in ,

Θα βγει η ύλη;

Η φιλόλογος Εύα Ευσταθιάδου γράφει στο Α,μπα

Mέσα στο κακό που μας βρήκε έχουμε την μοναδική ευκαιρία να μην περιοριζόμαστε από την πολυπληθή ύλη ή τα κακογραμμένα βιβλία και να κάνουμε το μάθημα όπως θέλουμε, με το τρόπο που θέλουμε, εστιάζοντας στα διασκεδαστικά και ουσιώδη κομμάτια της επιστήμης μας ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

mission clipart special ed 223852 3420070

Το 2020 θα είναι μια ενδιαφέρουσα χρονιά. Δεν πέρασε καν το πρώτο τρίμηνο του και ο μισός πλανήτης είναι σε καραντίνα. Τα δύσκολα είναι μπροστά μας αλλά αυτό δεν πρέπει να μας αποθαρρύνει. Και τι καλύτερο για να ξεφύγει το μυαλό μας από το να σκεφτόμαστε το ελληνικό σχολείο και τις χρόνιες παθογένειες του;

Το σημερινό θέμα προς διερεύνηση θα είναι το κλασικό αγαπημένο “Πότε θα βγει η ύλη;” που αποτελεί μόνιμη επωδό γονιών και δασκάλων από τότε που δημιουργήθηκε το σχολείο με την σημερινή μορφή του. Εδώ και καιρό ήθελα να γράψω ένα σχετικό άρθρο και η πανδημία μου έδωσε τον απαιτούμενο ελεύθερο χρόνο αλλά και την έμπνευση μιας και οποιοδήποτε δάσκαλοσάιτ και αν ανοίξετε, θα δείτε κατεβατά ολόκληρα για την ρημάδα την ύλη.

Τι είναι όμως αυτή η ύλη; Κάθε χρόνο δημοσιεύεται ένα πολύ αναλυτικό έγγραφο Οδηγιών και ύλης για κάθε μάθημα, κάθε τάξης, όλων των σχολικών βαθμίδων. Με βάση αυτό το έγγραφο ξέρουμε την προτεινόμενη ύλη, τις ενδεικτικές ώρες που θα μας πάρει η διδασκαλία του κάθε αντικειμένου αλλά και τους επιδιωκόμενους γνωστικούς στόχους. Όλα είναι υπεραναλυτικά και ουσιαστικά βοηθητικά για τους εκπαιδευτικούς. Οι οδηγίες βρίσκονται αναρτημένες στο διαδίκτυο οπότε κάθε γονιός και μαθητής μπορεί να ενημερωθεί σχετικά.

Στις οδηγίες για την Γλώσσα του Δημοτικού σχολείου διαβάζουμε πως η προτεινόμενη ύλη έχει στόχο να εξασφαλίσει ποσοτικό και ποιοτικό χρόνο για δραστηριότητες που προάγουν την δημιουργική και κριτική σκέψη, για ομαδοσυνεργατικές διαδικασίες διδασκαλίας, για σχεδιασμό διαφοροποιημένης διδασκαλίας που ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες και το μαθησιακό επίπεδο της κάθε ομάδας μαθητών. Δεν απαιτείται γραμμική παρουσίαση όλων των ενοτήτων, αλλά ο εκπαιδευτικός δύναται να κάνει επιλογές και να χρησιμοποιεί δικά του σχέδια εργασίας, υλικό από έγκριτες ηλεκτρονικές πηγές (παρατίθεται λίστα) και λογοτεχνικά βιβλία. 

Σε επόμενο έγγραφο, αναφέρονται αναλυτικά οι στόχοι που θα επιτευχθούν από κάθε ενότητα π.χ εκμάθηση του τάδε γράμματος ή του δείνα γραμματικού φαινομένου και οι προτεινόμενες ώρες διδασκαλίας. Όλα αυτά όμως είναι ενδεικτικά και όχι θέσφατα, γραμμένα στην πέτρα.  Οι οδηγίες είναι παρόμοιες για τα μαθήματα της Δευτεροβάθμιας με εξαίρεση την ύλη της Γ΄Λυκείου που είναι απολύτως συγκεκριμένη και πρέπει να διδαχθεί μέχρι κεραίας. 

