Η Έλλη Πράντζου είναι ηθοποιός και συγγραφέας και μια φύση γοητευτική και ανήσυχη. Κατάγεται από τον Βόλο ενώ έμενε επί 18 χρόνια στη Θεσσαλονίκη όπου σπούδαζε θέατρο στη Σχολή Καλών Τεχνών και πριν ένα χρόνο μετακόμισε στην Αθήνα. Είναι ευαισθητοποιημένη σε θέματα της lgbtqi+ κοινότητας στην οποίας ανήκει, και ερχόμενη εδώ μπόρεσε να δραστηριοποιηθεί πιο έντονα και πιο πρακτικά. Πλέον είναι ακτιβίστρια τόσο στον αντιεξουσιαστικό χώρο όσο και στην queer κοινότητα αλλά και στον φεμινιστικό τομέα.
Μπορεί η υποκριτική να είναι η μεγάλη της αγάπη ωστόσο εξίσου σημαντική είναι και η συγγραφή στη ζωή της. Είναι ενεργή εδώ και αρκετά χρόνια στην αρθρογραφία και έχει εκδώσει δύο βιβλία μέχρι τώρα. Το πρώτο μια ποιητική συλλογή με τίτλο Χάος, και το δεύτερο που περιέχει πεζοποιήματα έχει τίτλο Έρωτας, Υπαρξιστής, Επαναστάτης.
Ουσιαστικά πρόκειται για πεζοποιήματα υπαρξιακού και εξομολογητικού χαρακτήρα σαν εσωτερικοί μονόλογοι. Χωρίζεται σε τρία κεφάλαια. Το πρώτο είναι ο Έρωτας και περιέχει μικρά κείμενα τα οποία απευθύνονται σε μια γυναίκα από μια άλλη γυναίκα (την Έλλη) και φαίνεται μέσα από αυτά το ποσό την έχει επηρεάσει η παρουσία αυτής της γυναίκας αλλά και το τι σημαίνει έρωτας για εκείνη. Το δεύτερο κεφάλαιο ειναι ο Υπαρξιστής και τα κείμενα εδώ είναι στην ίδια εξομολογητική μορφή όμως εκθέτουν σκέψεις που θα μπορούσε ένας άνθρωπος να κάνει μόνος ένα βράδυ πίνοντας και καπνίζοντας ή σκέψεις σαν αυτές που μπορεί να εξομολογηθεί κανείς ακόμη και σε έναν άγνωστο σε ένα παγκάκι αν έχει πιει λιγάκι παραπάνω. Στην πραγματικότητα όμως είναι περισσότερο μια κουβέντα με τον ίδιο της τον εαυτό. Το τρίτο κεφάλαιο είναι ο Επαναστάτης και στο ίδιο μοτίβο θίγονται θέματα κοινωνικά. Τα τρία κεφάλαια συνοδεύονται κι από τρεις φωτογραφίες μιας φίλης της φωτογράφου όπως και το εξώφυλλο ήταν ιδέα δική της και περιλαμβάνει σε μια φωτογραφία όλο το νόημα του βιβλίου. Ο έρωτας μεταξύ δύο γυναικών η μία εκ των οποίων κρατάει ένα καπνογόνο που συμβολίζει την επαναστατικότητα και η άλλη ένα βιβλίο που συμβολίζει τις υπαρξιακές αναζητήσεις και την παιδεία που σπανίζει αν κι απαραίτητη.
Με αφορμή το νέο της βιβλίο μιλήσαμε για την ζωή της, τις σκέψεις της, τον έρωτα αλλά και την επανασταση.
Ο έρωτας για εμένα είναι ο αντίποδας του φόβου και με έναν τρόπο του θανάτου. Όπως συνηθίζω να λέω μόνο ένας άνθρωπος αληθινά ερωτευμένος είναι ικανός να τα βάλει στα ίσα με τους φόβους του.
— Πώς αποφάσισες να έρθεις στην Αθήνα;
Κανονικά αυτό ήταν κάτι το οποίο από επαγγελματικής άποψης θα έπρεπε ήδη να είχα κάνει χρόνια πριν. Ωστόσο προσωπικοί λόγοι με έκαναν να προτιμώ να παραμένω Θεσσαλονίκη εις βάρος δυστυχώς της προσωπικής μου εξέλιξης σε όσα αγαπάω. Όταν οι λόγοι αυτοί έπαψαν να υφίστανται με αρκετά απότομο ομολογουμένως τρόπο, τα μάζεψα στην κυριολεξία εν μια νυκτί και ήρθα. Τόσο για να ξεφύγω από όσα άφηνα πίσω μου όσο και για να βρω πια τον εαυτό μου κυνηγώντας τα όνειρά μου.
