Εκπαιδευτικοί και περιστατικά βίας

Αγαπημένη Λένα κ αναγνώστες, μ απασχολεί πάρα πολύ εδώ και καιρό η στάση που πρέπει να κρατάμε όσοι γινόμαστε μάρτυρες βίας, ειδικότερα ενδοοικογενειακής. Έχω τρία περιστατικά το τελευταίο 6μηνο που έτυχαν όλα μαζί κ με σόκαραν, με θύμωσαν, αν και επιφανειακά αντέδρασα ψύχραιμα. Θα αναφερθώ στα δύο που είναι απ το άμεσο περιβάλλον μου-το 3ο ήταν κάτι που συνέβη στο δρόμο μεταξύ ζευγαριού κ πριν αντιδράσω βοηθώντας τη γυναίκα, είχαν ήδη φύγει με το αμάξι τους. Δουλεύω χρόνια ως εκπαιδευτικός, φέτος τοποθετήθηκα σε μια πόλη της Αιτωλοακαρνανίας. Το πρώτο περιστατικό συνέβη σ ένα απ τα σχολεία που δουλεύω. Ένας εκ των μαθητών μας του δημοτικού, έχει έντονα παραβατική κ βίαιη συμπεριφορά απέναντι σ όλους, παιδιά και συναδέλφους. Έφερε μέχρι και σουγιά κ απείλησε συμμαθητή του. Η στάση μου εξ αρχής, κ σ αντίθεση με των υπολοίπων συναδέλφων, ήταν να βάλω όρια στο τι του επιτρέπεται ενώ παράλληλα προσπάθησα να τον κάνω να αισθανθεί μέλος της ομάδας, να μη δέχομαι να τον απομονώνουν οι υπόλοιποι από κάθε δραστηριότητα κ να του αναθέσω ευθύνες ώστε να νιώσει χρήσιμος κ ν ανέβει η αυτοπεποίθηση του. Ίσως αυτός να είναι ένας απ τους λόγους που στο μάθημα μου κάθεται ήσυχα κ συμμετέχει. Όμως επειδή έγινα μάρτυρας στο διάλειμμα διάφορων περιστατικών βίας αλλά κυρίως επειδή είναι μαθητής μου, μίλησα με το διευθυντή ο οποίος και μου εξήγησε ότι στην οικογένεια του ο πατέρας χειροδικεί κ πάνω του αλλά και στη μητέρα, η οποία όταν τη γνώρισα όταν πρωτοήρθα μου έδωσε αμέσως την εικόνα κακοποιημένης γυναίκας-μελανιές στα μπράτσα της, φοβική συμπεριφορά κ.α. έντονα σημάδια, χωρίς ακόμη να ξέρω κάτι για την οικογένεια της. Εν ολίγοις, πρότεινα να φέρουμε τη σχολική ψυχολόγο για να μιλήσει και στο παιδί αλλά κ στο πατέρα. Ο πατέρας δεν ήρθε ποτέ, η μητέρα μετακόμισε μόνη πρόσφατα σ άλλη πόλη, το αγόρι δε μίλησε ποτέ με τη ψυχολόγο, απ΄ όσο ξέρω, γιατί ο διευθυντής τελικά άλλα είπε κ άλλα έκανε-έβαλε το θέμα κάτω απ το χαλί γιατί αποφάσισε, λέει, να μη στιγματιστεί το παιδί. Η στάση του μόνιμου προσωπικού του σχολείου περιορίζεται σε επίπληξη, ένα κατσάδιασμα πότε πότε κ σε 2-3 τηλέφωνα στο σπίτι, που όμως κανείς δε το σήκωσε ποτέ. Ναι, κ στο σουγιά έτσι αντέδρασαν, απλά φωνές στο παιδί κ έξω απ τη πόρτα. Επέμεινα όσο μ έπαιρνε, αλλά τσατίστηκα που δεν είδα τρόπο να είναι στο χέρι μου να προχωρήσει το πράμα, αφού με ξεπερνάει σ αρμοδιότητα κ ιεραρχία ο διευθυντής, αλλά και οι παλιότεροι συνάδελφοι που τον έχουν μαθητή σ άλλες ειδικότητες. Δε μου επιτρέπεται ν αναλάβω πρωτοβουλία κ να προσπεράσω τους ανωτέρους μου για το θέμα ούτε να φωνάξω εγώ ειδικό χωρίς τη συμπαράσταση του συλλόγου. Το παιδί το έχω όσο μπορώ από κοντά, αν κ δε τον βλέπω τόσο πρόθυμο πια, κ συνεχίζω τη στάση που προανέφερα. Κατάπια την οργή μου, το ανέφερα στον ανώτερο, δεν έγινε τίποτα κ κόντεψα να τρελαθώ που τα χέρια μου ήταν δεμένα. Περιστατικό δεύτερο. Ανάμεσα στις πολυκατοικίες στη γειτονιά που μένω υπάρχει ένα παράπηγμα. Όταν μετακόμισα εδώ, νόμισα όταν ήταν αποθήκη εγκαταλελειμμένη. Δυο μέρες μετά άρχισα ν ακούω τσιρίδες απ τη μικρή τρώγλη, παιδικές τσιρίδες, κλάματα κ κραυγές. Παιδάκια ηλικιών 2 μέχρι το πολύ 8 ετών, 5-6 στον αριθμό, άρχισαν να βγαίνουν στην αυλή τους, κάνοντας μονίμως φασαρία κυριολεκτικά όλη μέρα. Λίγες μέρες αργότερα είδα κ τη μαμά τους στην αυλή, μια κοπελίτσα το πολύ 23-24 χρονών, αδύνατη