Η πιο κλασική εικόνα γυναικείας απελευθέρωσης και το στερεοτυπικό συμβολικό ισοδύναμο της έννοιας του φεμινισμού είναι, κατά πάσα πιθανότητα, το κάψιμο του σουτιέν. Η πράξη καθαυτή λειτουργεί από την ιστορική της αρχή συμβολικά, ενσωματώνει αιτήματα απελευθέρωσης από πατριαρχικά στερεότυπα και υπονοεί θεμελιώδεις γυναικείους περιορισμούς ακόμα και στην καθημερινή επιλογή εσωρούχων που κανονικά θα έπρεπε να είναι μια διαδικασία πολύ προσωπική. Οι πολέμιοι του φεμινισμού χρησιμοποιούν την έκφραση με μια διάθεση ελαφριάς ειρωνείας και όταν η φράση «κάψτε τα σουτιέν σας» ειπώνεται σε παρέα, συνοδεύεται συχνά από ένα υποτιμητικό γέλιο που εκλαμβάνει την κυριολεξία της εικόνας ως άξια χλευασμού– οι γυναίκες μάλλον έχουν μεγαλύτερα προβλήματα από εκείνα που τους δίνουν τα εσώρουχα.
Η δεύτερη, πιο σύγχρονη και χιλιοαναπαραγμένη εικόνα γυναικείας απελευθέρωσης είναι η εικόνα της γυναίκας που, γυρνώντας από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά, ξεφυσά μακρόσυρτα σε εκείνο το ανακουφιστικό κλικ που την απαλλάσσει από το σφίξιμο του άβολου σουτιέν της. Η σκηνή χρησιμοποιείται σε διαφημίσεις, αποτελεί αρχή αφηγήσεων σπιτικής χαλάρωσης, υπάρχει σε memes ενώ η αντιστοιχία γυναικείας ανακούφισης και ημερήσιου λυσίματος σουτιέν έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο ακριβούς συνάφειας που δημοσιογράφος σε συνέντευξη με τη Michelle Obama το 2018, την ρώτησε αν το τέλος της προεδρικής θητείας του συζύγου της ήταν για εκείνη το ψυχολογικό αντίστοιχο ελευθερίας του να ξεφορτώνεσαι το σουτιέν σου μετά από το πολύωρο σφίξιμο μιας ολόκληρης ημέρας.
Το κάψιμο, το λύσιμο και η κάθε είδους προσπάθεια να απαλλαχτούμε προσωρινά ή μια για πάντα από τα σουτιέν μας λειτουργεί τόσο συμβολικά- επικοινωνώντας με πολιτικά αιτήματα απελευθέρωσης στην πρώτη περίπτωση- όσο και πολύ κυριολεκτικά– πράγματι το να έχεις ένα άβολο κομμάτι ρούχων να συμπιέζει πολλές ώρες ένα μέρος του σώματός σου μοιάζει από μόνο του με επιεική μετεξέλιξη μεσαιωνικού βασανιστηρίου. Το κάψιμο του σουτιέν έχει καταφέρει σαν συμβολική πράξη κάτι πολύ ιδιαίτερο και ίσως σπάνιο ιστορικά: να χάσει σε κάποιο βαθμό τη συμβολικότητά του. Η έννοια της απελευθέρωσης που μεταπηδάει από το ιδεολογικό κομμάτι στο ολοκληρωτικά σωματικό μέρος της μοιάζει, έτσι, με μια πορεία αιτημάτων προς τα πίσω.