— Σε τι ηλικία ανακάλυψες την σεξουαλική σου ταυτότητα;
Ενώ είχα από αρκετά μικρή ενδείξεις για το τι με ελκύει, όπως καταλαβαίνεις τόσο και λόγω εποχής όσο και λόγω στερεοτύπων που πάντα θα υπάρχουν ως έναν βαθμό, συνειδητοποίησα πλέον χωρίς υπεκφυγές το ποια είμαι γύρω στα 18 μου. Όταν ουσιαστικά με χτύπησε ο εφηβικός έρωτας κατακούτελα που λέμε οπότε και δε με έπαιρνε να εθελοτυφλώ άλλο.
— Πότε έκανες coming out;
Από τη στιγμή που συνειδητοποίησα τι μου γινόταν δεν είχα ποτέ κανένα θέμα να είμαι ανοιχτά αυτό που είμαι. Πέρασα δύσκολα χάνοντας όλη μου την παρέα ουσιαστικά τότε λόγω αυτού, όμως από εκεί και πέρα είχα την τύχη να μη βρεθώ απέναντι σε άλλες απορριπτικές συμπεριφορές. Και λέω ότι ήταν τύχη γιατί βλέποντας το τι έχει τραβήξει ο περίγυρός μου η αποδοχή που εγώ δέχτηκα από την τραυματική απώλεια όλης μου της παρέας και μετά είναι κάτι σπάνιο ως κατάσταση. Όσον αφορά τους γονείς μου, βέβαια, καθυστέρησα λιγάκι παραπάνω. Ενώ γνώριζα ότι δεν υπήρχε περίπτωση να με απορρίψουν, μέσα μου είχα τον φόβο ότι θα τους στεναχωρήσω, κυρίως τον πατέρα μου τον οποίο αδίκησα ομολογουμένως. Εν τέλει γύρω στα 25 μου με αφορμή ένα θέμα υγείας που πέρασα και δεν άντεχα να κρατάω τα πάντα μέσα μου, μίλησα αρχικά στη μητέρα μου. Εκείνη με αγκάλιασε, μου είπε απλως ότι η αγάπη είναι αγάπη και ουσιαστικά έκλαψε μόνο και μόνο επειδή όπως μου είπε τόσον καιρό έπνιγα τον ίδιο μου τον εαυτό απέναντι στους δικούς μου ανθρώπους. Λίγα χρόνια μετά μίλησα και στον πατέρα μου. Φυσικά το είχε πλέον ήδη καταλάβει αλλά περίμενε να αισθανθώ έτοιμη να του ανοιχτώ εγώ. Και είχα ακριβώς την ίδια αντιμετώπιση κι από εκείνον αν και πολλά χρόνια μεγαλύτερος από τη μαμά μου. Να τονίσω, λοιπόν, ξανά κάπου εδώ ότι αυτό που εγώ έζησα ήταν τύχη από την άποψη των πιθανοτήτων. Δυστυχώς με πόνο ψυχής σου λέω ότι γνωρίζω από πρώτο χέρι ανθρώπους οι οποίοι έχουν εξευτελιστεί σε εγκληματικό βαθμό λόγω της σεξουαλικής τους ταυτότητας ακόμη κι από τους ίδιους τους γονείς τους. Πράγμα που δε μου φτάνει μια συνέντευξη για να αναλύσω οπότε θα σταματήσω εδώ για να μην κάνω κατάχρηση της φιλοξενίας σας.
