Απόγευμα Τρίτης, στάση Μοναστηράκι, ένας μικρός γύρω στα 9-10 παίζει κοντά στο “Προσοχή στο Κενό” (μεταξύ συρμού και αποβάθρας). Βασικά, χοροπηδάει εδώ και εκεί. Ο πατέρας του χαζεύει κάτι στο κινητό. Όσοι παρατηρούμε τη σκηνή, κάπως σφίγγεται το στομάχι μας. Το παιδί είναι πολύ κοντά στο κενό και όπως τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν έχουν κανένα έλεγχο της κίνησης και του σώματος τους.
Για λίγο, ο πατέρας του διακόπτει το σκρολάρισμα, φωνάζει ξερά το όνομά του, κάπως σαν στρατιωτικό πρόσταγμα ηχεί η λέξη, αλλά ο μικρός δεν δίνει μεγάλη σημασία, συνεχίζει χαρωπός ό,τι έκανε. Μια κυρία κάνει φωναχτά παρατήρηση σε πατέρα και γιο ότι το παιδί παίζει πολύ κοντά στο κενό και “θα έχουμε άλλα”. Ο πατέρας βρίζεται σε άπταιστα ελληνικά με τη γυναίκα που του έκανε παρατήρηση και την επόμενη στιγμή βουτάει τον πιτσιρικά από την κουκούλα του μπουφάν του (!) και του αστράφτει ένα χαστούκι.
Δεν μιλάμε σχεδόν ποτέ γι’ αυτό. Για το κακό, δηλαδή, που η πατριαρχία κάνει στους άνδρες. Κι όμως, είναι η εκκίνηση του φαύλου κύκλου που κυνηγά, βιάζει, κακοποιεί και σκοτώνει γυναίκες. Είναι η αρχή κάθε γυναικοκτονίας. Η πηγή της τοξικής αρρενωπότητας.
Το παιδί ξεσπά σε κλάματα και την επόμενη στιγμή ακούγεται το ίδιο προστακτικά το κλισέ με το οποίο μεγάλωσαν (τραυματικά) τόσοι και τόσοι Έλληνες: “Σκάσε. Σκάσε, σου είπα. Τέλειωνε. Μην κλαις σα γυναικούλα.”. Εκτός από κανά δυο επιφωνήματα κατάπληξης και ένα “για όνομα του Θεού”, δεν ακούγεται τίποτα άλλο στην αποβάθρα πέρα από τον συνήθη “παλμό” των επιβατών που πηγαινοέρχονται περιμένοντας το τρένο.
Ο μικρός αφού για λίγο έχει κλάψει με λυγμούς, τώρα κλωτσάει νευρικά τον τοίχο. Ο πατέρας του εξακολουθεί να σκρολάρει στο κινητό. Μπαίνουν σε άλλο βαγόνι, μιλώντας μεταξύ τους σα να μη συνέβη τίποτα. Το έχω ξαναδεί αυτό το έργο.
Πέρσι το καλοκαίρι, σε παραλιακό ταβερνάκι, παραλίγο να πιαστούμε στα χέρια με τον “μπαμπά” του απέναντι τραπεζιού που μάθαινε στον γιο του να κυνηγάει και να κλωτσάει τις γάτες και να μην τις “χαϊδολογάει σαν αδερφάρα”. Όλα αυτά έτσι. Απροκάλυπτα. Χωρίς την παραμικρή δεύτερη σκέψη αν τους ακούει ο κόσμος. Χωρίς τύψεις ότι κάνουν πραγματική ζημιά στα αγόρια τους.
Και φυσικά όλοι μπορούν να αναγνωρίσουν το μοτίβο του κύκλου της αδιαφορίας, της κακοποίησης, της επαναφοράς στην κανονικότητα μέχρι το επόμενο ξέσπασμα. Πόσοι μπορούν να διακρίνουν το κακό που κάνει η πατριαρχία στους άντρες; Αν από το πρώτο περιστατικό απουσίαζε το χαστούκι και ο μικρός έκλαιγε για οποιοδήποτε άλλο λόγο, πόσο εύκολο θα ήταν να γίνει διακριτό το απαράδεκτο της απαγόρευσης -“μην κλαις”- και της παρομοίωσης -“σα γυναικούλα”;
Αν από το δεύτερο περιστατικό απουσίαζε η ξεκάθαρη τροπή για την κακοποίηση ενός ζώου, πόσοι θα αντιδρούσαν στο γεγονός ότι αυτός ο πατέρας εμφυσά σε ένα μικρό παιδί γνήσιο ομοφοβικό τρόμο και το εκπαιδεύει στην ιδέα ότι τα χάδια και η τρυφερότητα είναι μόνο για τους αδύναμους;
Δεν μιλάμε σχεδόν ποτέ γι’ αυτό. Για το κακό, δηλαδή, που η πατριαρχία κάνει στους άνδρες. Κι όμως, είναι η εκκίνηση του φαύλου κύκλου που κυνηγά, βιάζει, κακοποιεί και σκοτώνει γυναίκες. Είναι η αρχή κάθε γυναικοκτονίας. Το πραγματικό δάχτυλο στη σκανδάλη. Η πηγή της τοξικής αρρενωπότητας.
Δεν είναι εκτός φεμινιστικής ατζέντας η ανατροφή των αγοριών σε πατριαρχικό πλαίσιο. Είναι, ίσως, η έναρξη όλων των συζητήσεων. Το πώς από νωρίς στραγγαλίζεται το συναίσθημα και το δικαίωμά τους στην τρυφερότητα. Το πώς αποκόπτονται από τον ίδιο τον εσωτερικό τους κόσμο τόσο δια της σωματικής όσο και δια της ψυχολογικής βίας.
Και πώς με αυτή την αποστέρηση μεγαλώνουν άντρες με ένα και μοναδικό συναίσθημα: την οργή. Με έναν και μοναδικό τρόπο αντίδρασης: τη βία. Βία που αν δεν εκδηλωθεί προς την κοινωνία, εκδηλώνεται προς τον εαυτό, κάτι που εξηγείται από τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών στους άνδρες, σαφώς υψηλότερα συγκριτικά με τις γυναίκες.
Είναι μια τεράστια κουβέντα, που πολύ συχνά απορρίπτεται ως “καθόλου φεμινιστική”. Όμως και είναι (κατ’ εξοχήν φεμινιστική) και πρέπει να την κάνουμε.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Παρόλο που το πρώτο σενάριο είναι συνηθισμένο (παρτάκηδες γονείς που σκρολαρουν / μιλάνε στο τηλέφωνο όταν είναι μαζί με τα παιδιά και τα παιδιά μπορεί να βρίσκονται 2 βήματα πριν το έσχατο κακό χτύπα ξύλο και μετά τους φωνάζουν λες και ο Γιαννάκης / η Ελενίτσα που παίζανε δύο βήματα πριν τον γκρεμό ή τις ράγες του μετρό / τραμ κλπ έχουν την αίσθηση του κινδύνου και παρόλα αυτά τους απευθύνονται με φωνές / βρισιές σαν να είναι έφηβα) αλλά το δεύτερο δηλαδή να έχει ο άλλος τόσα κόμπλεξ που τον ενοχλεί το πώς χαϊδεύει ο γιος του μια γάτα… Διαβάστε περισσότερα »