Mέσα στα πολλά θέματα που δεν συζητάμε με ειλικρίνεια στην Ελλάδα (αλλά κι εκτός) περιλαμβάνονται ζητήματα που τελικά ταλαιπωρούν τις γυναίκες με την απόκρυψή τους: η πραγματικότητα της εγκυμοσύνης μακριά από τις διαφημιστικές εικόνες, οι στατιστικά συχνές αποβολές, η μητρότητα στ’αλήθεια, η ήβη, οι ενοχλήσεις μας, και φυσικά η…εμμηνόπαυση.
Ειδικά για την τελευταία η περιέργειά μου δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί από τα άρθρα ιατρικού περιεχομένου, καθώς όσο ακριβή κι αν είναι, αφήνουν μια εντύπωση στείρα και απογοητευτική για το μέλλον. Είναι λοιπόν μια περίοδος καταδίκη για όλες μας; Ήθελα μια εξιστόρηση με αλήθειες και παλμό. Στράφηκα λοιπόν στην Stella από τα Stella’s Recipy, η οποία εκτός από φίλη είναι και άνθρωπος με μεγάλο επικοινωνιακό χάρισμα για να τα πει στις αναγνώστριές μας όπως μόνο εκείνη μπορεί. Η συζήτηση που ακολούθησε λύνει αρκετές απορίες και μιλάει τη γλώσσα της αλήθειας.
— Στέλλα, μέσα στα πολλά θέματα ταμπού στην Ελλάδα (και διεθνώς;) είναι κι αυτό της εμμηνόπαυσης. Γιατί λες συμβαίνει αυτό; Πώς το βλέπεις γύρω σου; Πραγματικά δεν μπορώ να βρω μαρτυρίες που να μιλούν γι’αυτό το θέμα με ειλικρίνεια εκτός από κάποια φοβιστικά ιατρικά άρθρα γεμάτα ζόφο.
Θα μιλήσω για την ελληνική κοινωνία, γιατί σ’ αυτή ζω και σ΄ αυτήν αφουγκράζομαι τους υπόγειους μηχανισμούς. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα από τα μεγάλα ταμπού, ένα ολοφάνερο age blaming το οποίο, όπως και άλλα, διαιωνίζουμε κι εμείς αποδεχόμενες τον ρόλο. Όλα όσα έχουν να κάνουν με την εμμηνορρυσία και την γονιμότητα των γυναικών αποτελούν ακόμα, ένα μεγάλο ταμπού. Δεν θέλω να γενικεύω, σίγουρα έχουν γίνει σημαντικά βήματα και συνεχίζουν, να γίνονται προς μια κατεύθυνση απενοχοποίησης των λειτουργιών του γυναικείου σώματος. Ωστόσο, μια γυναίκα σήμερα συνεχίζει, να νιώθει υπεύθυνη για την γονιμότητα της, ως αδιαπραγμάτευτο καθήκον την τεκνοποίηση, συχνά με τόση πίεση που δεν έχει περιθώρια επιλογής στην απόφαση και δυστυχώς, γερασμένη και χωρίς προορισμό πλέον, όταν δεν είναι πια γόνιμη… Παραμένουν πολλά στεγανά για, να μιλήσω για την δική μου γενιά, που βιώνει την εμμηνόπαυση.
Θα μιλήσω για την ελληνική κοινωνία, γιατί σ’ αυτή ζω και σ΄ αυτήν αφουγκράζομαι τους υπόγειους μηχανισμούς. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα από τα μεγάλα ταμπού, ένα ολοφάνερο age blaming το οποίο, όπως και άλλα, διαιωνίζουμε κι εμείς αποδεχόμενες τον ρόλο. Όλα όσα έχουν να κάνουν με την εμμηνορρυσία και την γονιμότητα των γυναικών αποτελούν ακόμα, ένα μεγάλο ταμπού.