— Γιατί αποφάσισες να γράψεις ένα βιβλίο για τον έρωτα; Τι είναι έρωτας για σένα;
Ο έρωτας για εμένα είναι ο αντίποδας του φόβου και με έναν τρόπο του θανάτου. Όπως συνηθίζω να λέω μόνο ένας άνθρωπος αληθινά ερωτευμένος είναι ικανός να τα βάλει στα ίσα με τους φόβους του. Μπορεί να τρέμει κι ως ερωτευμένος, όμως για χάρη του έρωτα θα πάει συνήθως κόντρα σε ό,τι τον τρομάζει. Βλέπεις, ο έρωτας αν και εφήμερο συναίσθημα, αν και υποκριτής πολλές φορές, είναι πιστεύω ο μοναδικός που όταν όντως συμβαίνει μας ξεπερνά. Οπότε πάντα επιθυμώ να λειτουργώ ως ερωτευμένη. Κι αν δεν είναι με έναν άνθρωπο θα είναι με τη ζωή και με τα όνειρά μου. Κάπως έτσι εφόσον ο έρωτας για εμένα είναι έμπνευση, η γραφή μου αυθόρμητα καταλήγει σχεδόν πάντα εμποτισμένη με τη δυναμική του σε όποια μορφή έστω κι έμμεσα. Στο συγκεκριμένο βιβλίο τα κεφάλαια είναι τρία. Έχουν χωριστεί με βάση τον τίτλο. Το πρώτο λέγεται Έρωτας κι είναι οι εξομολογήσεις μου σε μια γυναίκα. Τη μία για εμένα γυναίκα. Το δεύτερο λέγεται Υπαρξιστής κι αποτελείται από εσωτερικούς μονολόγους όπως αυτοί που άνετα κάποιοι από εμάς βιώνουν τα βράδια καρφώνοντας το ταβάνι με τσιγάρο και ποτό και το τρίτο λέγεται Επαναστάτης όπου εκφράζω σκέψεις μου για θέματα πιο κοινωνικής φύσεως.
Από τη στιγμή που συνειδητοποίησα τι μου γινόταν δεν είχα ποτέ κανένα θέμα να είμαι ανοιχτά αυτό που είμαι. Πέρασα δύσκολα χάνοντας όλη μου την παρέα ουσιαστικά τότε λόγω αυτού, όμως από εκεί και πέρα είχα την τύχη να μη βρεθώ απέναντι σε άλλες απορριπτικές συμπεριφορές.
— Τι σημαίνει να είσαι υπαρξιστής και τι να είσαι επαναστάτης;
Ο υπαρξισμός είναι μια φιλοσοφική προσέγγιση κατά τη γνώμη μου αρκετά παρεξηγημένη. Ακριβώς επειδή σε θέτει απέναντι στην πραγματικότητα του θανάτου που όλοι κι όλες μας παλεύουμε να κάνουμε ότι είναι πολύ μακριά από εμάς, έχει θεωρηθεί ρεύμα που πρεσβεύει τη ματαιότητα. Στην ουσία του όμως είναι το ακριβώς αντίθετο. Ουσιαστικά αυτό που μας λέει είναι ότι ακριβώς επειδή κανείς δε μας εξασφαλίζει το αύριο και το μόνο σίγουρο είναι πως κάποτε όλοι θα φύγουμε, το θέμα είναι να ζήσουμε το τώρα με το νόημα που ο καθένας μας δίνει στην ύπαρξη και τη ζωή. Και πρόσεξέ με, όταν λέω νόημα δεν εννοώ κάτι αντικειμενικά εξακριβωμένο. Μπορεί να υπάρχει νόημα μπορεί και να μην υπάρχει απολύτως κανένα. Ακριβώς όμως επειδή ακόμη τουλάχιστον δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τα πέρα και πάνω από εμάς, νόημα για τον υπαρξισμό είναι ό,τι ταιριάζει σε εμάς, ό,τι γεμίζει εμάς. Στο εδώ και στο τώρα. Βασική, βέβαια, προϋπόθεση για να βρει κάποιος το προσωπικό νόημά του είναι η διαρκής δουλειά με τον εαυτό του. Πράγμα που δυστυχώς στις μέρες μας έχει καταντήσει πολυτέλεια.
Επαναστάτης για εμένα είναι όποιος άνθρωπος καταφέρνει να πετύχει έστω κι αυτό το οποίο έλεγε ο αείμνηστος Χρόνης Μισσιος. “Όταν συνειδητοποίησα ότι δεν μπορώ να αλλάξω το σύστημα, άρχισα να αγωνίζομαι για να μη με αλλάξει εκείνο”, έλεγε. Για εμένα αυτό είναι μια μορφή επανάστασης. Από εκεί και πέρα πάμε σε άλλα μονοπάτια όπου η επαναστατικότητα αρχίζει και γεννάει ήρωες και ηρωίδες. Πάμε ένα level παραπάνω δηλαδή.
