Αγαπητή «Α, μπα»: Πώς μπορώ να σώσω τον αδερφό μου από την αυτοκαταστροφή;

Γεια σου Α,μπα! Το πρόβλημά μου έχει ως εξής. Με τον αδερφό μου μεγαλώσαμε σε μία οικογένεια που μέχρι την αρχή της κρίσης ήταν καλά οικονομικά. Δε σου λέω για πράγματα υπερβολικά, αλλά σίγουρα καλύτερα από το μέσο όρο, δηλαδή οι γονείς μας είχαν ένα εξτρά εισόδημα από ένα κατάστημα σε μια επαρχιακή πόλη και δύο διαμερίσματα. Οι γονείς δυστυχώς δεν είναι πια στη ζωή- ο πατέρας έφυγε πολλά χρόνια πριν και η μητέρα μας πριν μερικούς μήνες. Ο αδερφός μου και εγώ είμαστε κοντά στα 30 – λίγο κάτω εγώ, λίγο επάνω αυτός – για να έχεις μια ιδέα. Ο αδερφός μου από μικρός ήταν λίγο διαφορετικός. Είχε δυσκολίες στο σχολείο ως προς τις συναναστροφές του με τα άλλα παιδιά, έπεφτε συχνά θύμα bullying, είχε πολλές ανασφάλειες για τον εαυτό του και γενικά όλοι (ποτέ όμως οι γονείς μας) πάντα έλεγαν πόσο έξυπνη κόρη έχουν οι γονείς μου. Εκείνος, πιστεύω ότι το εισέπρατε και ένιωθε μειονεκτικά απέναντί μου. Οι γονείς μας βέβαια πάντα απαντούσαν σε τέτοια σχόλια ότι και τα δύο τους παιδιά είναι εξίσου έξυπνα. Ως ενήλικας πέρασε στο πανεπιστήμιο σε μία άλλη πόλη. Συνεχίστηκε το ίδιο pattern της περιθωριοποίησης, ναι μεν είχε κάποια άτομα να βγαίνει, αλλά ήταν λίγο αυτός που ψιλοκοροίδευαν στην παρέα ή που αυτοί θα έπαιζαν μπάσκετ και ο αδερφός μου θα καθόταν στη κερκίδα. Επιπλέον, εχοντας τότε – προ κρίσης – ένα χαρτζιλίκι λίγο πάνω από αυτό που είχαν οι άλλοι, πάντα έπεφτε θύμα οικονομικής εκμετάλλευσης. Δάνειζε κόσμο και δεν ξανάβλεπε ποτέ τα χρήματά του, ούτε και τα απαιτούσε. Αυτό έχει γίνει πολλές φορές, οπότε δεν πιστεύω ότι πρόκειται περί γενίκευσής μου μετά από ένα περιστατικό. Έρχομαι στο τώρα. Τώρα, μετά την απώλεια της μαμάς μας βρισκόμαστε σε πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση. Ως απόρροια της κρίσης και των αναδουλειών της μητέρας, έχουμε κληρονομήσει από κοινού ένα μεγάλο χρέος. Εγώ εργάζομαι, όπως και ο άντρας μου, οπότε εμείς με δύο βασικούς μισθούς μπορούμε να συντηρήσουμε το σπίτι μας, αλλά όχι το ποσό που μου αναλογεί στο χρέος. Ο αδερφός μου από την άλλη δεν εργάζεται, είναι κλεισμένος στο πατρικό σπίτι και γενικά πρέπει να περνάει μια χοντρή κατάθλιψη. Συντηρείται άπο τα ενοίκια που σου ανέφερα παραπάνω, με δική μου ανοχή, καθώς πρόκειται και για δικά μου κατά το ήμισι χρήματα. Ως προς το θέμα της πιθανής κατάθλιψης, θα αναρωτιέσαι ίσως τι κάνω για αυτό. Έχω συζητήσει μαζί του πολλές φορές για τις δυσκολίες που περνάμε και για το ότι θα μπορούσε να τον βοηθήσει κάποιος ειδικός και ως προς το θέμα της απώλειας και ως προς το ότι δεν μπορεί να λέει σε κανέναν όχι. Έχω μιλήσει με 2 ψυχολόγους και ψυχιάτρους. Και οι 2 μου είπανε ότι το να κλείσω εγώ ραντεβού και να τον πάω δεν έχει κανένα νόημα. Θα πάει 1-2 φορές και θα σταματήσει. Μου είπαν ότι πρέπει ο ίδιος να θέλει να βοηθηθεί και να σηκώσει μόνος του το τηλέφωνο να πάρει. Στο μεταξύ, κατάφερε να πιαστεί για ακόμα μία φορά στα δίχτυα 2 ατόμων, που του δανείστηκαν σεβαστά ποσά και φυσικά αγύριστα. Αποτέλεσμα; Όταν τον ρώτησα που είναι τα χρήματα που υπήρχαν στον κοινό μας λογαριασμό για να πληρωθεί η ρύθμιση του χρέους, μου είπε ότι είχε ανάγκη ο χ ‘φίλος’ και δεν μπορούσε να πει όχι. Μετά από μεγάλη ένταση, πείσθηκε να πάρει τηλέφωνο και να κλείσει ραντεβού με ψυχίατρο. Όμως, α,μπά μου, μετά απο λίγη ώρα γύρισε και με ρώτησε: εάν τα λεφτά ήταν αποκλειστικά δικά μου, θα φώναζες και πάλι ή φώναξες μόνο επειδή ήταν και δικά σου; Εκεί λοιπόν κατάλαβα ότι δεν κατάλαβε το λάθος του ή τουλάχιστον κατάλαβε μόνο μια πλευρά, ότι τα χρήματα ήταν κοινά και έπρεπε να με ρωτήσει, και όχι ότι έχει εξελιχθεί σε ιστορία της ζωής του να τον φεσώνουν και ότι οι άνθρωποι γύρω του δεν τον νοιάζονται πραγματικά και ίσως αγοράζει την παρέα τους. Με μεγάλη μου λύπη, είμαι πεπεισμένη ότι εάν συνεχίσει έτσι θα μείνει στο δρόμο, μια και όταν θα έχει μια δυσκολία ή τον πιέσει κάποιος ή του κλαφτεί ή βρει καμία κοπέλα και τον εκμεταλλευτεί οικονομικά είναι ικανός να πουλήσει το διαμέρισμα που μένει ή το μαγαζί που κληρονόμησε και να αυτοκαταστραφεί. Από τότε σκέφτομαι πολύ έντονα μήπως θα έπρεπε να κάνω κάτι δικαστικά ώστε να μην διαχειρίζεται μόνος του τα χρήματά του, για να τον προστατεύσω. Όμως, ούτε να νιώσει ευνουχισμένος θέλω, ούτε να πληγωθεί, ούτε να παίζω τον χωροφύλακα. Είμαι πάντοτε υπέρ της ελεύθερης βούλησης αλλά ρε γαμώτο βλέπω ότι θα καταστραφεί. Δε θέλω να του δημιουργηθεί κανένα τραύμα από μια τέτοια κίνησή μου. Ξέρω ότι αυτά συνήθως γίνονται όταν κάποιος είναι ηλικιωμένος ή γενικά σε προφανή αδυναμία να χειριστεί τις υποθέσεις του, όπως να έχει θέματα αλκοολισμού, ναρκωτικών κτλ. Από την άλλη, φοβάμαι πολύ να μη μείνει στο δρόμο. Όχι πως θα μείνει κυριολεκτικά, διότι και ο άντρας μου και εγώ δεν θα τον αφήναμε ποτέ, απλά αναρωτιέμαι πως μπορώ να προλάβω την καταστροφή του και εάν θα μου το κρατούσε για μια ζωή σε περίπτωση που προβώ σε μια τέτοια κίνηση.