Τι σημαίνουν τα παραπάνω;

Ο κάθε εκπαιδευτικός γνωρίζει το σύνολο των στόχων για την ηλικία των μαθητών του και είναι στο χέρι του ο τρόπος που θα τα διδάξει. Δεν είναι απαραίτητο να διδάσκονται τα πάντα, ούτε να ακολουθούμε την σειρά του βιβλίου. Αν πιστεύουμε ότι οι μαθητές μας γνωρίζουν ήδη κάποια πράγματα τα προσπερνάμε και αν βλέπουμε σημαντικές ελλείψεις ακόμα και αν αφορούν ύλη παλαιότερων τάξεων, εστιάζουμε σε αυτές, χωρίς να γκρινιάζουμε πως αυτά έπρεπε να τα είχαν μάθει πέρυσι. 

Τι από τα προτεινόμενα συμβαίνουν στις τάξεις; Χρόνια ολόκληρα στο κουρμπέτι των φροντιστηριακών μαθημάτων και της ενισχυτικής σε δημόσια σχολεία, παρατηρώ το ίδιο μοτίβο. Η πλειοψηφία των συναδέλφων ακολουθεί ευλαβικά το σχολικό βιβλίο παρότι στα φιλολογικά μαθήματα τα κείμενα είναι παλιά, οι ασκήσεις απαρχαιωμένες αλλά και η δομή των ενοτήτων δεν συνάδει με τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας. Το δε επιπλέον υλικό είναι σχεδόν πάντα από συγκεκριμένα βοηθήματα και ιστοσελίδες. Ειλικρινέστατα, μακάρι η πραγματικότητα να είναι άλλη και εγώ απλώς να έχω περιορισμένο δείγμα (και ναι, γνωρίζω ότι υπάρχουν πάμπολοι άριστοι εκπαιδευτικοί). 

Φυσικά, η ύλη είναι η μεγαλύτερη έγνοια όλων. Οι δάσκαλοι τρέχουν για να βγάλουν την ύλη, οι γονείς συγκρίνουν τις ενότητες που βρίσκονται τα παιδιά τους σε σχέση με τα ξαδέρφια τους και κάθε φορά που οι μαθητές διαμαρτύρονται ή βαριούνται, η μόνιμη δικαιολογία είναι πως διδάσκουμε όπως διδάσκουμε γιατί έτσι ορίζει η ύλη. Έλα όμως που οι οδηγίες άλλα λένε. 

Στην όμορφη ηλιόλουστη χώρα μας, δεν περνάει μέρα που να μην συζητάμε με γονείς που ανησυχούν για την ύλη. Έχω συναντήσει γονείς που απλώς ενδιαφέρονται να είναι γραμμένα τα τετράδια, ακόμα και αν τους τα υπαγορεύω εγώ ή τα γράφουν οι ίδιοι. Αμέτρητες φορές παιδιά παρουσιάζουν εργασίες φοιτητικού επιπέδου και οι εκπαιδευτικοί το κάνουμε γαργάρα. Ο βαθμός είναι το απόλυτο ζητούμενο, όπως και αν έχει επιτευχθεί αυτός. Πάμπολοι γονείς μπορεί να παραπονεθούν για το 18 που έπρεπε να είναι 19, αλλά ούτε ένας δεν έχει κάνει συζήτηση για την αδυναμία του παιδιού του να γράψει ένα απλό μειλ ή να υπολογίσει την έκπτωση στα ρούχα που αγόρασε. Πράγματα δηλαδή  που αποδεικνύουν αν η σχολική γνώση μπορεί να εφαρμοστεί στην πραγματική ζωή. 

Ξαφνικά όμως, ήρθε ο κορωνοϊός και τα σχολεία -ορθότατα- έκλεισαν αφήνοντας τους γονείς να ψάχνουν στο διαδίκτυο ασκήσεις και να προσπαθούν να κρατήσουν μια επαφή με το σχολικό πρόγραμμα. Στην Ελλάδα όμως δεν επιτρέπεται το homeschooling, οπότε δεν υπάρχουν οδηγίες ή επίσημο υλικό για αυτό, με αποτέλεσμα οι γονείς να ψάχνουν μόνοι τους. 

Από την άλλη το Υπουργείο Παιδείας κάνει εντατικές προσπάθειες για εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αλλά οι αντιδράσεις των εκπαιδευτικών είναι εντονότατες. Συνδικαλιστικά όργανα βγάζουν ανακοινώσεις όπου αρνούνται τηλεδιασκέψεις, αναπληρώσεις ή επέκταση του σχολικού έτους, εκπαιδευτικοί αρνούνται να δοκιμάσουν λέγοντας ότι δεν έχουν επιμορφωθεί κατάλληλα ή δεν έχουν εξοπλισμό, άλλοι ανησυχούν ότι θα μας αντικαταστήσουν οι υπολογιστές και θα μείνουμε άνεργοι ή άλλες ανοησίες, την στιγμή μάλιστα που οι μέχρι τώρα οδηγίες του υπουργείου μιλούν για εθελοντική συμμετοχή που αφορά επαφή με το σχολείο και όχι κάλυψη της ύλης.