— Ποιο είναι το πιο επαναστατικό πράγμα που έχεις κάνει στη ζωή σου;
Θα σου απαντήσω ρομαντικά γιατί τα πρακτικά δεν είναι του στιλ μου να τα διαφημίζω, χάνουν και το νόημά τους ίσως έτσι. Ναι, είμαι δραστήρια κι ενεργή σε χώρους που χρειάζονται αγώνες αλλά αυτό το κάνω με έναν συγκεκριμένο σκοπό, όχι για να απαριθμώ κατορθώματα. Οπότε θα σου πω ότι ένα επαναστατικό πράγμα που έκανα ήταν να μην καταλάβω τελικά ποτέ μεγαλώνοντας τι εννοούσαν όσοι μου έλεγαν “όταν μεγαλώσεις θα καταλάβεις”. Από παιδί ήμουν, γόνιμα θέλω να πιστεύω, αντιδραστική απέναντι σε όσα θεωρούσα αδικίες. Δεν ήμουν απλώς ασυμβίβαστη, ήμουν απροσάρμοστη με βάση αυτό. Όπως καταλαβαίνεις περίμεναν όλοι μεγαλώνοντας να το πάρω αλλιώς. Ε, δεν το πήρα αλλιώς ποτέ. Παρέμεινα αιώνια έφηβη ως προς αυτό το κομμάτι. Μου στοίχισε πάρα πολλά πράγματα. Αλλά δεν το μετανιώνω. Μεγάλωσα λοιπόν κι ακόμη δεν κατάλαβα τι θα έπρεπε να έχω καταλάβει. Τον συμβιβασμό προτιμώ αντί να τον καταλάβω να τον πολεμήσω. Έτσι απλά.
— Τι εννοείς με την φράση «γελιόμαστε όταν υποτιμάμε το παρελθόν μας;»
Είμαι ένας ακραία συναισθηματικός άνθρωπος. Αυτό εκτός των άλλων σημαίνει κι ότι δεν ξεπετάω καταστάσεις και συναισθήματα. Συνήθως όσοι δηλώνουν πιο ορθολογιστές ή ακόμη και κυνικοί ισχυρίζονται ότι το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν και πλέον υποτίθεται πως τίποτε δεν τους επηρεάζει από αυτό. Με συγχωρείς που θα γίνω ίσως λιγάκι ειρωνική όμως δεν ξέρω ποιον προσπαθούν να πείσουν με αυτό. Στο σήμερα φτάνεις μέσα από μια διαδρομή. Δε φυτρώνεις κάθε μέρα Tabula Rasa. Οπότε είτε θέλεις να το παραδεχτείς είτε όχι το παρελθόν σου και το πώς το αντιμετώπισες σε έκανε αυτό που είσαι τώρα. Το να ισχυρίζεσαι ότι διαγράφεται για εσένα τόσο απλά είναι κάτι που περισσότερο μου μοιάζει με άμυνα τελικά. Επίσης όσα θέματα χώνεις κάτω από το χαλί θέλοντας να το παίξεις ορθολογιστής/ρια ενώ ουσιαστικά δεν αντέχεις να τα βάλεις απέναντί σου είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή θα σου σκάσουν ακόμη πιο ολέθρια με όποιον τρόπο βρουν διαθέσιμο. Οπότε, ναι, από άμυνα το υποτιμάμε το παρελθόν μας κι όσα αυτό κουβαλά. Εγώ δε λέω πως πρέπει να το σέρνουμε μαζί σαν κατάρα. Όμως σαν μάθημα, σαν εξέλιξη, σαν εμπειρία καλό είναι να το κρατάμε προχωρώντας.
Στο σήμερα φτάνεις μέσα από μια διαδρομή. Δε φυτρώνεις κάθε μέρα Tabula Rasa. Οπότε είτε θέλεις να το παραδεχτείς είτε όχι το παρελθόν σου και το πώς το αντιμετώπισες σε έκανε αυτό που είσαι τώρα.