Μπήκα στην εφηβεία μου στις αρχές των 80’s κι η περίοδος ήταν ένα «ένοχο μυστικό» που έπρεπε, να κρύβουμε ακόμα και τα κορίτσια μεταξύ μας. Καμμιά δεν μιλούσε για την περίοδο ανοιχτά, ήταν μόνο ψίθυροι και σκόρπιες πληροφορίες, κι όταν ερχόταν πολλές από μας πάθαιναν ένα «σοκ», γιατί μέσα από τις συζητήσεις και την σκόρπια πληροφορία, κάπως αλλιώς την είχαμε στο μυαλό μας. Ποιος ξέρει…πως… Οι μαμάδες σου πετούσαν συνωμοτικά ένα πακέτο σερβιέτες και σου έλεγαν απλά, ότι «αυτό είναι, έτσι θα συμβαίνει πλέον κάθε μήνα, αλλά μην το διαλαλείς κι όλας, όταν συμβαίνει…. Την σερβιέτα σου τυλιγμένη σε χαρτοπετσέτα, να μη φαίνεται ή στην τσέπη, κάποια στιγμή που κανείς δεν θα προσέχει…». Ούτε μεταξύ μας δεν λέγαμε τη λέξη «περίοδος». Λέγαμε ένα σωρό από αυτές τις φριχτές εκφράσεις, που νομίζω κάποιες λέγονται ακόμα…. «Είμαι αδιάθετη», «έχω τα ρούχα μου», «ήρθαν οι Ρώσσοι»…. Φριχτά σεξιστικό και απόλυτα αποδεκτό από μας. Έτσι είχαν τα πράγματα! Ως ένα βαθμό, έτσι έχουν ακόμα…. Αν αυτό λοιπόν συνέβαινε στη γονιμότητα, στην απαρχή της νεότητας, σκεφτείτε τι συμβαίνει στην εμμηνόπαυση. Πολλές γυναίκες γύρω μου, το πιστεύουν και το βιώνουν έτσι. Ως το τέλος της γυναικείας τους υπόστασης και την αρχή των γηρατειών.
Δεν τολμούν καν να ξεστομίσουν το «είμαι σε εμμηνόπαυση», όπως δεν τολμούσαν να ξεστομίσουν το «έχω περίοδο». Είναι έτοιμες, να μπουν «στον πάγκο», να παραιτηθούν». Πολύ συχνά ακούω γύρω μου από γυναίκες συνομήλικες και στεναχωριέμαι, «εγώ πια ζω μόνο για τα παιδιά μου…». Όμως αυτό είναι η δική μας επιλογή απέναντι στο τεράστιο age blaming, για το οποίο όλοι σιωπούν. Υπαγορεύεται βέβαια, ως ένα βαθμό από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα γιατί όπως μας έκανε, να συνειδητοποιήσουμε κι ο Ζαν-Πολ Σαρτρ «Η κόλαση είναι οι άλλοι». Τα θέμα είναι αν θα δεχθούμε εμείς, να μπούμε σε αυτή την κόλαση.
