Εργασία: Γυναίκα Χειρούργος

Είμαι ειδικευόμενη σε χειρουργική ειδικότητα, απ αυτές που θεωρούνται ”βαριές” χειρουργικές – για τον ελιτισμό και τα κόμπλεξ ανωτερότητας- κατωτερότητας των γιατρών θα μιλήσουμε άλλη φορά, σήμερα θα πούμε για σεξισμό. Σεξισμό, ιδίως από συναδέλφους και δυστυχώς συχνά από ασθενείς… Ας ξεκινήσουμε από τους συναδέρφους… Πόσοι γνωστοί, άγνωστοι, γνωστοί γνωστών, νέοι γνώριμοι δεν προθυμοποιήθηκαν να μου εξηγήσουν ότι ”αυτό που διάλεξα είναι πολύ δύσκολο, πώς θα αντέξω τα ωράρια και τις φυσικές απαιτήσεις; πώς θα κάνω οικογένεια και παιδιά; γιατί δεν κάνω μια πιο κατάλληλη ειδικότητα, δερματολογία ή μικροβιολογία ή παιδιατρική, για ποιότητα ζωής;”

Για τον πρώτο μου διευθυντή ήμουν πολύ ”κοντή” για να μπαίνω μαζί του χειρουργείο (είμαι 1.70, ήταν <1.90). Πολλές φορές έχω υπάρξει η μόνη γυναίκα ειδικευόμενη, ανάμεσα σε πολλούς άνδρες συναδέλφους… Επιμελήτριες στα δημόσια νοσοκομεία μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού, δεν έτυχε να συνεργαστώ με κάποια- ευτυχώς ειδικευόμενες σχεδόν σε όλα. One of the boys, λοιπόν. Ακούγοντας όσες καφρίλες μπορείτε να φανταστείτε… Συνάδελφοι να σχολιάζουν γυναίκες, τις δικές τους, τις ασθενείς, τις συνοδούς, σαν να είναι κομμάτια κρέας ή κατώτερα όντα. Πόσο δυσάρεστη να γίνεις, όταν μάλιστα υπάρχει αυστηρή ιεραρχία, κι εσύ συνήθως είσαι στον πάτο της; Όποτε σηκώνω το τηλεφωνο στην κλινική, ζητάνε συγνώμη που μπερδεύτηκαν και πήραν στις νοσηλεύτριες και αναρωτιούνται αν υπάρχει κάποιος γιατρός να τους μιλήσει… Σεξουαλική παρενόχληση…; Όχι ακριβώς… Απρεπή σχόλια, ουκ ολίγα… Από επιμελητές, διευθυντές, νοσοκόμους… Για τα μαλλιά, το παντελόνι, το φόρεμα, το ντεκολτέ μου… Πάντα φιλικά, πατρικά, χωρίς παρεξήγηση… Και κανα άγγιγμα στους ώμους, την πλάτη… Όταν ξεκινάς χειρουργική, το πρώτο που μαθαίνεις είναι να προσέχεις πού βάζεις τα χέρια σου, μην ενοχλείς το οπτικό πεδίο του βασικού χειρουργού… Εμένα επιμελητής μου φρόντισε να με ενημερώσει, όταν χρειάστηκε να σκύψω σε ένα χειρουργείο να βάλω ενα ράμα, ότι το στήθος μου ήταν ένα εκατοστό πάνω από το χέρι του, “αλλά κοίτα πόσο κύριος είμαι, που δεν κάνω κίνηση”… ΜΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΑΣΘΕΝΗ, αυτός σκεφτόταν που ακουμπούσαν τα β#$%α μου!!!

Έκτοτε προσέχω και που τοποθετώ τον κορμό εκτός απ τα χέρια μου διεγχειρητικά… Πριν 1-2 χρόνια κυκλοφόρησε μια μελέτη στην Αμερική που έλεγε οτι ασθενείς που χειρουργούνταν από γυναίκες, φαίνεται να είχαν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με αυτούς από άντρες: γυναίκες, συνάδελφοι σε δύσκολες παθολογικές ειδικότητες, με εξίσου δύσκολες συνθήκες, δυναμικές, ανεξάρτητες κι όμως έσπευσαν να αμφισβητήσουν την εγκυρότητα της έρευνας… Οι ασθενείς, άλλη μεγάλη πληγή… Όχι όλοι φυσικά, αλλά…

Εμένα θα με απασχολήσουν τις διπλάσιες φορές απ ότι τον άντρα συνειδικευόμενο για νοσηλευτικές εργασίες, ή για να ζητήσουν οδηγίες για την τουαλέτα… Φεύγω από θάλαμο κι ακούω να συζητάνε μεταξύ τους “αν αυτή είναι γιατρός ή νοσηλεύτρια” κι ας μην έχουν καμία σχεση οι στολές μας… “Αδελφή” λοιπόν αντί για “Γιατρέ”. Όχι οτι οι νοσηλεύτριές μας δεν κάνουν γιγαντιαία, αξιοθαύμαστη δουλειά, άξια σεβασμού, και ένας θεός ξέρει τι τραβάνε κι εκείνες από ασθενείς ή ακόμα και συναδέρφους, απλά το στερεότυπο του άντρα- γιατρού, γυναίκας- νοσηλεύτριας ερεθίζει τα νεύρα μου με τρόπους που δεν περιγράφονται.

Ένα βράδυ πήγα να κάνω αλλαγή σε ασθενή κι ο απέναντι χρησιμοποίησε προσφώνηση τύπου “ομορφούλα μου”. Τον αγριοκοίταξα, ”δεν κατάλαβα…” λεω. Μετά που ξαναπήγα να ελέγξω οτι δεν είχε ξαναματώσει ο πρώτος, ζήτησε συγνώμη, δεν ήξερε- λέει- οτι είμαι γιατρός. Ήθελα να του εξηγήσω οτι δεν είναι τρόπος αυτός να απευθύνεται ούτε σε νοσηλεύτρια, αλλά ήταν 24.00 κι εγώ είχα άλλες δέκα δουλειές… Εκ των υστέρων το μετανιώνω και ντρέπομαι… Έπρεπε να γίνω δυσάρεστη… Και μέσα σ όλα, αυτός ο υποβόσκων φόβος… Ποιος ασθενής μεθαύριο θα εμπιστευτεί εμένα, το κοριτσάκι που μικροδείχνει, για να τον χειρουργήσω… Και μάλιστα στον ιδιωτικό τομέα;;

Φωτεινή εξαίρεση σ αυτόν τον κρύο, σκληρό κόσμο της ιατρικής, το νοσηλευτικό προσωπικό, τόσο των θαλάμων όσο και των χειρουργείων, γυναικείο στην πλειοψηφία του, κοπέλες με τις οποίες η συνεργασία είναι υπέροχη και η βοήθειά τους συχνά πολύτιμη για να επιβιώσεις, να συνεχίσεις την καθημερινή μάχη για να προσφέρεις στους ασθενείς το καλύτερο που μπορείς… Έρευνες δείχνουν οτι τα μειωμένα ποσοστά γυναικών γιατρών, και μάλιστα σε υψηλές θέσεις, που επηρεάζουν στρατηγικές και έρευνα, οδηγούν σε φτωχότερη ποιότητα υπηρεσιων υγείας για τις γυναίκες συνολικά…

Τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να γίνεται θέμα, ειδικά στην Αμερική… Μικρά βήματα, πολλή δουλειά για να γίνει… Ελπίζω σιγά σιγά να δούμε αλλαγές και στη χώρα μας…

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News