— Είσαι ενεργό μέλος της lgbtq κοινότητας και του φεμινιστικού κινήματος. Τι έχεις δει να αλλάζει τα τελευταία χρόνια;
Μπορεί τα πράγματα ακόμη να μη μοιάζουν πολύ αισιόδοξα, για τη χώρα μας κυρίως, όμως πρέπει να σου πω ότι από την εποχή που εγώ μεγάλωνα μέχρι το σήμερα δεν υπάρχει σύνδεση ευτυχώς. Και πίστεψέ με δε μιλάμε για άπειρα χρόνια πριν. Θα σου πω κάτι το οποίο με την πρώτη ματιά θα παρεξηγηθεί αλλά θα αναλύσω τι εννοώ παρακάτω. Στη διάδοση κάποιων ιδεών έχουν συμβάλει και τα social media. Με ένα μαχαίρι μπορεί κανείς να κόψει ψωμί μπορεί και να σκοτώσει. Αντιστοίχως τα social media έχουν βγάλει στην επιφάνεια σίγουρα κι όλη την ασχήμια του κόσμου όμως στον αντίποδα δίνουν εξίσου ισχυρή φωνή και σε όσους/ες παλεύουν για αυτονόητα δικαιώματα. Ναι, από τη μια θα έχεις την ανθρωποφαγία σε όλο της το μεγαλείο, την αυτοπροβολή σε βαθμό κακουργήματος, το ξεπούλημα του εαυτού, την παραπληροφόρηση κλπ. Από την άλλη όμως έχεις τις φωνές εκείνες που πια έχουν το βήμα να μιλήσουν ανοιχτά απευθυνόμενες σε ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά. Και κάπως έτσι να πετύχουν μέσω της αντίδρασης και της εξοικείωσης την όποια αλλαγή. Σκέψου πώς ξέσπασε το me too. Σκέψου πόσα πράγματα κάπως πήραν έναν δρόμο επειδή μεγάλη μερίδα των social αντέδρασε απειλώντας τη φήμη διαφόρων υπευθύνων. Σκέψου αν είχαμε μόνο τα κανάλια πόσα δε θα μαθαίναμε καν. Κάποιοι θα σου πούνε αδίκως ή δικαίως ότι έχουμε φτάσει ίσως κάπως έτσι στο άλλο άκρο και δεν μπορούμε πια να πούμε το παραμικρό χωρίς να πέσουν να μας φάνε οι “politically correct”. Παρ’ όλα αυτά όταν επί χρόνια έχεις βουλιάξει στο ένα άκρο είναι λογικό πριν επέλθει η όποια ισορροπία να γίνει πρώτα το μπαμ και να χτυπήσεις το άλλο άκρο καλώς ή κακώς. Δε γίνεται μια σεβαστή μερίδα του πληθυσμού όπως είναι τα λοατκι άτομα και οι γυναίκες να έχουν υποστεί επί χρόνια τα πάνδεινα κι εσύ να περιμένεις από τη μια μέρα στην άλλη να σου είναι με το σεις και με το σας αν τύχει και πεις κάτι άτοπο που τους θυμίζει τι έχουν περάσει και τι περνούν ακόμη, έστω κι αν η δική σου πρόθεση είναι καλή. Για να επανέλθω, εχουν αλλάξει, λοιπόν, τα πράγματα όμως παραμένουμε ακόμη αγωνίστριες κι αγωνιστές που πλέον εισακούγονται περισσότερο. Κάποτε πρέπει να γίνουμε και πρακτικά ισότιμοι.
— Ποιο κεφάλαιο του βιβλίου σε εκφράζει περισσότερο και γιατί;
Δεν μπορώ να σου ξεχωρίσω κάποιο. Είναι όλο το βιβλίο τόσο ειλικρινέστατα κι αφιλτράριστα εγώ που μου είναι αδύνατον να σου πω ότι εκφράζομαι περισσότερο από κάτι σε σχέση με κάτι άλλο. Είναι σαν να με ρωτάς “ποιο κομμάτι του εαυτού σου σε εκφράζει πιο πολύ”. Άλλο το ποιο μου αρέσει περισσότερο ίσως, αλλά με εκφράζουν όλα το ίδιο.
