Η πρώτη ερώτηση που έκαναν στην μητέρα μου όταν ανακοίνωσε σε συγγενείς, φίλους και γνωστούς ότι θα φέρει στον κόσμο τρίδυμα ήταν αν η σύλληψη ήταν φυσική ή εξωσωματική. Η δεύτερη ερώτηση που γινόταν στην μητέρα μου με κουραστική συχνότητα αφότου μας έσπρωξε στην ύπαρξη ήταν αν, με ποιον τρόπο και με ποια σειρά καταφέρνει να θηλάσει τρία πεινασμένα ανθρωπάκια που απαιτούν συνεχώς και επίμονα την προσοχή της κλαίγοντας σε ρυθμό -όλα μαζί και με ασυγχρόνιστη παραφωνία- κονσέρτων βρεφικής πείνας. Όταν η μητέρα μου απαντούσε με ειλικρίνεια το αυτονόητο, πως δεν είχε τη σωματική δυνατότητα, τον χρόνο, τη διάθεση και την αντοχή να ταΐσει φυσικά ούτε το 1\3 των παιδιών της, άρχιζε η καφενειακού τύπου παραπληροφόρηση που, βασισμένη σε εύκολες, αβασάνιστες πληροφορίες ‘εκ των έσω’ χωρίς εγκυρότητα, την ενημέρωνε για τις καταστροφικές συνέπειες της επιλογής της να μην θηλάσει φυσικά τα παιδιά της και μάλιστα με συγκεκριμένο πρόγραμμα εξασφαλιστικό μιας δίκαιης ισομοιρίας – η υποτιμημένη δυσκολία των πολλών και δη ταυτόχρονων παιδιών.
Η λογοδοσία της μητέρας μου σε αγνώστους, που στην πραγματικότητα δεν θα έπρεπε να ενδιαφέρονται καθόλου για τον τρόπο με τον οποίο τρέφει τα παιδιά της, είναι ένα μόνο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο επεμβαίνουμε συνεχώς και χωρίς δικαίωμα όχι μόνο στις πρακτικές θηλασμού αλλά σε όλες τις πρακτικές βρεφικής ανατροφής, με σκοπό να κρίνουμε τις αποδόσεις της γυναίκας στο μόνο επάγγελμα που εκ φυσικού ορισμού πρέπει να αριστεύει : την μητρότητα.
Αφού η εγκυμοσύνη, η γέννα και η ανατροφή παιδιών είναι λειτούργημα, οι γυναίκες οφείλουν μια πλήρως δημόσια λογοδοσία για τον τρόπο που διαχειρίζονται τις καταστάσεις αυτές της ζωής τους. Από τις γυναίκες που καταφεύγουν σε εξωσωματική γονιμοποίηση σε εκείνες που επιλέγουν την ναρκωτική παρηγοριά της επισκληριδίου ή την φόρμουλα έναντι του φυσικού θηλασμού, μια μητέρα που επιλέγει τις συνθήκες υπό τις οποίες το σώμα της θα υποστεί από την αρχή μέχρι το τέλος την στιγματιστική διαδικασία της γέννας είναι μια υποψήφια μάνα αμφισβητήσιμης ποιότητας γιατί θεωρείται πως θέτει την υγεία και το σώμα της πάνω από τα παιδιά της, χωρίς δικαίωμα -αφού αυτό πλέον δεν της ανήκει.