— Στην διάρκεια της έρευνάς μου διάβασα «Αν η εμμηνόπαυση ήταν στο TripAdvisor, θα είχε ένα αστεράκι». Με αυτήν τη φράση / διαπίστωση ξεκινά η «Βίβλος της εμμηνόπαυσης», της γυναικολόγου Jen Gunter. Συμφωνείς;
Κανείς δεν θέλει, να πάει σε αυτό τον προορισμό, έτσι; Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο για, να εκφέρω συνολική γνώμη, αλλά πιστεύω πως ο κάθε προορισμός μπορεί, να γίνει παράδεισος ή κόλαση ανάλογα με την δική μας οπτική και τις ανάγκες μας, αρκεί να τις αναγνωρίσουμε. Είμαστε τόσο σίγουροι, ότι αν με στείλεις Τενερίφη ή Μύκονο, θα περάσω υπέροχα σώνει και καλά; Ξέρω πως ακούγεται κοινότυπο όλο αυτό, αλλά πολλές φορές στη ζωή μας καλούμαστε, να κάνουμε «ταμείο». Η εμμηνόπαυση είναι μία από αυτές. Η ζωή δεν είναι μια ίσια γραμμή, κύκλοι ανοίγουν και κλείνουν και η εμμηνόπαυση μπορεί, να γίνει μια πορεία απελευθέρωσης και η αρχή ενός καινούργιου κεφαλαίου στη ζωή μας που καλούμαστε, να γράψουμε. Υπάρχει σίγουρα ο θρήνος της απώλειας, υπάρχει κάτι που χάνεται, κάτι άγνωστο που ξεκινάει, το «πολύ» είναι πίσω μας, αλλά έχουμε μεγαλύτερη σοφία και μεστότητα και αν θελήσουμε μεγαλύτερη ελευθερία, να απολαύσουμε με όλες μας τις αισθήσεις, πολύ πιο σοφά και ολοκληρωμένα αυτό το «λιγότερο». Το απόσταγμα…
— Πώς ένιωσες εσύ την πορεία αυτής της περιόδου της ζωής σου; Το ανέμενες; Ανυπομονούσες; Φοβόσουν; Σου ήταν λίγο-πολύ αδιάφορο, μήπως;
Υπάρχουν δυο πτυχές. Η ψυχολογική και η σωματική – υγείας. Φυσικά και το περίμενα, ήρθε σε φυσιολογική ηλικία και παιδεύτηκα αρκετά 2-3 χρόνια, πριν την ολοκληρωτική παύση. Είναι αυτή η περίοδος που είναι επίσης πολύ άσχημη, η περιεμμηνόπαυση, με την εμμηνορρυσία μια να έρχεται, μία να καθυστερεί, μια να σταματάει και να τρελαίνεται το σώμα και οι ορμόνες: να πρήζεσαι, να φουσκώνεις, να χάνεις τον έλεγχο του σώματος σου… Μόλις «τελεσιδικίσει η απόφαση», τα πάντα ηρεμούν σωματικά. Ήταν μια φυσιολογική διαδικασία, που συνέβη στην ώρα του και έτσι το είδα, σαν την παύση ενός μηνιαίου μπελά.
Φόβο δεν θα σου πω, ότι ένοιωσα, εγώ στάθηκα και τυχερή σε αυτό το σημείο, ώστε να μην έχω καταθλίψεις ή κυκλοθυμίες, ούτε νεύρα ή τα συνήθη συμπτώματα, όπως εξάψεις… Είχα άλλα όμως, πολύ χειρότερα θέματα υγείας που εκδηλώθηκαν και χρειάστηκε να τα πολεμήσω σκληρά.
— Δηλαδή ποια θέματα σε προβλημάτισαν σχετικά;
Αναπόφευκτα περνάς μια φάση προβληματισμού, αυτό το «ταμείο» που προανέφερα. Είναι μια φοβική περίοδος και νομίζω, πιο πολύ απ΄όλα μας προβληματίζει πως θα μας βλέπουν πια οι άλλοι. Γριές, μη ερωτεύσιμες, ξοφλημένες; Ίσως, για τις γυναίκες που έχουν κάνει παιδιά το «ταμείο», να έρχεται πιο ομαλά σε αυτό το σημείο. Αν δεν έχεις τεκνοποιήσει, ακόμα κι αν αυτό είναι από δική σου επιλογή, όπως στην δική μου περίπτωση, είναι η σφραγίδα της επιλογής σου που μπαίνει στο «μη αναστρέψιμο». Αυτό πάντα είναι κάτι που οφείλεις, να διαχειριστείς υποστηρίζοντας την επιλογή σου. Από κει και πέρα, αυτό που εμένα με προβλημάτισε και με παίδεψε βαθιά δεν ήταν το ψυχολογικό κομμάτι, εκεί τα κατάφερα καλά, αλλά τα τρομακτικά θέματα υγείας που ανέκυψαν με την εμμηνόπαυση δημιουργώντας ένα κουβάρι θεμάτων υγείας που δεν έβρισκα την άκρη του, να ξετυλίξω.