Πιστεύω ότι θα πάνε όλα καλά; Όχι, φυσικά. Τα εξ αποστάσεως θα έπρεπε να είχαν στηθεί με σοβαρότητα εδώ και χρόνια αλλά ζούμε στην χώρα που τα μεταπτυχιακά από την Κύπρο θεωρούνται ευτελή και αγορασμένα μόνο και μόνο επειδή είναι εξ αποστάσεως. Στον 21ο αιώνα, οι άνθρωποι είναι διασυνδεδεμένοι και η τεχνοφοβία δεν θα έπρεπε να είναι τόσο έντονη. Ο υπολογιστής δεν είναι ο μπαμπούλας, ούτε μπορεί να αντικαταστήσει τον δάσκαλο. Είναι εργαλείο, είναι βοήθημα, είναι εναλλακτικός τρόπος προσέγγισης που μπορεί να μειώσει τις ανισότητες και να προσφέρει ποικίλες ευκαιρίες μάθησης σε πλήθος μαθητών. Στην εποχή του ίντερνετ, η παπαγαλία δεν έχει θέση, ούτε η συγκεκριμένη ύλη με το μοναδικό, σχολικό εγχειρίδιο. Η πληροφορία είναι εκεί έξω, δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε τα πάντα απ έξω αλλά να έχουμε την κριτική σκέψη και την μεθοδολογική ικανότητα να εντοπίζουμε, να αξιολογούμε και να εφαρμόζουμε την γνώση. Δεν θα έπρεπε να μας νοιάζει η ύλη, βγει δεν βγει.

Επιτέλους, μέσα στο κακό που μας βρήκε, έχουμε την μοναδική ευκαιρία να μην περιοριζόμαστε από την πολυπληθή ύλη ή τα κακογραμμένα βιβλία και να κάνουμε το μάθημα όπως θέλουμε, με το τρόπο που θέλουμε, εστιάζοντας στα διασκεδαστικά και ουσιώδη κομμάτια της επιστήμης μας. Ας αποδεσμευτούμε από την ύλη για να κυνηγήσουμε την γνώση (#διπλής). Γιατί να κλωτσήσουμε την ευκαιρία;

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News

19 Comments
δημοφιλέστερα
νεότερα παλαιότερα
Ενσωματωμένα σχόλια
Δείτε όλα τα σχόλια
φρουφρού και αρώματα
φρουφρού και αρώματα
4 χρόνια πριν

Πραγματικα στεναχωρο πως εν ετη 2020 καποιοι γονεις δεν εχουν προσβαση σε ιντερνετ και υπολογιστες. Και στεναχωρο πως το κρατος δεν εχει κανει τιποτα επι τουτου. Για εμας εδω στο εξωτερικο αδιανοητο. Απο την πρωτη μερα κιολας του Lock Down, οι καθηγητες ειχαν ετοιμη υλη στην ονλαιν πλατφορμα του σχολειου. Μεσω του προγραμματος MS teams (To σχολειο δινει απο την αρχη της σχολικης χρονιας Licence Key για το Microsoft Office) και σε συγκεκριμενες ωρες τα παιδια μπορουν να θεσουν τα ερωτηματα τους λαιβ και ονλαιν στους καθηγητες τους , να συνομιλησουν με τους αλλους συμμαθητες, να δουν τα βιντεο και… Διαβάστε περισσότερα »

Granita Lemoni
Granita Lemoni
4 χρόνια πριν
Απάντηση σε  Εύα Ευσταθιάδου

Για τα blog του σχολείου, επειδή ασχολήθηκα λίγο φέτος να πω ότι μεταξύ των άλλων ο λόγος που είναι δύσχρηστα και κολλάνε συνέχεια είναι επειδή είναι μέσω sch.gr και δυστυχώς (ειδικά αυτές τις μέρες που μπαίνουν όλοι) το σύστημα σέρνεται. Από κει και ύστερα, αν και έχω υπολογιστή και τον δουλεύω πολύ φτιάχνοντας υλικό για το σχολείο, λυπάμαι αλλά δεν είμαι υποχρεωμένη ούτε σύνδεση στο Internet να έχω, ούτε κάμερα και μικρόφωνο. Προσωπικά έχω, αλλά γνωρίζω άπειρους συναδέλφους, ειδικά αναπληρωτές που κάθε χρονιά πηγαίνουν από τη μια άκρη της Ελλάδας στην άλλη (επιλογή τους, δεν το λέω ως επιχείρημα του… Διαβάστε περισσότερα »