— Τι σκέψεις κάνεις πάνω στο κομμάτι των ψυχικών νόσων στην εποχή μας; Οι περισσότεροι πάσχουν από κατάθλιψη ή αλλη ψυχική διαταραχή, ποια είναι η γνώμη σου πάνω σε αυτό;
Μα δεν είναι λογικό; Δεν υπάρχει ζωή πλέον. Και δεν το λέω πεσιμιστικά, ούτε καν. Είμαι άνθρωπος φύσει αισιόδοξος κι αυτό γιατί τα σκοτάδια μου τα έχω αγκαλιά, έχω επίγνωση κι αυτοεκτίμηση ευτυχώς. Μπορεί να μην αντέχω τη ζωή μου σε κάποιες φάσεις αλλά τη ζωή γενικά την αγαπώ. Παρ’ όλα αυτά θα ονόμαζες την πραγματικότητά μας ζωή; Το κακό είναι ότι όλη αυτή τη δυστοπία που ζούμε αντί να την πολεμήσουμε τη διαιωνίζουμε λέγοντας ο ένας στον άλλον “έτσι είναι τα πράγματα, έτσι είναι η ζωή, τι να κάνεις, έτσι θα είναι πάντα” κλπ ακριβώς επειδή είμαστε είδος ευθυνόφοβο. Όμως μάγκα μου όχι αυτή η κατάντια δεν είναι ζωή. Όχι η ζωή δεν είναι ετσι. Η δειλία μας την έχει αφήσει να πάρει την κατρακύλα κι όταν απλώς επιβιώνεις ή παλεύεις να επιβιώσεις υπό αυτές τις τραγικές συνθήκες πίεσης, άγχους, θλίψης, έλλειψης σε πολλά επίπεδα, μιζέριας, αβεβαιότητας, αδικίας, πώς να βρεις ισορροπία; Η πανδημία της εποχής μας δεν είναι ο κορονοϊος, η κατάθλιψη είναι. Σε κάθε πολιτισμό για διαφορετικούς ίσως λόγους αλλά αν επικεντρωθείς προσεκτικά θα δεις ότι υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής. Δε θα τον πω εγώ, το αφήνω ως τροφή για σκέψη. Ξεχάσαμε, που λες, εντελώς το παιδί μέσα μας. Ξεχάσαμε εντελώς το πώς είναι να είσαι άνθρωπος. Ξεχάσαμε εντελώς το πώς είναι να γνωρίζεις και να αγαπάς τον εαυτό σου κι όχι να λειτουργείς εγωκεντρικά πιστεύοντας ότι ο διπλανός σου θα σε φάει αν δεν τον φας. Ξεχάσαμε πώς είναι να αφηνόμαστε. Να επιλέγουμε αντί να επιλέγουν άλλοι ή οι συνθήκες για εμάς. Να ερωτευόμαστε, να εμπιστευόμαστε, να ελπίζουμε. Έχουμε μπει σε έναν αυτόματο πιλότο και πάμε ντουγρού παραμυθιαζόμενοι ότι “έτσι είναι και δεν αλλάζει”. Επειδή δεν τολμάμε να το αλλάξουμε. Να πω κάπου εδώ, βέβαια, πιάνοντας το θέμα κι από την άλλη σκοπιά ότι υγεία δεν είναι μόνο η σωματική. Πολλές φορές ακούς να λένε οι άνθρωποι μεταξύ τους, έλα μωρέ, τι κάνεις έτσι, την υγεία μας να έχουμε, εννοώντας μόνο τη σωματική κι υποβαθμίζοντας τις ψυχικές νόσους. Λόγω της ημιμάθειας, της έλλειψης παιδείας και της απουσίας ενσυναίσθησης που επικρατεί, οι ψυχικά νοσούντες αντιμετωπίζονται πολλές φορές ως αχάριστοι, αδύναμοι γκρινιάρηδες κι όχι ως άτομα που ουσιαστικά παλεύουν με θεούς και δαίμονες για να βγουν από πάνω χωρίς καν να έχουν το παραμικρό απόθεμα αντοχής μέσα τους. Ένας άνθρωπος ο οποίος τα βάζει με το τέρας της κατάθλιψης για παράδειγμα, κι αποφασίζει να ζητήσει βοήθεια πολεμώντας κάθε μέρα με αυτό για εμένα είναι ήρωας και το εννοώ. Μόνο όμως όποιος έχει περάσει