Ένα ατέλειωτο κουβάρι θεμάτων υγείας που μεγάλωνε όλο και περισσότερο κι έψαχνα, να βρω την άκρη του σε ειδικούς, μην εγκαταλείποντας την προσπάθεια. Μην αφήνοντας τον οργανισμό μου, να υποφέρει. Επιμένοντας!
Ξαφνικά εκδηλώθηκαν 2-3 αυτοάνοσα, που δεν είχαν δώσει δείγματα μέχρι τότε, με πρώτο και καλύτερο τις ινομυαλγίες. Παρεμπιπτόντως, από τότε που άρχισα, να συζητάω για τις ινομυαλγίες μου, όλο και περισσότερες γυναίκες γύρω μου, φίλες, συνάδελφοι, πελάτισσες των φυτικών καλλυντικών Stella’s Recipy που δημιουργώ, ανοίχτηκαν δηλώνοντας, ότι και σε εκείνες έχει εκδηλωθεί αυτό το φοβερό αυτοάνοσο, που σε βασανίζει ολημερίς κι ολονυχτίς από τον πόνο. Το θεωρώ πλέον νόσημα της εμμηνόπαυσης, τόσο συχνά που το ακούω από γυναίκες συνομήλικες. Άλλα αυτοάνοσα ή θέματα υγείας που προϋπήρχαν, υποτροπίασαν. Οι βιταμίνες δεν απορροφώνταν καθόλου και με κανένα τρόπο, ο θυρεοειδής μου ξερυθμίστηκε, έχασα τον έλεγχο του βάρους μου παίρνοντας καμμιά 25αριά κιλά, ξαφνικά απογειώθηκε η χοληστερίνη, παρ΄ότι πρόσεχα σχολαστικά την διατροφή μου… Ένα ατέλειωτο κουβάρι θεμάτων υγείας που μεγάλωνε όλο και περισσότερο κι έψαχνα, να βρω την άκρη του σε ειδικούς, μην εγκαταλείποντας την προσπάθεια. Μην αφήνοντας τον οργανισμό μου, να υποφέρει. Επιμένοντας! Τρέχοντας για όλα όσα με βασάνιζαν. Τρία χρόνια έψαχνα, να βρω την άκρη και την βρήκα!
— Θυμάμαι που τα συζητούσαμε. Βρήκες λύσεις που ανακούφισαν τα συσχετιζόμενα θέματα υγείας που προέκυψαν; Τι θα συμβούλευες στις αναγνώστριές μας;
Βρήκα λύσεις, αφού το έψαξα πολύ κι άλλαξα γιατρούς και ειδικούς. Βρήκα και οφείλω, να το πω την γιατρειά μου στους γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων του νοσοκομείου Ευαγγελισμού που κατέληξα και με κουράρουν, ανάλογα με τα νοσήματα μου, μετά από μία μακρά περιπλάνηση, σε άλλους συναδέλφους τους. Έχασα βάρος 25 κιλών, αφού είχα περάσει από διαιτολόγους-«ονόματα» που δεν κατάφερναν, όμως, να με κάνουν να αδυνατίσω. Μετά από πολλούς και διάφορους, και χρόνια τώρα, όχι μόνο στην εμμηνόπαυση, βρήκα μια εξαιρετική διαιτολόγο, η οποία για να σου δώσει διατροφή βασίζεται σχολαστικά στο ιατρικό σου ιστορικό και στις αντίστοιχες θεραπείες που λαμβάνεις, πολύ δε περισσότερο στα ιδιαίτερα θέματα που βασανίζουν την γυναικεία υγεία. Κάπου εκεί βρέθηκε το νήμα και το κουβάρι άρχισε, να ξετυλίγεται. Κατάφερα, να ρυθμίσω το ένα μετά το άλλο όλα τα ιατρικά θέματα, άρχισαν να αποδίδουν οι θεραπείες, να χάσω βάρος, να ξεκινήσω πιλάτες -όταν ήταν αδύνατον πριν να ασκηθώ- να νιώσω δυνατή ξανά, ότι ελέγχω το σώμα μου. Ήταν η ευκαιρία μου, να νιώσω υπέροχα με τον εαυτό μου και να ξαναγεννηθώ. Σήμερα, χωρίς καμία υπερβολή, είμαι καλύτερα από ποτέ και δεν χάνω την ευκαιρία, να το επικοινωνώ με όλες όσες γυναίκες βρίσκονται στην ίδια φάση με μένα.