κ εμφανώς αδύναμη. Ο μπαμπάς τους πότε ακουγόταν από μέσα, πότε έβγαινε κ εκείνος έξω-επίσης ένα παλικαράκι κ αυτός, αλλά μονίμως νευριασμένος κ φωνακλάς. Επειδή είμαστε εξαιρετικά δίπλα κ τους έχω σ’ άμεση οπτική επαφή, βλέπω κ ακούω ένα σωρό όλο το χειμώνα απ το διαμέρισμα μου. Εντύπωση, όμως, μου έχει κάνει ότι ποτέ δεν είδα κανένα γείτονα απ τους μόνιμους κατοίκους εδώ, να βγαίνει να παραπονεθεί για τη συνεχή φασαρία ή να μιλά με τη μάνα ή το πατέρα για το χάλι που έχουν τα παιδιά τους-μόνιμα γυμνά ή ημίγυμνα, απεριποίητα κ συνεχώς να κλαίνε. Εγώ, παρ ΄ ότι μένω προσωρινά εδώ βγήκα 1-2 φορές, αλλά είδα ότι το πράμα πήγαινε αντί για κουβέντα κ διόρθωση της κατάστασης, σε καβγά και δεν ήθελα να ξαναμπώ σε αυτή τη θέση. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που κανείς άλλος δεν αντιδρά. Πριν λίγες μέρες ο μπαμπάς ήπιε ,ή μάλλον «ήπιε» , κ κατέβασε εκτός από καντήλια, κ όλο το σπίτι. Μετά το πολύωρο σπάσιμο των πάντων κ τις άναρθρες κραυγές του, ήρθε το αποκορύφωμα. Τον βλέπω να επιτίθεται στη μαμά που ήταν στην αυλή, να της δίνει μπουνιά, να πέφτει, να μη βγάζει κιχ όταν τη κλότσησε κ αφού τελείωσε μαζί της, μπήκε μαινόμενος στο σπίτι για να χτυπήσει κάποιο απ τα παιδιά του-ακούστηκαν απ τα ανοιχτά παράθυρα χτυπήματα, βρισιές κ κλάματα. Σοκαρισμένη το πρώτο που ήθελα να κάνω ήταν να βγω στο μπαλκόνι, να του πω να σταματήσει γιατί τον βλέπω, κ να κατέβω κάτω να τον αρπάξω απ το πέτο να αφήσει τη γυναίκα κ τα παιδιά του ήσυχα. Μένω μόνη μου εδώ, όμως, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο κύκλο γνωστών κ η οικογένεια είναι οικογένεια Ρωμά. Δεν είναι ν ανοίξω βεντέτα. Κ ήδη είχα ανοίξει κάποιες παρτίδες με τις παρατηρήσεις που είχα κάνει παλιότερα. Ο φόβος μέσα στην οργή μου νίκησε, οπότε επί τόπου πήρα αστυνομία, εξήγησα ακριβώς τι είδα, έδωσα έμφαση στ ότι νιώθω ότι κινδυνεύει η γυναίκα κ τα παιδιά της, μου είπαν θα έστελναν άμεσα περιπολικό. Περίμενα να έρθει η αστυνομία, ίσως για να κατέβω κ για κατάθεση αν έβλεπα ότι χρειάζεται κ με καλούσαν. Κανείς ποτέ δεν ήρθε. Την επόμενη μέρα είχε κ άλλο ματς στους δίπλα, πιο μικρής διάρκειας-το πρώτο κράτησε ώρες. Κ αμέσως μετά η οικογένεια εξαφανίστηκε, 2 βδομάδες τώρα ούτε φωνή ούτε ακρόαση. Κ όχι τίποτα άλλο, αλλά μετά την αδιαφορία της αστυνομίας και σκεπτόμενη τα παιδιά, αποφάσισα να πάω στο Χαμόγελο του Παιδιού για να το διερευνήσουν, έλα όμως που η οικογένεια είναι άφαντη πλέον, οπότε να πάω να τους πω τι και για ποιον; Είχα διαβάσει παλιά εκείνη την ιστορία στη Νέα Υόρκη για το βιασμό κ δολοφονία μιας κοπέλας στην όποια υπήρξαν δεκάδες μάρτυρες που είδαν απ τα διαμερίσματα τους τι συνέβαινε, αλλά όλοι σιώπησαν . Έχω διαβάσει χρόνια τώρα μελέτες για τα πώς κ τα γιατί οι άνθρωποι μπροστά στο κακό συχνότατα αδιαφορούν, είναι κ αυτό το “The Banality of Evil” της Άρεντ που μ έχει στοιχειώσει, άλλα τώρα που ήρθε η ώρα να κάνω κάτι για να αντιμετωπιστεί, να μη το αφήσω έτσι, τελικά κ πάλι τίποτα δε κατάφερα. Άραγε έκανα ότι όντως μπορούσα, έκανα κάτι λάθος ή ακόμη κ αν ένας δράσει δεν είναι αρκετό; ΄Ή κ τίποτα απ τα παραπάνω; Μ έχουν φάει οι σκέψεις, η αμφιβολία για το ποιος είναι ο ρόλος μου μπροστά σε κάτι τέτοιο, μα κυρίως το πνιγηρό αίσθημα ανημποριάς μπροστά στο κακό. Έχω τη περιέργεια ν ακούσω απόψεις για το θέμα, γι αυτό κ το μοιράζομαι με σένα κ τη κοινότητα του Α Μπα. Μ εκτίμηση μια πιστή κ παλιά αναγνώστρια σου

