που να καταλήξει και τι πρόταγμα να υποστηρίξει. Καθώς η γλώσσα του χορού είναι κατά βάση αφαιρετική και αυτό –ευτυχώς- διευρύνει τα περιθώρια ελευθερίας σχετικά με την ερμηνεία και τις αναγνώσεις ενός θέματος/θεάματος, αφήνομαι να δω που θα μαι πάει. Η παράσταση εκκινεί από μια συγκεκριμένη θεματική – αυτή του γυναικείου δημόσιου λόγου – και ψάχνει πρακτικά πια πώς τα λόγια εκείνα μπορούν να ακουστούν σήμερα.
Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα;
Θα αρχίσω με μια προσωπική εξομολόγηση. Δεν ακούω… εννοώ τα λόγια δε μου λένε τίποτα, δε με διαπερνούν. Αυτή η διαπίστωση με έστρεψε στους δημόσιους λόγους. Μου φαίνεται εντυπωσιακό πώς ένας άνθρωπος -ένα σώμα– ένας λόγος είναι ικανός να ξεσηκώσει πλήθος άλλων ανθρώπων. Προσπαθώντας να βρω ένα φίλτρο μέσα στη πληθώρα των λόγων που υπάρχουν αποφάσισα ότι οι γυναικείοι λόγοι είναι αυτοί που θα μπορούσα να καταλάβω και να συνδεθώ καλύτερα. Και μάλιστα όσο παλιότεροι τόσο καλύτερα. Το στοίχημα της παράστασης έγινε για μένα το πώς θα ειπωθούν οι διατυπώσεις του παρελθόντος αλλιώς. Με τρόπο τέτοιο που οι λέξεις ίσως να μην έχουν και σημασία. Με τρόπο διαπεραστικό που παρακάμπτει την εγκεφαλική οδό και γίνεται σωματικός.
Με ποιο τρόπο αναδεικνύονται και παντρεύονται οι δημόσιοι λόγοι, τα κείμενα και οι φεμινιστικές αφηγήσεις μεταξύ τους στο έργο;
Ο τρόπος που αναδεικνύονται και παντρεύονται είναι διαισθητικός, μουσικός, αυθαίρετος.
Μπορεί η τέχνη του χορού να αποτελεί ένα ισχυρό μέσο κοινωνικού αγώνα για την ανάδειξη και δικαίωση της γυναικείας φωνής;
Μια άλλη μεγάλη ερώτηση σχετικά με τη δύναμη της τέχνης σήμερα. Ένα έργο τέχνης μπορεί να είναι πολιτικό, μπορεί να προβληματίσει, ευαισθητοποιήσει, συγκινήσει, μείνει αξέχαστο αλλά η ανάδειξη της γυναικείας και οποιασδήποτε άλλης φωνής και η δικαίωσή της είναι αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων και κυρίως βαθιών προσωπικών συνειδητοποιήσεων και υπερβάσεων.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