Ο τρόπος που αποφασίζει μια γυναίκα να διαχειριστεί το σώμα της πριν και μετά τη γέννα μοιάζει να μην πρέπει να την αφορά σχεδόν καθόλου. Σαν να μην είναι καν δική της επιλογή, αφού πλέον επιτελεί τον προκαθορισμένο φυσικό της ρόλο και το μόνο πράγμα που οφείλει να κάνει ως δοχείο ζωής είναι να ευλογήσει με μαρτυρική αυταπάρνηση τον κόσμο μας με αυτή. Γιατί εάν το σώμα της της ανήκε, θα είχαμε πλήρη κατανόηση του ότι ο θηλασμός είναι ένα από τα πιο προσωπικά ζητήματα που μπορεί ποτέ να απασχολήσουν μια γυναίκα, ένα ζήτημα στον σκληρό πυρήνα του σωματικού αυτοπροσδιορισμού,καθότι καθαρά ιατρικό, που δεν θα έπρεπε ως τέτοιο να θεωρείται κοινό κτήμα. Είναι, έτσι, ένα ζήτημα στο οποίο θα έπρεπε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο να αναγνωρίζεται ανοιχτά η δυνατότητα της επιλογής.
Ο λόγος για τον οποίο πιστεύουμε ότι δεν χρειάζεται να είμαστε διακριτικοί στις ερωτήσεις που αφορούν πρακτικές θηλασμού είναι γιατί νιώθουμε κατά βάθος ότι η διακριτικότητα περιττεύει σε ζητήματα που δεν θεωρούνται προσωπικά. Στον δημόσιο λόγο,οι συζητήσεις πολιτικών πεποιθήσεων είναι πολλές φορές πιο ευαίσθητα ζητήματα απ’ ό,τι μια συζήτηση για την αναγκαιότητα του φυσικού θηλασμού. Οι πρώτες αγγίζουν θέματα ακανθώδη και,ανήκοντας στον βαθύ πυρήνα της προσωπικής άποψης, απαιτούν μαλακή συζητητική διαχείριση και αμοιβαίες υποχωρήσεις ιδεολογικού αλληλοσεβασμού.
Ο θηλασμός,ωστόσο,καθώς και η μητρότητα βάλλονται με την διαλεκτική προσβασιμότητα όλων των θεωρούμενων κοινών αγαθών : όλοι μπορούν να ρωτήσουν, να εκφράσουν άποψη και να επικρίνουν τον τρόπο με τον οποίο η ανθρωπότητα γεννώντας συντηρεί το είδος της. Η ευκολία με την οποία συζητάμε για τον θηλασμό και επικρίνουμε γυναίκες που δεν θήλασαν φυσικά τα παιδιά τους, είτε διότι δεν μπόρεσαν είτε διότι δεν θέλησαν να αφιερώσουν τόση ενέργεια και χρόνο για να επιδοθούν στη διαδικασία αυτή εν ονόματι της στερεοτυπικής ιερότητας της πράξης, δεν είναι απόδειξη μόνο του βαθμού στον οποίο θεωρούμε την μητρότητα λειτούργημα και άρα το γυναικείο σώμα κοινό κτήμα, αλλά και της ιστορικής μας ημιμάθειας.
Ο φυσικός θηλασμός είναι μια πρακτική ιδιαίτερα νέα για την ήδη μακροημερεύουσα ανθρωπότητα. Από αρχαίους πολιτισμούς που επιδίδονταν σε δημιουργικούς πλην τεχνικούς και εναλλακτικούς τρόπους βρεφικού ταΐσματος μέχρι τον πλήρως αποδεκτό θεσμό των τροφών του πρόσφατου 18ου αιώνα, ο φυσικός θηλασμός που σφυρηλατεί μοναδικά τον δεσμό μητέρας\παιδιού ως απόδειξη γνησιότητας της μητρότητας δεν είναι παρά το καλοθρεμμένο παιδί της παιδοκεντρικής κουλτούρας που ακολούθησε σαν άλλος δήμιος τα αιτήματα των γυναικών για απελευθέρωση από τον πατριαρχικό συζυγικό ζυγό.
