«Α, μπα» classics: Ό,τι δεν σε σκοτώνει…

Λένα, ποια είναι η άποψή σου για την περίφημη φράση «ό,τι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό»; Αν το «δεν σε σκοτώνει» χρησιμοποιείται με μια δόση υπερβολής, σίγουρα το κατανοώ. Διαδικασίες αποτυχίας και απογοήτευσης που, υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν πρόκειται ούτως ή άλλως να σε σκοτώσουν από μόνες τους (ερωτικές απογοητεύσεις, επαγγελματικές και ακαδημαϊκές αποτυχίες κ.α.), πράγματι μπορούν να σε βοηθήσουν να χτίσεις χαρακτήρα, να ατσαλώσουν την αποφασιστικότητά σου, να αυξήσουν την πείρα σου κλπ.Αν όμως μιλάμε για πράγματα που είναι πολύ πιο κοντά στον αληθινό θάνατο; Αν πχ. επιβιώσεις από σοβαρό ατύχημα, ένοπλη ληστεία, ομηρία, ξυλοδαρμό, βασανιστήρια, βιασμό, ή την απώλεια του παιδιού σου. Και η εμπειρία σου σου αφήσει βαθιά ψυχικά τραύματα (πέρα από τα πιθανά σωματικά). Αν γίνεις ένας άνθρωπος πιο φοβικός, πιο αδύναμος, με μικρότερες αντοχές. Και αν, ακόμη κι όταν βελτιωθεί η κατάστασή σου, ποτέ δεν γίνεις όπως πριν, πόσω μάλλον δυνατότερος. Σημαίνει ότι απλώς δεν αξίζεις αρκετά, ότι αν ήσουν σωστός και μάγκας θα ήξερες να χρησιμοποιήσεις τις φρικτές σου εμπειρίες στην προσωπική σου εξέλιξη αντί να γίνεις σκιά του εαυτού σου;Μήπως αυτή η απλή φράση, μαζί με την όλη νοοτροπία που συνεπάγεται (και η οποία «φοριέται» πολύ), συμβάλλει στο να νιώθουν ακόμη πιο ανεπαρκείς και ανάξιοι πολλοί άνθρωποι που έχουν ήδη χτυπηθεί βάναυσα από τη ζωή; Και μήπως το κακό που κάνει σε αυτούς υπερβαίνει το καλό που μπορεί να κάνει σε όσους, συνήθως, την χρησιμοποιούν σε φάση «μη σκας που σ’ έκοψαν στις εξετάσεις για το δίπλωμα οδήγησης/που σ’ έφτυσε η Μερόπη» ;-

 

Μιλάμε για τη φράση που είπε ο Νίτσε, το ποπ τραγούδι που ακούγεται σε όλα τα σούπερ μάρκετ; Ο Νίτσε είπε επίσης «η ζωή είναι βάσανο, και η επιβίωση είναι αναζήτηση κάποιου νοήματος μέσα στο βάσανο». Είπε και «στο μίσος και στον έρωτα η γυναίκα είναι περισσότερο βάρβαρη από τον άντρα», είπε επίσης «ο πραγματικός άντρας χρειάζεται δυο πράγματα: κίνδυνο και παιχνίδι. Γι’ αυτό το λόγο χρειάζεται τη γυναίκα, σαν το πιο επικίνδυνο παιχνίδι.»

Γενικά ο Νίτσε έχει πει πολλά, άλλα εξωφρενικά και άλλα όχι, και ένα από αυτά που είπε επιβίωσε και μετά το θάνατό του. (Άσε που πέθανε νέος από σύφιλη, ή από υπερβολική δόση, ή από κάποια ασθένεια που σίγουρα δεν τον έκανε πιο δυνατό.) Η φράση δεν επιβίωσε επειδή είναι σωστή. Η συγκεκριμένη καλύπτει μια αμερικάνικου τύπου, θα έλεγα, ανάγκη για αισιοδοξία, για την πεποίθηση ότι «όλα έχουν κάποιο νόημα», που είναι τρομερά δημοφιλής τις τελευταίες δεκαετίες. Γι’ αυτό έγινε και τραγούδι πρώην νικήτριας ριάλιτι.

Φυσικά και δεν σε κάνουν πιο δυνατό όλες οι δυσκολίες. Οι περισσότερες προκαλούν το αντίθετο αποτέλεσμα. Στην καλύτερη περίπτωση – για μένα – δεν σε κάνουν πιο δυνατό, αλλά ίσως να σε κάνουν πιο περίπλοκο, με μεγαλύτερο ορίζοντα, με μεγαλύτερη ανοχή στους άλλους. Αν θέλουμε να βλέπουμε μισογεμάτο το ποτήρι, αυτό, ίσως μπορεί να χαρακτηριστεί ως κάποιου είδους δύναμη.

Το τραγούδι πάντως, είναι ακόμα πιο πιασάρικο από τη ρήση!

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News