Αυτό που θα συμβούλευα; Δεν γυρίζουν όλα γύρω από μια μήτρα, είτε είναι, είτε δεν είναι γόνιμη. Ζούμε για μας και όχι για τους άλλους. Η εμμηνόπαυση μπορεί να γίνει το δικό μας κεφάλαιο, να απολαύσουμε τη ζωή, έχοντας αφήσει πίσω μας υποχρεώσεις, ανεκπλήρωτες επιθυμίες, πληγές του παρελθόντος, αποδεχόμενες όσα έγιναν κι όσα δεν πρόκειται, να γίνουν. Μπορεί όμως, να είναι η στιγμή που θα ζήσουμε για μας, θα ανακαλύψουμε νέες μας πτυχές, θα διαθέσουμε τον χρόνο μας όπου λαχταράει η ψυχή μας, γιατί πάντα θα βρίσκεται κάτι που θα κάνει την ψυχή μας, να πεταρίζει. Μια νέα δουλειά, μια νέα σχέση, μια ενασχόληση που ποτέ δεν αποφασίσαμε να της αφοσιωθούμε, ένα ταλέντο που δεν καλλιεργήσαμε. Είμαστε ζωντανές και το ζητούμενο είναι, να είμαστε υγιείς, συμφιλιωμένες με τον χρόνο, με όσα διδάγματα αποκομίσαμε και ευγνωμονώντας την κάθε μέρα που μας βρίσκει ζωντανές. Να ζούμε για μας, απολαμβάνοντας τον εαυτό μας, όχι για τους άλλους.
Ο γιατρός μου, που κάνω κάθε χρόνο την μαστογραφία μου, μου είπε πριν χρόνια κάτι που κράτησα σαν φυλακτό: «Έρχονται οι γυναίκες και μου παραπονιούνται… Γιατρέ γέρασα… Τους απαντώ, δεν ξέρω άλλον τρόπο, να ζήσει κανείς πολύ, παρά μόνο μεγαλώνοντας». Αυτό είναι! Άλλες γυναίκες δεν είχαν την ευκαιρία να μεγαλώσουν…
— Η αρωματοθεραπεία, στην οποία ειδικεύεσαι, με εφαρμοσμένες γνώσεις, βοηθά με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης; Πώς; Τι προτείνεις στις αναγνώστριές μας που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν χωρίς ειδική σπουδή;
Κατ’ εμέ η αρωματοθεραπεία είναι ίαση για ψυχή και σώμα. Πάντα επικουρικά, θα το τονίσω, χωρίς ποτέ να παραμερίζουμε τις απαραίτητες ιατρικές θεραπείες και οδηγίες. Άλλωστε τα εξήγησα και με τα δικά μου. Τα φυσικά προϊόντα που βασίζονται σε αυτήν, είναι φτιαγμένα με προσέγγιση στην ολιστική–εναλλακτική κοσμετολογία κι ευεργετούν, μέσω των αιθέριων ελαίων σώμα, νου και ψυχή! Τα αιθέρια έλαια με τις αναρίθμητες ιδιότητες τους χρησιμοποιούνται εδώ και 5.000 χρόνια για μασάζ, για καλλυντικά, για εισπνοές, για ψεκασμούς στο σώμα ή σε εσωτερικούς χώρους. Απλώνοντας τα στο δέρμα για καλλυντική χρήση ή φροντίδα, υπεισέρχονται στις βαθύτερες στοιβάδες και δρουν σε πολλαπλά επίπεδα. Στην εμμηνόπαυση συγκεκριμένα μπορούν να βοηθήσουν αιθέρια έλαια όπως το πατσουλί, το φασκόμηλο, η βαλεριάνα, η αψιθιά, το ιεροβότανο. Για να δώσω μερικές πρακτικές συμβουλές στις αναγνώστριες.