από αυτήν την ακραία κατάσταση μπορεί όντως να αντιληφθεί τι εννοώ. Το να ζητά κανείς βοήθεια όταν παράλληλα εύχεται να μην ξυπνήσει το επόμενο πρωί είναι κάτι αξιοθαύμαστο και μαρτυρά τη σπίθα του κάθε ανθρώπου ακριβώς μάλιστα τη στιγμή που ο ίδιος νιώθει κάτι χειρότερο από νεκρός. Νιώθει ότι υπάρχει κι ότι αυτό ακριβώς τον κατασπαράζει αντί να του δίνει ελπίδα. Πονάει ακραία η ίδια του η ύπαρξη δηλαδή. Αφήνοντας, όμως, το κομμάτι της κατάθλιψης που αποτελεί πλέον μάστιγα, γενικότερα οι ψυχικές διαταραχές είναι κάτι πολύ οικείο σε εμένα λόγω προσωπικών καταστάσεων που έχω βιώσει μέσα από δικούς μου ανθρώπους. Αυτό το οποίο μπορώ να πω σε όσους κι όσες στέκονται δίπλα σε άτομο με ψυχική διαταραχή είναι ποτέ μα ποτέ μα ποτέ με οποιονδήποτε τρόπο να μην υποτιμήσουν την αντοχή του, την πάλη του, τη δύναμή του απέναντι σε όσα περνάει. Από εκεί και πέρα το να ζητάς βοήθεια είναι παράσημο κι όχι δείγμα αδυναμίας όπως κάποιοι άνιωθοι (ας μου επιτραπεί ο αδόκιμος όρος) δηλώνουν. Δυστυχώς το θέμα που εύστοχα έθιξες είναι αδύνατον να αναλυθεί όπως του πρέπει σε μια συνέντευξη οπότε ας μείνουμε σε αυτά τα πολύ βασικά προς το παρόν.
Σεξισμό βιώνουμε καθημερινά ακόμη και μασκαρεμένο. Ένα στερεοτυπικό αστείο που κάποιος θα πετάξει καλοπροαίρετα αλλά διαιωνίζει σεξιστικά στερεότυπα, ένα άκυρο πέσιμο στον δρόμο από κάποιον που πιστεύει ότι το να σου φωνάζει χυδαία σχόλια είναι κομπλιμέντο, ένα υπονοούμενο από κάποιον εργοδότη για το πόσο μπροστά θα μπορούσε να σε βοηθήσει να πας, εσύ, μια τόσο όμορφη γυναίκα, η γνωστή μέθοδος-κονσομασιόν για να τραβήξει το αφεντικό κόσμο στο μαγαζί με βάση τα κάλη σου κ.ο.κ.
— Τι σε φοβίζει περισσότερο στη ζωή;
Τα απωθημένα και η έλλειψη αγάπης. Τη μοναχικότητα μπορεί και να την αποζητήσω μέσα στην ημέρα. Τη μοναξιά δεν την μπορώ. Κι εγώ ακραία μοναξιά νιώθω όταν δεν υπάρχει αγάπη, δεν πα’ να είμαι στο ίδιο δωμάτιο με άλλους 100 ανθρώπους που να δηλώνουν ή και να πιστεύουν ότι είναι φίλοι μου. Και δυστυχώς για εμένα η αγάπη είναι κάτι που δεν ταυτίζεται με την αίσθηση που έχει γι’ αυτήν ο περισσότερος κόσμος οπότε μου είναι και πάρα πολύ δύσκολο να τη νιώσω. Ακόμη κι αν νιώθει ότι με αγαπάει λοιπόν κάποιος αν δεν έχω νιώσει ότι κι εγώ αγαπώ πάλι μόνη νιώθω. Καλά τα έχω με τον εαυτό μου δεν έχω θέμα ετεροπροσδιορισμού. Όχι πια τουλάχιστον. Απλώς είμαι του μοιράσματος. Του ουσιαστικού. Αλλιώς νιώθω συναισθηματικά μόνη και, ναι, αυτό με τρομάζει. Τα απωθημένα από την άλλη είναι μια μορφή προσωπικής μου μάχης με τη φθορά και το τέλος. Θεωρώ ότι θα μου είναι πιο παλέψιμο να αντιμετωπίσω τη φθορά και τον θάνατο αν έχω όσο το δυνατόν λιγότερα απωθημένα. Γιατί ούτε με τα τετελεσμένα το έχω ούτε με τη φθορά.
