Πρόσφατα σε μια ομιλία άκουσα το εξής: “Επιτυχημένος” στη ζωή θεωρείται αυτός που έχει το τρίπτυχο “καριέρα-γάμο-παιδιά”; Για εμένα θεωρείται αυτός που νιώθει ευτυχισμένος μέσα του και φτάνει στην αυτοπραγμάτωση με τα δικά του θέλω. Διότι μπορεί να έχει το τρίπτυχο και να ασφυκτιά. Εσύ τι πιστεύεις;
– Είπα: θα ρωτήσω την Α,μπά. Και το έκανα.
Είναι μεγάλη υπόθεση η κατανόηση κειμένου.
Όταν λέμε «θεωρείται», εννοούμε το ανώνυμο πλήθος, την κοινωνία. Δεν εννοούμε τι θεωρεί ο καθένας ξεχωριστά, ούτε εννοούμε ότι αυτό πιστεύουν όλοι, χωρίς εξαιρέσεις. Για την ώρα, πάνω κάτω αυτό θεωρείται επιτυχία. «Θεωρείται», ξαναλέμε, όχι «είναι». Δε νομίζω ότι το αμφισβητεί κανείς. Επειδή «θεωρείται», δεν είναι απαραίτητα σωστό, ούτε εφαρμόζεται σε όλους, ούτε πρέπει να εφαρμόζεται σε όλους. Όσοι δεν ξέρουν τι θέλουν, ή δεν έχουν προβληματιστεί ποτέ, ακολουθούν – ή προσπαθούν να ακολουθήσουν – αυτό το τρίπτυχο, γιατί έτσι τουλάχιστον έχουν κοινωνική αναγνώριση. Αν εσύ έχεις άλλη άποψη περί επιτυχίας, μπορείς να την ακολουθήσεις – μολαταύτα, δεν θα αλλάξεις εσύ με τη ζωή σου το τι θεωρείται επιτυχία από τους πολλούς. Εκτός αν η ζωή σου εμπνεύσει πλήθη, ή αν είσαι μέρος ενός κινήματος αλλαγής.
Εγώ πιστεύω ότι αυτό που περιγράφεις είναι ευτυχία, όχι επιτυχία. Για μένα η επιτυχία είναι όσο ζεις να βλάψεις όσο λιγότερους ανθρώπους γίνεται.