Προσωπική ιστορία: Έβλεπα καθαρά το πόσο πολύ είχα καταπιέσει τον εαυτό μου

Αν με ρωτούσε κανείς πριν αποκτήσω παιδί, θα του έλεγα ότι είμαι μια χειραφετημένη γυναίκα που καταλαβαίνω πόσο σεξιστική και άδικη για τις γυναίκες είναι η κοινωνία που ζούμε. Αντιλαμβάνομαι τις λανθασμένες συμπεριφορές που επικρατούν τόσο μέσα στην οικογένεια μου και όσο έξω από αυτήν, τις αναγνωρίζω και δεν τις επαναλαμβάνω. Κούνια που με κούναγε! Το πόσο έχω καταπιεί τα στερεότυπα που αφορούν την συμπεριφορά της γυναίκας-μαμάς και πόσο πολύ τα αναπαράγω και τα λούζομαι κι εγώ, το ένιωσα στο πετσί μου όταν γέννησα τον γιο μου (και επειδή πρόκειται να γράψω κάτι όχι και πολύ ευχάριστο για την εμπειρία μου από την μητρότητα, αντιστέκομαι στην ανάγκη μου να δικαιολογηθώ και να προσθέσω πόσο πολύ αγαπώ τον γιο μου—αλλά και πάλι, δεν αντιστάθηκα, έτσι δεν είναι;). Σας περιγράφω, λοιπόν, τέσσερα πραγματικά μικρά περιστατικά από την εμπειρία μου ως μαμά και το πώς ένιωσα τότε που συνέβαιναν.

“Αν τα αρσενικά μπορούσαν να αναθρέψουν παιδιά θα κάναν και οι κόκκορες αυγά.”

Πρόκειται για μια-πολύ παραστατική και πρωτότυπη στ’ αλήθεια!-ποντιακή παροιμία που το νόημα της είναι ότι οι άντρες, εκ του φυσικού τους, δεν έχουν την ικανότητα να φροντίζουν και να μεγαλώνουν παιδιά. Έτσι μου απάντησε η μητέρα μου, όταν τις πρώτες μέρες μετά την γέννα, της παραπονέθηκα ότι ο άντρας μου δεν συμμετέχει όσο ενεργά θα ήθελα στην φροντίδα του μωρού. Σίγουρα, δεν ήταν ο μόνος λόγος που με έπεισε ότι μόνο εγώ έπρεπε να έχω την ευθύνη για τα πρακτικά ζητήματα που αφορούν την φροντίδα του μωρού και ότι δεν έχει νόημα να ζητάω βοήθεια παρά να τα κάνω όλα μόνη μου–αλλά αντικατοπτρίζει την μετέπειτα πορεία μου ως μαμά.

Το προσωπικό μου μάντρα

Λίγες μέρες μετά την γέννα πιάστηκε η μέση μου τόσο πολύ που με δυσκολία μπορούσα να κατέβω σκαλιά ή να σκύψω. Όταν συνέβη δεν σκέφτηκα να πάω στον γιατρό, να πάρω κάποιο παυσίπονο ή τελοσπάντων να φροντίσω με κάποιον τρόπο τον εαυτό μου. Το μόνο που έλεγα στον εαυτό μου ήταν «ορίστε λίγες μέρες που σκύβεις πάνω από την κούνια για να σηκώσεις το μωρό και πιάστηκε η μέση σου». Ο μόνος λόγος, δηλαδή, που μπορούσα να φανταστώ ότι προκαλούσε τον πόνο στην μέση ήταν ότι ήμουν πολύ μεγάλη σε ηλικία (ήμουν 36 χα! ας γελάσω τώρα που το ξανασκέφτομαι!) και δεν είχα τις αντοχές που απαιτούνται για τον ρόλο της μητέρας. Σαν να επιβεβαιώθηκε μέσα μου αυτό που άκουγα από πάντα σε συζητήσεις από τον περίγυρο μου ότι τα παιδιά πρέπει να τα κάνεις νέα επειδή χρειάζεται να έχεις μεγάλες αντοχές και ότι τα παιδιά χρειάζονται νέα μαμά για να μπορεί να τρέχει από πίσω τους.  Ήταν η πρώτη φόρα που είπα μέσα μου ότι «είσαι ανίκανη και άχρηστη μητέρα» που στην συνέχεια έγινε το προσωπικό μου μάντρα.

