Παρασκευή και 13 :Ταινίες τρόμου, σειρές, ιστορίες, μικροστιχάκια και η ομώνυμη ταινία του 80’ που είδαμε στην πρώιμη εφηβεία μας ένα καλοκαίρι με παρέα, όταν αποφασίσαμε να δούμε “ένα από τα κλασικά” και δεν ξαναπήγαμε κατασκήνωση με το ίδιο παιδικό θάρρος.
Η προχθεσινή Παρασκευή δεν ήταν η πρώτη αλλά η δεύτερη Παρασκευή του 2020 στην οποία ο μήνας μετρούσε 13 – η προηγούμενη ήταν τον Μάρτιο-και ανταλλάξαμε για ακόμα μια φορά συλλογικά ευχές κατά της κακοτυχίας, φτύσαμε στον κόρφο μας και αποφασίσαμε, οι πιο σκληροπυρηνικοί από εμάς, να προσέχουμε τη μέρα εκείνη έμπρακτα τον εαυτό και τις κινήσεις μας.
Ο φόβος της κακοτυχίας που φέρνει ο αριθμός 13 είναι μάλιστα τόσο κοινός, που τον τιμάμε και με όνομα-τριςκαιδεκαφοβία– ενώ αν συμπέσει και με την πέμπτη μέρα της βδομάδας, οι προλήψεις και η γλώσσα μας παίρνουν φωτιά – Paraskavedekatriaphobia-. Το φαινόμενο των εξαιρετικών προλήψεων δεν είναι όμως μόνο ελληνικό- μάλιστα οι Έλληνες και οι ισπανόφωνοι θεωρούμε την Τρίτη και 13 περισσότερο γρουσούζικη.-οι προλήψεις είναι ιστορικά ενδιαφέρουσες και πολύ ριζωμένες πραγματικότητες στη συνείδηση πολλών και ολόκληρων πολιτισμών.
Ενώ ο αριθμός 13 μπορεί να θεωρείται καταραμένος μόνος του και χωρίς τη προσθήκη μέρας, η Παρασκευή και 13 θεωρείται κακότυχη μέρα στις περισσότερες Αγγλοσαξονικές, Γαλλικές, Γερμανικές και Πορτογαλικές χώρες του κόσμου.
Οι ιστορίες που συνδέουν το νούμερο 13 με την κακοτυχία είναι πολλές και κάποιες συνδέονται με τον χριστιανισμό και τη νέα πατριαρχική τάξη που εξόρισε τις γυναικοκεντρικές αφηγήσεις εκτός της ιστορίας.
Ένας εκ των κλασικών προληπτικών μύθων λέει ότι το νούμερο 13 είναι κακορίζικο γιατί όποιος δειπνήσει με 12 ακόμα ανθρώπους αναμένεται να πεθάνει μέσα στον επόμενο χρόνο- όπως ακριβώς και ο Χριστός ύστερα από τον μυστικό δείπνο. Ο Ιούδας ήταν ο 13ος απόστολος και αυτός που πρόδωσε τον Χριστό, ενώ μια ιστορική οπτική του επάρατου αριθμού θέλει τον Φίλιππο Δ’ της Γαλλίας να συλλαμβάνει και να εκτελεί ένα ολόκληρο στρατιωτικό τάγμα Ναϊτών την Παρασκευή 13 Οκτώβρη του 1307.
Από την κακοτυχία δεν γλιτώνει και η Παρασκευή, αφού Παρασκευή έδωσε η Εύα τον απαγορευμένο καρπό στον Αδάμ, Παρασκευή ο Αδάμ έχασε τη θέση του από τον Παράδεισο και Μεγάλη Παρασκευή σταυρώθηκε σύμφωνα με την ορθόδοξη Χριστιανική θρησκεία ο Χριστός, ενώ ο βρετανός ναύαρχος William Henry Smith γράφει στο “The Sailor’s Wordbook” ότι η Παρασκευή είναι κακή μέρα για να λύσουν οι ναυτικοί τα πανιά τους.
Επίσης, όπως στις πνευματικές δομές τις δυτικής μας διανόησης, ο αριθμός που προτιμάμε είναι μάλλον το 12 – 12 μήνες, ώρες, άθλοι του Ηρακλή και θεοί του Ολύμπου, ζώδια, ευαγγέλια, φυλές του Ισραήλ – με αποτέλεσμα το 13 να θεωρείται πάντα μια μικρή αλλά καταστροφική προσθήκη σε μια ιερή αριθμητική τελειότητα.