Η άνοδος της πυρηνικής οικογένειας και των σχετικά σύγχρονων στενών δεσμών μεταξύ επάλληλων γενεών που ακολούθησαν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνοδεύτηκε από ένα κόστος συναισθηματικής επένδυσης και ιδεολογικής φόρτισης γονικών ρόλων που έπρεπε, για ακόμα μια φορά, να πληρώσουν δυσανάλογα οι γυναίκες. Στο αίτημα αυτοπροσδιορισμού εκτός ανδροκεντρικής κουλτούρας που έθεσε το φεμινιστικό κίνημα του περασμένου αιώνα, οι συνισταμένες πατριαχρικές δυνάμεις, εξοπλισμένες με την αδιαμφισβήτητη αυθεντία ενός ακατανίκητου ιδεολογικού βασιλείου, απάντησαν το ασφαλές αυτονόητο : την απλή μετατόπιση της καταπίεσης. Αφού η προσοχή της γυναίκας απαιτεί να μην στρέφεται πλέον πλήρως στον άνδρα\σύζυγο, η αξία της θα κρίνεται από την προσοχή, την αφοσίωση και την αυτοθυσία που κάνει για τα βλαστάρια της. Γιατί μια κοινωνία μαλαγμένη αιώνες από πατριαρχικά χέρια μπορεί να είναι ανδροκεντρική ή παιδοκεντρική εφόσον και στις δύο περιπτώσεις το σώμα των γυναικών λειτουργεί ως πάροχος -σεξουαλικής ηδονής ή γαλακτερής φροντίδας αντίστοιχα- και εφόσον σε καμία περίπτωση δεν είναι γυναικοκεντρική. Η εναλλαγή των ρόλων είναι ενδεικτική της ιστορικής καταπιεστικής διαιώνισης : από αφοσιωμένη σύζυγος και αναπαραγωγική μηχανή σε απελευθερωμένη σύντροφο μα πλήρως αφοσιωμένη μητέρα,κατ’ αίτημα της άρχουσας ανδρικής τάξης που δεν την αφήνει να είναι απλά γυναίκα.
Με εξαίρεση τις συμβουλευτικές ερωτήσεις περί θηλασμού από γυναίκες που πρόκειται να βιώσουν την ίδια εμπειρία και ψάχνουν εκείνη την παρηγορητική αίσθηση της δοκιμασμένης κατανόησης, πίσω από τις υπόλοιπες ερωτήσεις βρεφικής ανατροφής κρύβονται συνήθως επικρίσεις για τον ρόλο της γυναίκας ως μητέρας, ενδεδυμένες με τον ελαφρύ μανδύα της ανθρώπινης περιέργειας για εκείνο το αυτοθυσιαστικό λειτούργημα που ονομάζουμε μητρότητα. Γιατί είναι ερωτήσεις που φέρουν στην ουσία τους εκείνη την βασική παραδοχή την οποία προσπαθεί να καταρρίψει στη βάση της επίμονα εδώ και πολλά χρόνια ο φεμινισμός : Οι γυναίκες δεν ανήκουν όλες σε μια προκαθορισμένη εκ της φύσεως κατηγορία, έχουν διαφορετικά σώματα, διαφορετικές ανάγκες, διαφορετικές προτιμήσεις και δικαίωμα ως ξεχωριστοί χαρακτήρες να επιλέξουν όλες τις συνθήκες της ύπαρξής τους, την σεξουαλικότητα, την μητρότητα, το σώμα και τη ζωή τους.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Πραγματικά πιστεύω ότι όταν μένεις έγκυος αυτομάτως παύεις να υπάρχεις για σένα και πλέον ανήκεις στον λαό! Είναι τόσο κουραστικό να πρέπει μονίμως να γίνομαι ξινή κ δυσάρεστη αλλά πρέπει. “Συμβουλές” νουθεσίες κ κυρίως “καθοδήγηση” από τον καθένα χωρίς βεβαίως να έχεις ζητήσει εσύ κάτι. Εγώ ευτυχώς πριν γεννήσω δεν είχα καμία επαφή με τον θηλασμό δλδ δεν είχα διαβάσει όλες αυτές τις συζητήσεις τις αναλύσεις, δεν γνώριζα για καβγάδες φόρουμ, δεν είχα φίλες με παρόμοιες εμπειρίες κλπ. Νομίζω με έσωσε όλο αυτό. Ήθελα να θηλάσω, αν προφανώς μπορώ, και αυτό ήταν. Όταν γέννησα ο θηλασμός ήρθε πολύ φυσικά κ… Διαβάστε περισσότερα »