Τελικά, συζητώντας με μια φίλη που είχε ήδη δύο παιδιά, μου έβαλε υποψίες μήπως ήταν αποτέλεσμα της επισκληρίδιου αναισθησίας. Έτσι, τηλεφώνησα στην γυναικολόγο μου και μου είπε ότι, μάλλον, είναι η λεκάνη μου που είχε ανοίξει κατά την εγκυμοσύνη και τώρα τα οστά επανέρχονται στην θέση τους. Όντως μετά από λίγες μέρες σταμάτησα να πονάω και ούτε ξαναείχα ποτέ πρόβλημα με την μέση μου.

Παρολαυτά, το μάντρα μου συνεχίστηκε. Οτιδήποτε αρνητικό αισθανόμουν το ακύρωνα και κατηγορούσα τον εαυτό μου. Αν αισθανόμουν κουρασμένη ή μπουχτισμένη για παράδειγμα, έλεγα, «δεν θα έπρεπε να είσαι κουρασμένη και αφού αισθάνεσαι έτσι, είσαι ανίκανη και άχρηστη μητέρα».

Η Βαλίτσα των διακοπών

Την πρώτη φορά που πήγαμε διακοπές ήταν όταν ο γιος μου ήταν 7 μηνών. Το προηγούμενο βράδυ, αφού ετοίμασα όλα τα πράγματα που χρειαζόμασταν για το παιδί, που όταν τα βάλαμε στο αυτοκίνητο γέμισε όλο το πορτ μπαγκαζ, πήγα να φτιάξω και τα δικά μου πράγματα. Θα μοιραζόμασταν μια μεγάλη βαλίτσα με τον άντρα μου και εκείνος είχε ήδη τοποθετήσει τα πράγματα του. Ετοίμασα, λοιπόν, τα πράγματα μου και πήγα κι εγώ να τα τοποθετήσω στην βαλίτσα. Τώρα που το σκέφτομαι μου φαίνεται αστείο αλλά τότε δεν μου είχε φανεί καθόλου. Σε μια τεράστια βαλίτσα, ο χώρος που μου αναλογούσε ήταν ένα πολύ μικρό κομματάκι. Μια τόση δα ακρούλα της βαλίτσας στην δεξιά πλευρά.

Μην με παρεξηγήσετε, στο σπίτι είχαμε κι άλλες βαλίτσες και μεγαλύτερες ακόμα. Θα μπορούσα να πάρω μια δική μου βαλίτσα και να την γεμίσω μόνο για μένα. Το θέμα ήταν ότι δεν είχα τι να βάλω μέσα. Γιατί να πάρω καλλυντικά, αφού έτσι κι αλλιώς δεν θα έχω χρόνο να βαφτώ. Μια αντιηλιακή κρέμα αρκεί. Γιατί να πάρω πολλά ρούχα ή παπούτσια αφού δεν πρόκειται να κάνω τίποτα, το πολύ πολύ καμιά βόλτα με το καρότσι και για φαγητό. Μερικές αλλαξιές κι ένα μαγιό φτάνουν.

Ο τόσο δα χώρος στην βαλίτσα μου συμβόλιζε τις ανάγκες που εγώ επέτρεπα στον εαυτό μου να έχει. Κι εκεί μπροστά μου, τόσο γλαφυρά, έβλεπα πόσο είχα περιορίσει τις προσωπικές μου ανάγκες, πόσο είχα καταπιέσει τον εαυτό μου, πόσο περιθώριο είχα αφήσει να θέλω πράγματα για μένα, επειδή πια ήμουν μαμά και τώρα προέχουν οι ανάγκες των άλλων και όχι οι δικές μου. Εκείνο το βράδυ έκλαψα τόσο πολύ για την βαλίτσα των διακοπών!