Granita Lemoni
Granita Lemoni
4 χρόνια πριν
Απάντηση σε  Εύα Ευσταθιάδου

Επίσης σκεφτείτε τους συναδέλφους που είναι 2 εκπαιδευτικοί γονείς με παιδιά μαθητές. Πόσους υπολογιστές θα χρειαστούν αν γίνει υποχρεωτική η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση; Δυστυχώς δεν έχουν πολλά σπίτια 4 υπολογιστές.

evi
evi
4 χρόνια πριν

Η ύλη που πρέπει να βγει κάθε χρόνο είναι συγκεκριμένη κ όπως μας τονιζε κάποτε γλυκά γλυκά μια σύμβουλος είναι “θεσμική μας υποχρέωση” να τη βγάλουμε. Είναι τόσο συγκεκριμένη που σε ορισμένα αντικείμενα δεν αναφέρονται απλά γενικες οδηγιες αλλά ακόμα κ αριθμοί σελίδων, ραψωδιων, στίχων κτλ κτλ. με ξεκάθαρες εντολές “θα διδαχθούν αυτά, τα τάδε, τα δεινά…” Αυτό που είναι ευέλικτο είναι η μέθοδος. Και χαίρομαι που η δική μου εμπειρία μέχρι τώρα δεν μου έχει δείξει ευλαβικο και γραμμικό κόλλημα στο βιβλίο. Σχετικά με την εξ αποστάσεως, τώρα. Το αν διατυπωνονται παράπονα ή όχι, καμία απολύτως σημασία δεν έχει.… Διαβάστε περισσότερα »

I need my medicine
I need my medicine
4 χρόνια πριν

Συγγνώμη όντως οι μισοί σου μαθητές δεν έχουν υπολογιστή;Ή έστω κάποιο ταμπλετ ή κινητό γονέα;Γιατί από ότι έχω καταλάβει γίνεται να παρακολουθήσουν το μάθημα και με smartphone.

I need my medicine
I need my medicine
4 χρόνια πριν

Εγώ θέλω να εκφράσω έναν προβληματισμό που έχει σχέση με τις απαιτήσεις κάποιων φοιτητών να μην χαθεί η εξεταστική του Ιουνίου.Είμαι παράλογος που προτιμαω να μην γίνει η εξεταστική τον Ιούνιο και απλά η εξεταστική του Σεπτέμβρη να έχει μεγαλύτερη διάρκεια;Μου φαίνεται μεγάλο ρίσκο να πραγματοποιηθεί εξεταστική τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο από τη στιγμή που αρχές Απριλίου θα βρισκόμαστε σε καραντίνα.Δεν νομίζω πως γίνεται να επιστρέψουμε τόσο γρήγορα στην κανονικότητα.Υπόψιν ότι εμβόλιο δεν θα έχει κυκλοφορήσει στις αρχές του καλοκαιριού και για αποτελεσματική θεραπεία παίζεται ακόμα.

Po the Panda
Po the Panda
4 χρόνια πριν
Απάντηση σε  I need my medicine

Μην ανησυχείς, μάλλον δεν θα γίνει η εξεταστική τον Ιούνιο ούτως ή άλλως. Έχει ανακοινωθεί ήδη απο τη συνέλευση των Πρυτάνεων οτι θα δοθεί παράταση όσο χρειαστεί για να κάνουμε εργαστήρια και κλινικές, οπότε καλό Ιούλιο μας βλέπω, μη σου πω κατευθείαν Σεπτέμβρη για εμάς που έχουμε πολλά μαθήματα. Δεν είναι καν σίγουρο οτι θα λήξει η καραντίνα στις 27 Απρίλη, που είναι η πρώτη μέρα μετά τις διακοπές του Πάσχα. Σε κάθε περίπτωση συμφωνώ μαζί σου, είναι ρίσκο.

curious chameleon
curious chameleon
4 χρόνια πριν

Εξαιρετικό κείμενο

Granita Lemoni
Granita Lemoni
4 χρόνια πριν

Διαφωνώ σε αρκετά σημεία με το κείμενο και τα σχόλια. Ναι, πολλοί εκπαιδευτικοί είναι τεχνολογικά αναλφάβητοι (κακώς) ή θέλουν να τεμπελιάσουν. Αλλά, υπάρχει ένα μεγάλο ΑΛΛΑ. Τόσο εγώ όσο και πολλοί συνάδελφοι ξεκινήσαμε επικοινωνία με τους μαθητές μας και τους στείλαμε ασκήσεις/quizes/ενημερωτικά για τον covid πριν ακόμη βγει η εγκύκλιος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Προσωπικά αντιμετώπισα αρκετά προβλήματα. Δυσκολεύτηκα πολύ να βρω τα e-mails των μαθητών (προσωπικά ξόδεψα 15 € σε κάρτα για τηλέφωνα και μηνύματα). Μετά αφού συγκέντρωσα τα mails όσων γονιών είχαν (δεν είχαν όλοι) έστειλα κάποια αρχεία για διάβασμα και video και ζήτησα από τους γονείς και… Διαβάστε περισσότερα »

Observer
Observer
4 χρόνια πριν

Καλημέρα.