Δεν είναι μόνο το άβολο και το επίπονο που συνοδεύει το είδος των εσωρούχων, η αδυναμία μας να βρούμε σουτιέν τα οποία ταιριάζουν στο μέγεθός και στις σωματικές διαστάσεις της εκάστοτε περιόδου της ζωής μας, μπορεί να έχει συνέπειες στην παραγωγικότητά μας. Σύμφωνα με έρευνα του 2015, η αδυναμία εύρεσης ενός βολικού αθλητικού σουτιέν αποτρέπει μεγάλο αριθμό γυναικών από την οποιαδήποτε ενασχόληση με την άθληση. Το φεμινιστικό αίτημα για άνετα σουτιέν είναι ένα συνεχές αίτημα πρόσβασης σε δικαιώματα και η ανάδειξή του από ασήμαντο σε ζήτημα καθημερινής ελευθερίας κίνησης, ενασχόλησης και λειτουργικότητας ταιριάζει σαν απάντηση ανθρωπιάς σε όλες εκείνες τις διαφημιστικές καμπάνιες, των οποίων το target group ήταν το ανδρικό κοινό και κερδοφόρος στόχος αυτός της σεξουαλικοποίησης του γυναικείου στήθους και όχι η άνεση γυναικείων σωμάτων που λογικά αλλάζουν δυναμικά με τα κιλά και τα χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια, ευτυχώς, παρατηρείται μια μετατόπιση σημασίας, από το αισθητικά απολαυστικό στο ανδρικό βλέμμα, στο λειτουργικό και χρήσιμο για τα σώματά μας. Για πρώτη φορά από το 1995, πέρσι το ετήσιο σόου εσωρούχων της Victoria Secret ακυρώθηκε με την αιτιολογία ότι προσπαθούσε να λανσάρει μια καινούρια σειρά εσωρούχων που θα λάμβανε υπόψιν μεγαλύτερη ποικιλία σωμάτων και γυναικείων αναγκών, στοχεύοντας πλέον την λειτουργικότητα και όχι την έννοια της σεξουαλικής επιθυμίας. Start up εταιρείες εσωρούχων θέτουν την άνεση ως πρώτο επαγγελματικό τους μέλημα, ενώ εταιρίες λανσάρουν μέχρι και γυναικεία εσώρουχα μόνο για περίοδο, σε εκείνους τους μετρημένους συνδυασμούς άνεσης και αισθητικής που μπορούν να εξορίσουν γυναικείες ανασφάλειες από την καθημερινότητα.
Όλη μας η πολιτισμική εξέλιξη ενέχει ως κινητήρια δύναμη την έννοια της άνεσης. Είμαστε σε έναν αιώνα που αναπνέει κυριολεκτικά στον παλμό της. Μεγάλος αριθμός των πιο σύγχρονων εφευρέσεων μας έχουν σκοπό να καταστήσουν τη ζωή πιο εύκολη και τον άνθρωπο περισσότερο δημιουργικό, απαλλάσσοντάς τον από το βάρος περιττών προβλημάτων ή ενασχολήσεων- όλη η επιστημονική φιλολογία γύρω από το A.I δορυφορεί την έννοια της άνεσης, του ανέμελου χρόνου ανθρώπων που είναι αρκετά ελεύθεροι για να δημιουργήσουν. Το να ξεφύγει η ζωή από καθημερινές δυσκολίες είναι ένα ανθρώπινο δείγμα πολιτισμού. Κι όμως, στον ίδιο αιώνα μάς είναι ακόμα πάρα πολύ δύσκολο όχι μόνο να αντιληφθούμε συλλογικά πως το σουτιέν είναι το επιεικές ιστορικό παιδί του βασανιστικού και απάνθρωπου κορσέ αλλά και να βρούμε, η κάθε μια από εμάς, ένα σουτιέν που να μην μας κάνει να φαντασιωνόμαστε με καθημερινό πάθος το κάψιμο ή το πέταμά του όταν ονειρευόμαστε σωματική ανακούφιση.
Είμαστε τόσο υπερβολικά εξοπλισμένοι πλέον απέναντι στο δύσκολο, το άβολο και ακόμα και το επώδυνο, που το φεμινιστικό αίτημα για σωματική ανακούφιση μέσω του σουτιέν ,όσο κι αν μοιάζει φαινομενικά ανεπίκαιρο, προκαλεί γέλιο και άβολα βλέμματα, στην πραγματικότητα είναι τραγικά διαχρονικό.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Παντως τα εσωρουχα περιοδου thinx τα χρησιμοποιω και ειναι καταπληκτικά! Δε γυριζω πισω σε σερβιεττες ταμπον και τα συναφη με τιποτα. Τα συνιστω ανεπιφυλακτα!