Fabiaκι

Ένα από τα πράγματα που άλλαξαν με το που γεννήθηκε το μωρό ήταν η θέση μου στο αυτοκίνητο. Αυτόματα ο άντρας μου πήγαινε στην θέση του οδηγού κι εγώ καθόμουν πάντα πίσω με το μωρό. Γιατί; Ποιος το αποφάσισε; Πότε το αποφάσισε; Τι χρησιμότητα έχει; Γιατί πάντα βλέπουμε τις μητέρες να κάθονται πίσω με το μωρό; Γιατί κι εμείς ως οικογένεια κάνουμε το ίδιο; Τι περισσότερο μπορεί να κάνει η μητέρα που δεν μπορεί να κάνει ο πατέρας; Μόνο να θηλάσει αλλά κι αυτό δεν μπορεί να γίνει εν κινήσει. Θα σταματήσει το αυτοκίνητο και μετά θα θηλάσει η μητέρα, άρα μια χαρά μπορεί να είναι εκείνη η οδηγός.

Πέρασε αρκετός καιρός μέχρι να συνειδητοποιήσω πόσο με ενοχλούσε το γεγονός αυτό. Η οδήγηση είναι κάτι που απολαμβάνω, με χαλαρώνει, αφοσιώνομαι στον δρόμο και ξεχνιέμαι. Το fabiaκι το είχα ήδη δέκα χρόνια, μου το είχαν αγοράσει οι γονείς μου, το οδηγούσα καθημερινά πολύ πριν γνωρίσω τον σύζυγό μου. Καταλαβαίνετε ότι το θέμα δεν είναι οικονομικό-η αξία μεταπώλησης του είναι μηδαμινή, το fabiaκι είναι το αμάξι της οικογένειας πια. Αλλά… απέκτησα το fabiaκι όταν απέκτησα μόνιμη δουλειά, σε μια φάση της ζωής μου που εντέλει έγινα οικονομικά και συναισθηματικά ανεξάρτητη και άρχισα να λαμβάνω μόνο εγώ τις αποφάσεις για τον εαυτό μου. Συμβολίζει για μένα την «ενηλικίωση» μου, ότι είμαι αποκλειστικά υπεύθυνη για την ζωή μου, ότι εγώ αποφασίζω την ρότα μου.

Κι όταν κάθομαι στο πίσω κάθισμα δεν αισθάνομαι οδηγός ή έστω συνοδηγός της ζωής μου. Αισθάνομαι παρακολούθημα, ότι δεν έχω αυθύπαρκτη υπόσταση (όπως όταν ένιωσα όταν έκανα για πρώτη φορά δήλωση στην εφορία ως παντρεμένη). Ίσως ακούγεται αστείο πως ένα τόσο μικρό πράγμα με ενοχλεί τόσο πολύ. Το έχω συζητήσει με τον σύζυγό μου και του έχω πει τους λόγους που θέλω να μοιραζόμαστε την οδήγηση και φυσικά συμφωνεί. Αλλά και πάλι, φταίει η συνήθεια; φταίει το πρότυπο που κυριαρχεί; Μετά από μερικές μέρες, ασυναίσθητα εκείνος πάει στην θέση του οδηγού κι εγώ στην δική μου θέση. Και, μετά, αισθάνομαι ότι πρέπει να διεκδικήσω κάτι που δεν θα έπρεπε να διεκδικώ, κάτι που ήταν δικό μου και δεν καταλαβαίνω πως και πότε το έχασα και νευριάζω για την γαμ…νη την πατριαρχία και τα στερεότυπά της.

Υ.Γ. Λένα σε ευχαριστώ που υπάρχεις και κάνεις ό,τι κάνεις. Κι ας μην με ξέρεις, με έχεις βοηθήσει, ανακουφίσει, παρηγορήσει όσο κανείς! Καλή επιτυχία στα προσωπικά σου και επαγγελματικά σου σχέδια. Το ίδιο εύχομαι και σε όλους τους σχολιαστές. Είστε η καλύτερη παρέα!

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News