Πολύ ωραίο άρθρο. Συνοψίζει με ακρίβεια το συνεχή έλεγχο στα σώματα των εγκύων και των γυναικών που μόλις έχουν γεννήσει. Όταν έμεινα έγκυος με σόκαρε το πόσοι συγγενείς και γνωστοί είχαν πολλή ισχυρή άποψη για την εγκυμοσύνη (τι πρέπει να τρώω, πόσο πρέπει να γυμνάζομαι, πόσο βάρος πρέπει να πάρω κτλ) και το θηλασμό. Ίσως το έχω ξαναγράψει αλλά στα μαθήματα ανώδυνου τοκετού έμεινα άναυδη όταν στην ερώτηση της συντονίστριας για το τί σας φοβίζει περισσότερο σε σχέση να τον ερχομό του μωρού σας οι υπόλοιπες γυναίκες (και πλέον φίλες μου) είχαν απαντήσει ότι ο μεγαλύτερος φόβος τους είναι να… Διαβάστε περισσότερα »
Συγγενείς και γνωστοί??? Μόνο? Τυχερή είσαι! Μου έχουν κάνει παρατήρηση μέχρι κ άγνωστες/οι στο δρόμο!
Και ενώ υπάρχει αυτή η πίεση υπέρ του θηλασμού, προυποθετει οτι μια γυναίκα πρέπει να μένει σπίτι της για να μην προκαλεί με το δημοσιο θηλασμό.
Και εμένα θα με ενδιέφερε να διαβάσω περισσότερα για αυτό το θέμα. Νομίζω αναφέρονται στις “τροφούς”, ήταν γυναίκες που προσλαμβαναν οι “καλές οικογένειες” για να θηλάζουν τα παιδιά τους.
Καλησπέρα!!! Αν και διαβάζω χρονια, συνδεθηκα πρωτη φορα με αφορμη το θεμα του θηλασμού.γεννησα προωρα τον Μάιο.δεν μ ενδιέφερε ποτέ να θηλασω για μηνες, παντα ελεγα ενα διμηνο κ αυτο αν μπορεσω.τελικα λογω άγχους για την νοσηλεια του μωρου δεν ειχα καθολου (20-25ml στις 3 αντλησεις)και δινω φόρμουλα.2- 3 φορες επιασε το μωρο και πιο πολυ επαιζε ή νευριαζε.καθοτανε 45 λ στο στηθος και μιση ωρα να πιει το ξένο..στο θεμα μας.δεν υπαρχει νεα μαμα κυρίως αλλά και πιο μεγάλη που να μη μ εχει ρωτησει αν θηλάζω.λες και ειναι επίτευγμα.ειδικα αν θηλασαν κιολας, εχουν απιστευτο ύφος και με θεωρούν… Διαβάστε περισσότερα »
Πολύ ωραίο κείμενο, να κάνω όμως μια ερώτηση; (Η οποία είναι πραγματική απορία, δε ρωτάω προβοκατόρικα) Αν μια γυναίκα μπορεί να θηλάσει, δεν είναι πράγματι καλύτερο για το παιδί να το κάνει; Εξάλλου και οι τροφοί, αυτό το ρόλο επιτελούσαν, ήταν γυναίκες που είχαν γεννήσει και οι ίδιες πρόσφατα και τάιζαν με το μητρικό τους γάλα τα παιδιά των αφεντικών τους, ίσως στερώντας το από τα δικά τους μωρά. Δε λέω ότι μπορεί οποιοσδήποτε να έχει λόγο πάνω στον τρόπο που θα επιλέξει μια γυναίκα να διαθέσει το σώμα της, αλλά δεν είναι όντως καλό για το παιδί να πάρει… Διαβάστε περισσότερα »