Διάβασα στο τρένο προς και από Θεσσαλονίκη το βιβλίο “Τότε που ήταν καλό κορίτσι”, του Φίλιπ Ροθ. Το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν στη νοερή λίστα μου “προς διάβασμα” για χρόνια, ειδικά μετά το επεισόδιο των Girls “American Bitch”, όπου η πρωταγωνίστρια λίγο πολύ περιγράφει το βιβλίο ως ένοχη απόλαυσή της. Κάνοντας μία μίνι έρευνα, έμαθα πως έχει χαρακτηριστεί ως μισογυνιστικό και, σε συνδυασμό με την περιγραφή της πλοκής και την επιθυμία μου να διαβάσω Ροθ, μου κίνησε την περιέργεια.
Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου είναι μία νεαρή γυναίκα που ζει σε μία κωμόπολη των μεσοδυτικών Πολιτειών, στη δεκαετία του 1940. Προερχόμενη από ένα προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον, διαμορφώνει τον δικό της ισχυρό και αυστηρό ηθικό κώδικα, βάσει του οποίου επιθυμεί να λειτουργούν και όλοι γύρω της. Κάτι τέτοιο, φυσικά, συνεπάγεται αλλεπάλληλες ματαιώσεις για την ίδια και διάλυση των σχέσεών της με τους άλλους. Η γραφή του Ροθ με ικανοποίησε απόλυτα, καθώς δεν μπορούσα να αφήσω το βιβλίο από τα χέρια μου. Από εκεί και πέρα, όσον αφορά στην κριτική που του ασκήθηκε, μέχρι και την τελευταία σελίδα είχα την εντύπωση ότι η πρωταγωνίστρια περιγράφεται με συμπάθεια. Μέχρι και την τελευταία σελίδα, δεν μπορούσα να συμμεριστώ την άποψη ότι ο Ροθ έπλασε έναν γυναικείο χαρακτήρα προορισμένο να γίνει αντιπαθής από την αναγνώστρια ή με στόχο να μην μπορεί η αναγνώστρια να ταυτιστεί μαζί της. Ίσα ίσα, εξακολουθώ να αισθάνομαι κατανόηση και συμπάθεια για την κεντρική ηρωίδα του βιβλίου, όμως στην τελευταία σελίδα του διαπίστωσα πως ο συγγραφέας μάλλον δεν αισθανόταν κάτι παρόμοιο. Το τέλος που της επιφυλάσσει όχι μόνο αδικεί έναν αρκετά καλογραμμένο χαρακτήρα, ο οποίος δεν μπορεί εύκολα να μπει σε καλούπια (κι αυτό είναι ένα θετικό του μυθιστορήματος), αλλά οριακά διαβάζεται και σαν χαιρέκακη προειδοποίηση, κάτι σαν “σας την έφερα!” από πλευράς του συγγραφέα, προς εκείνες που τυχόν την συμπάθησαν ή συμπόνεσαν.
Ωστόσο, εξακολουθώ να μην συμμερίζομαι απαραίτητα τη φεμινιστική κριτική του βιβλίου. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις του/της συγγραφέα, ένα βιβλίο αφήνει διαφορετικό αποτύπωμα στην κάθε αναγνώστρια. Προτείνω, λοιπόν, το “Τότε που ήταν καλό κορίτσι”, γιατί περιστρέφεται γύρω από έναν από τους πιο ενδιαφέροντες γυναικείους χαρακτήρες που διάβασα τελευταία, γιατί είναι ωραία γραμμένο και γιατί προσφέρεται για φεμινιστική ανάγνωση και για “αναμέτρηση” με τον εσωτερικευμένο μισογυνισμό που μπορεί να διαθέτουμε σε οποιαδήποτε δόση.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Γεια σου loglady! Ωραια σύνοψη/κριτικη. Ειμαι φαν του Ροθ, αλλα αυτο δεν το εχω διαβασει. Θα το κοιταξω ομως. Απο τα αγαπημενα μου ειναι το Καθενας.
Εν τω μεταξυ, σε ενα σχολιο το καλοκαιρι ειχες προτεινει την τετραλογια της Ναπολι. Ε λοιπον την διαβασα ολη σε σε πεντε βδομαδες. Φοβερο page-turner.
Μου κίνησες την περιέργεια! Ευχαριστούμε πολυ για την κριτική!
Ποοοοσο καιρό εχω αυτό το βιβλίο στη βιβλιοθήκη μου και δεν το διαβαζω.. δεν ξερω τι μου φταιει.. το εξώφυλλο, οι πρώτες 2 σελίδες που δεν με ενθουσίασαν, η υποθεση που δεν με κεντρίζει.. Αλλά μετα απο αυτή την ανάλυση λεω να του δωσω αλλη μια ευκαιρία. Βρε λες να ναι οντως καλο;
Κι εμένα δεν με ενθουσίασε στην αρχή, αλλά μετά μου άρεσε αρκετά.
Έχεις δίκιο, Μπέλα, οι πρώτες σελίδες του βιβλίου είναι λίγο αδιάφορες, γιατί αφηγούνται το background των υπόλοιπων χαρακτήρων της ιστορίας, της οικογένειας της ηρωίδας κ.λπ. Στη συνέχεια γίνεται καλύτερο, τουλάχιστον εγώ έτσι το βρήκα. Είναι και η φάση στην οποία βρίσκεσαι, πάντως. Εγώ την τελευταία διετία έχω στερηθεί πολύ τη λογοτεχνία, οπότε “ρούφηξα” αυτό το βιβλίο. Λέω να ξανακάνεις μία προσπάθεια, όπως και να ‘χει.