Σύμφωνα με κάποιες εκδοχές της κακότυχης μέρας, οι ιστορικές φιγούρες που προσέδωσαν στο συνδυασμό ημέρας και νούμερου τις φοβερές, προληπτικές προεκτάσεις της γρουσουζιάς ήταν ένας συνδυασμός πατριαρχίας, θρησκείας και κατακτητικότητας που κατάφερε να στείλει παλαιότερες φεμινιστικές εκδοχές της μέρας στα αζήτητα της ιστορικής λήθης.
Γιατί κάποιες εκδοχές μας λένε ότι η Παρασκευή θεωρούταν η μέρα της Αφροδίτης, η μέρα της γυναικείας δύναμης, μέρα-σύμβολο της δημιουργίας και της αναγέννησης.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους το νούμερο 13 προκαλεί φόβο είναι γιατί είναι συνδεδεμένο με την ισχύ της θηλυκότητας, οι 13 φάσεις του φεγγαριού ετησίως συμβολίζουν τους 13 κύκλους στην περίοδο μιας γυναίκας και το αίμα της περιόδου θεωρείται φορέας κακού και θανάτου ακόμα και σήμερα σε πολλά ιστορικά και πολιτισμικά πλάτη, όταν η ιστορία μας λέει ότι υπήρχαν φυλές και πεποιθήσεις για τις οποίες οι μέρες εμμηνορρυσίας για μια γυναίκα θεωρούταν τυχερές ενώ η χρήση του αίματος για την παρασκευή υλικών θεωρούταν θεραπευτική.
Οι κύκλοι του φεγγαριού, το αίμα, η γονιμότητα και η αναγέννηση που συμβόλιζε ο αριθμός 13 τον έκαναν ιερό σε ορισμένες φυλές και παγανιστικές θρησκείες πριν η πατριαρχία ετικετάρει την περίοδο ως δυσοίωνη, πολλές γυναίκες ως μάγισσες και τη Παρασκευή σαν το Σάββατο των μαγισσών.
Το να γιορτάζουμε την Παρασκευή και 13 ως κατεξοχήν ημέρα γυναικείας πνευματικότητας και να επαναπατρίσουμε μέρα και αριθμό πίσω στην καλότυχη πλευρά των ανθρώπινων προλήψεων δεν είναι σίγουρα καθόλου εύκολο, ωστόσο η φεμινιστική τάση να διεκδικήσουμε πίσω το κομμάτι της ιστορίας που μας ανήκει παρουσιάζεται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια και μας υπενθυμίζει ότι έχουμε τη δύναμη να ξαναγράψουμε το κομμάτι αυτό, επιτέλους, και από τη δική μας οπτική.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Μέτρησα στο άρθρο 5 γάτες. Παράπλευρες απώλειες της πατριαρχείας; Περιμένω και ένα άρθρο, αν μπορείτε, για αυτά τα υπέροχα ζώα και την άδικη δαιμονοποίηση τους.
Πολύ σωστά! Εξάλλου, όλοι οι σκληρά εξουσιαστικά μηχανισμοί ανέκαθεν αντιπαθούσαν την ανεξαρτησία και την ελευθερία της γάτας, πόσο μάλλον ο υπ’ αριθμόν 1 εξουσιαστικός μηχανισμός σε μια από τις σκοτεινότερες εποχές
Για αυτό τις αγαπάω γιατί είναι ανεξάρτητες και ελεύθερες. Μα πιό πολύ απ όλα γιατί πάντα θα κάνουν την απρόβλεπτη χαζομάρα και θα απορούν γιατί τις κυνηγάς να τις φας.
Μάλλον για σεξουαλικό το βλέπω το πρόβλημα σιγά μην ανεχόταν η εκκλησία ένα ζώο με χάρη, αυτά είναι επικύνδινα πράγματα. Για να μη πω για τους γάτους που εξαφανίζονται ένα μήνα και πάνε με όλες τις γάτες τις γειτονιάς, ή τις γάτες που σε δυο τρείς μέρες πάνε με όλους τους γάτους τις γειτονιάς. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι ίσως αυτή να ήταν η φύση και του ανθρώπου, πριν ανακατευτούν γη και περιουσίες.
Αν κατάλαβα καλά από τον εικονογράφηση, όλα τα μαύρα γατιά γιορτάζουμε Παρασκευή και 13!