Για παράδειγμα, στην αυπνία που βασανίζει πολλές, ή στην γενικότερη ηρεμία και χαλάρωση, αιθέρια έλαια όπως η λεβάντα, το λιβάνι, το υλάνγκ υλανγκ, το γεράνι, το ρωμαϊκό χαμομήλι, ο κέδρος βοηθούν… Μπορούμε, να φτιάξουμε μείγματα για επάλειψη πριν τον ύπνο ή στη διάρκεια κάποιου μασάζ, διαλύοντας τα σε έλαια βάσης όπως το αμυγδαλέλαιο, η τζοτζόμπα, το σησαμέλαιο (που αγοράζουμε στο φαρμακείο και στα καταστήματα φυσικών ειδών). Πολλά από αυτά είναι ευεργετικά και ως εισπνεόμενα στον καυστήρα.
Προσοχή: Τα αιθέρια έλαια όπως και τα βότανα είναι φάρμακα κι έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται, είτε πρόκειται για σωματική χρήση, είτε ακόμα και για την εισπνοή τους στο χώρο. Τα αιθέρια έλαια δε χρησιμοποιούνται ποτέ μόνα τους, αλλά διαλυμένα 3 σταγόνες αιθ. ελ. διαλυμένες ανά 5 ml φυτικού λαδιού – λάδι βάσης.
Στην αφύπνιση της λίμπιντο πάλι, βοηθούν πολύ το πατσουλί, το γεράνι, το τζίντζερ, το υλανγκ υλανγκ. Στην αισιόδοξη διάθεση, στη μνήμη που αδυνατίζει, στην αδυναμία συγκέντρωσης που παρατηρούμε, μπορούμε να κάψουμε στον καυστήρα λεβάντα, γκρέιπφρουτ, πορτοκάλι, μέντα. Στους μυϊκούς πόνους βοηθούν πολύ τα έλαια βάσης άρνικα και καλέντουλα σε συνδυασμό με αιθέρια όπως η λεβάντα, το μαύρο πιπέρι, ο άρκευθος, η μέντα, ο ευκάλυπτος. Βότανα που καταναλώνονται ως βρασμένα αφεψήματα – όπως φτιάχνουμε το τσάι- και βοηθούν πολύ στις εξάψεις και τα γενικότερα συμπτώματα δυσφορίας είναι η λυγαριά, το νυχτολούλουδο, το φασκόμηλο και το δενδρολίβανο (προσοχή: με μέτρο το τελευταίο για όσες έχουν θέματα πίεσης).
— Είναι απλά πράγματα, βλέπω, κι ευχάριστα!
Είναι μια φιλοσοφία που υποστηρίζω, ότι όταν είμαστε σε ισορροπία ή συστηματική επαφή με την φύση, ακόμα κι αν αυτή αφορά τα προϊόντα καλλυντικής περιποίησης που χρησιμοποιούμε, είμαστε σε μια πιο γνήσια, ειλικρινή και ουσιαστική επαφή με την δική μας φύση και ταυτότητα. Όχι με κάτι επίκτητο και πλασματικό, που υπαγορεύεται από τα φρούδα πρότυπα της βιομηχανίας της ομορφιάς, αλλά με την γνησιότητα, την αυθεντικότητα, την πρωτόλεια αγνότητα μας.
Για όλες εμάς τις γυναίκες που είμαστε τόσο σημαντικές! Σε όποια ηλικία κι αν βρισκόμαστε!
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