Ως προς το πρώτο περιστατικό:

Από τα πραγματικά περιστατικά που αναφέρεις, καταλαβαίνω ότι το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο από όσο νομίζεις. Δηλαδή έχουμε ενδοοικογενειακή βία, την οποία γνωρίζουν και οι δάσκαλοι και δεν κάνουν τίποτα, και το παιδί-θύμα είναι επιθετικό και ασκεί μπούλινγκ στο σχολείο. Έχει φέρει και σουγιά, οι δάσκαλοι το γνωρίζουν και δεν έχουν κάνει κάτι. Είστε τυχεροί που δεν έχει πάρει δημοσιότητα το θέμα και που δεν έχετε καταγγελία από κάποιο άλλο παιδί, θύμα του μπούλινγκ. Σίγουρα ο Διευθυντής πρέπει να αναλάβει δράση, αλλά όταν δεν το κάνει και αρνείται, θα πρέπει εσύ να πας να καταγγείλεις, είτε στην αστυνομία είτε στην εισαγγελία. Δεν υπάρχει θέμα ιεραρχίας, δεν είσαι στο στρατό, απλά δε θες να χαλάσεις σχέσεις. Και για να μην χαλάσεις σχέσεις με τους συναδέλφους σου, θεωρείς ότι αυτό πρέπει να το κάνει ο Διευθυντής ή ένας παλιότερος συνάδελφος. Λάθος, εφόσον κρίνουμε ότι θέλουμε να βοηθήσουμε, πρέπει να κάνουμε εμείς την καταγγελία. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι πολύ σημαντικός. Δεν θα σχολιάσω περαιτέρω για το μπούλινγκ γιατί κρίνω πως δεν έχω αρκετά στοιχεία.

Ως προς το δεύτερο περιστατικό:

Καλούμε το 100 χωρίς φωνές, μπορούμε να ζητήσουμε το ανώνυμο της καταγγελίας εάν δεν θέλουμε να στοχοποιηθούμε.

Ως προς το τρίτο:

Κάνουμε μια καταγγελία και δίνουμε την πινακίδα.

Είναι εύκολο να είμαστε παρατηρητές ενδοοικογενειακής βίας και να μην αντιδρούμε γιατί “πρέπει” να το κάνει κάποιος άλλος. Δυστυχώς όμως ειδικά όταν τα θύματα είναι παιδιά και δεν αντιδρά κανείς ποιος θα τα προστατεύσει, αν όχι ο δάσκαλός τους ή ο γείτονας.  Και ο δάσκαλος, ο γείτονας, ο περαστικός είμαστε εμείς. Με την υιοθέτηση   παθητικής στάσης, πιστεύω, πως συμβάλλουμε ενεργά στη διαιώνιση αυτών των προβλημάτων και στη γενικότερη αίσθηση ότι δεν βελτιώνεται η κατάσταση.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News