— Έχεις νιώσει τον σέξισμο επειδή είσαι γυναίκα; Εχεις υπάρξει στο στόχαστρο από ομοφοβικούς;
Σεξισμό βιώνουμε καθημερινά ακόμη και μασκαρεμένο. Ένα στερεοτυπικό αστείο που κάποιος θα πετάξει καλοπροαίρετα αλλά διαιωνίζει σεξιστικά στερεότυπα, ένα άκυρο πέσιμο στον δρόμο από κάποιον που πιστεύει ότι το να σου φωνάζει χυδαία σχόλια είναι κομπλιμέντο, ένα υπονοούμενο από κάποιον εργοδότη για το πόσο μπροστά θα μπορούσε να σε βοηθήσει να πας, εσύ, μια τόσο όμορφη γυναίκα, η γνωστή μέθοδος-κονσομασιόν για να τραβήξει το αφεντικό κόσμο στο μαγαζί με βάση τα κάλη σου κ.ο.κ. Τέτοια έχω βιώσει πάρα πολλά κι ακόμη βιώνω. Πρέπει να σου πω ότι έχω βιώσει και σεξισμό ως γκέι γυναίκα. Από την άποψη ότι βγαίνω με την κοπέλα μου, μας την πέφτουν επειδή δεν πάει το μυαλό τους ότι είμαστε ζευγάρι ακόμη κι αν πριν λίγο φιλιόμασταν κι όταν τους λέμε ότι είμαστε μαζί αντί να αποχωρήσουν όπως θα έκαναν με ένα ζευγάρι ετεροφυλόφιλο, μπαστακώνονται πιο πιεστικά από πριν. Ομοφοβία εγώ προσωπικά δεν έχω βιώσει πάρα μόνο όπως σου είπα ως έφηβη που με παράτησε όλη μου η παρέα κάνοντάς με μάλιστα ορισμένα άτομα βούκινο. Όταν πήγαινα Βόλο ήμουν για κάμποσο καιρό δακτυλοδεικτούμενη. Κι αν δε με ένοιαζε για τους γονείς μου δε θα είχα θέμα, μη σου πω πού γράφω τον κόσμο. Έπαιρνε όμως η μπάλα κι εκείνους οι οποίοι άκουγαν διάφορα “ωραία” πράγματα για εμένα χωρίς εγώ να έχω προλάβει να μιλήσω καν. Από τότε βίωσα ακόμη μια φορά έμμεσα την ομοφοβία μέσω της πρώην κοπέλας μου η οποία αποφάσισε να μιλήσει στους δικούς της για εμάς κι είχαμε δράματα. Σε γενικότερο πλαίσιο, όμως, ήμουν από τους τυχερούς ανθρώπους, δεν αντιμετώπισα ακραίες καταστάσεις σε τακτικό επίπεδο.
— Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον;
Όλα καλλιτεχνικά είναι, πανάθεμά με. Στην Ελλάδα αυτό δεν το λες κι ευλογία αλλά δεν ξενερώνουμε ποτέ. Έχω βάλει στόχο, λοιπόν, να καταφέρω να φτάσω στο σημείο να επιβιώνω κατά βάση μέσα από αυτά που αγαπώ. Την υποκριτική, τη συγγραφή και την αρθρογραφία. Προς το παρόν παράλληλα για τα προς το ζην δουλεύω κι αλλού αλλά στόχος μου είναι αυτός. Το βιβλίο πηγαίνει καλά, έχω στα σκαριά για το μέλλον άλλα πέντε και συνεχίζουμε, ένα θεατρικό δικό μου ετοιμάζω το οποίο καλώς εχόντων των πραγμάτων δρομολογείται για τη νέα σεζόν και κάτι ακόμη το οποίο διεκδικώ είναι να συνεργαστώ με κάποιον ερμηνευτή ή κάποια ερμηνεύτρια δίνοντας τους στίχους που επίσης γράφω. Πάντα και πάνω από όλα όμως έχουμε το βλέμμα στραμμένο στους αγώνες μας, οι καλύτερες μάχες είναι αυτές που πρόκειται να γίνουν!
Το βιβλίο της Έλλης Πράντζου με τίτλο «Έρωτας Υπαρξιστής και Επαναστάτης» κυκλοφορεί από τς εκδόσεις Νίκας. Περισσότερες πληροφορίες εδώ
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