Σε ποια περιοχή είναι το σχολείο με τους μαθητές που δεν έχουν internet στο σπίτι;

Granita Lemoni
Granita Lemoni
4 χρόνια πριν

Mitsi, κι εγώ τα ίδια ακριβώς ζω. Έκανα μια εβδομάδα να συγκεντρώσω τα mails των γονιών (και δεν κατάφερα από όλους γιατί κάποιοι δεν έχουν). Περιττό να πω ότι στα μέιλ μου απάντησε το 1/4. Για να κάνω εγγραφή στο sch.gr μπήκα ξημερώματα κι έκτοτε αγνοείται η τύχη του. Και για να απαντήσω και σε άλλα σχόλια, όχι ΔΕΝ είναι απαραίτητο όλοι οι εκπαιδευτικοί να έχουν υπολογιστή εξοπλισμένο με κάμερα και μικρόφωνο για τη σύγχρονη εκπαίδευση και επίσης υπάρχουν και οικογένειες με 2 γονείς εκπαιδευτικούς και 2 παιδιά μαθητές. Αυτοί (αν τελικά ισχύσει η υποχρεωτική σύγχρονη εκπαίδευση) πόσους υπολογιστές πρέπει… Διαβάστε περισσότερα »

evi
evi
4 χρόνια πριν
Απάντηση σε  Εύα Ευσταθιάδου

Μετά την τηλεδιάσκεψη της Υπουργού με τους Προϊστάμενος κ κατόπιν αυτών με τους Διευθυντές σχολικών μονάδων, όχι, μόνο μέσω της πλατφόρμας του υπουργείου μπορεί να εργαστούν εκπαιδευτικοι κ μαθητές, ΑΝ επιθυμούν η εργασία να καταχωρηθεί κ θεσμικά να είμαστε προστατευμενοι πως ο, τι κάναμε ήταν εγκεκριμενο. Δεδομένου ότι η εξ αποστάσεως είναι υποχρεωτική στα δημοτικά, τα περιθώρια ευελιξίας στην πρωτοβάθμια δυστυχως είναι ανύπαρκτα. Το μόνο που ατυπως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ειναι viber (κατόπιν σύστασης των Προϊσταμένων) για επικοινωνία με ομάδες μαθητών κ κάπως πιο άμεση επικοινωνία.

Observer
Observer
4 χρόνια πριν
Απάντηση σε  Εύα Ευσταθιάδου

Και μια και μιλάμε για διδασκαλία μέσω διαδικτύου μήπως είναι κι ένα ξεβόλεμα για τους καθηγητές που κάνουν μια φορά την προετοιμασία διδασκαλίας και τη διατηρούν μέχρι να αλλάξουν τα βιβλία.
Οποιος βαριέται να ζυμώσει…

Για να μη μιλήσουμε για την ανάγκη τυποποίησης που σαφώς είναι άγνωστη έννοια στην Ελλάδα.

Cryodragon
Cryodragon
4 χρόνια πριν
Απάντηση σε  Εύα Ευσταθιάδου

Δεν νομίζω ότι το θέμα των δυο ταχυτήτων αφορά κυρίως το hardware, δλδ αν υπάρχουν υπολογιστές ή όχι. Νομίζω ότι αφορά κυρίως τη δυνατότητα και τη διάθεση των γονέων να χρησιμοποιήσουν τέτοιες διαδικασίες και συστήματά. Όντας στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης βλέπω ότι οι φοιτητές, εξοικειωμένοι με τους υπολογιστές και την τεχνολογία μπορούν πολύ εύκολα να παρακολουθήσουν τα on-line μαθήματα, οπότε κάνω κανονικά διαλέξεις webex με τους φοιτητές, επιβλέπω διπλωματικές μέσω Skype κλπ. Όλοι με τον έναν η τον άλλο τρόπο έχουν κάποιον υπολογιστή για να το κάνουν και τη γνώση να το χρησιμοποιήσουν. Αντίθετα όμως σε παιδιά μικρότερων ηλικιών… Διαβάστε περισσότερα »