– προβληματισμένη

Νομίζω ότι ίσως θα σε βοηθούσε εσένα να πας σε ψυχολόγο εφόσον βρίσκεσαι σε τόσο δύσκολη θέση, για να καταφέρεις να ξεχωρίσεις την ευθύνη από την υποχρέωση, για να καταφέρεις να αντέξεις την ιδέα ότι δεν μπορείς να προλάβεις την καταστροφή, όσο καλές προθέσεις κι αν έχεις, όσα δίκια και αν έχεις. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιο δικαστήριο που θα αποφάσιζε να αφαιρέσει το δικαίωμα αποφάσεων από έναν υγιή άνθρωπο. Θα ήταν πολύ επικίνδυνο μονοπάτι για την κοινωνία αν γινόταν κάτι τέτοιο. Ο αδερφός σου δεν έχει την αδυναμία που θα δικαιολογούσε κάτι τέτοιο, οπότε δε νομίζω ότι έχεις αυτό το δίλημμα στην πραγματικότητα. Όλοι έχουμε δικαίωμα στην αυτοκαταστροφή, και κανείς δεν μπορεί να μας το αφαιρέσει.

Κάνεις ήδη ό,τι μπορείς, φοβάμαι ότι δεν μπορείς να κάνεις πολλά παραπάνω. Το μόνο που μπορείς να ελπίζεις είναι να αποφασίσει κάποτε να ζητήσει ο ίδιος βοήθεια, αλλά δεν μπορείς να το εκβιάσεις, να το δημιουργήσεις, να το κάνεις να συμβεί.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News