Κάθομαι σήμερα το βράδυ, θλιμμένη, ανάμεσα στα βιβλία μου, και συλλογίζομαι την πρόσφατη υπόθεση με την ταινία Joker· το πρόβλημα της συναισθηματικής και κριτικής μας ενηλικίωσης· το πρόβλημα αίφνης της αποκοιμισμένης μας ευαισθησίας, η οποία τρέφεται με εφέ, και το πρόβλημα των καίριων ερωτημάτων, τα οποία παραμένουν, δυστυχώς, αναπάντητα. Και βολεύει μια ολόκληρη κοινωνία να παραμείνουν αναπάντητα τα λανθάνοντα καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν ασθενείς κι εργαζόμενοι, συγγενείς και οικείοι, σχετιζόμενοι με τις δομές ψυχικής υγείας, σε όλο τον κόσμο, και, βέβαια, στην Ελλάδα.
Στην ταινία Joker, παρουσιάζεται ένας δυστυχισμένος άνθρωπος, ο οποίος ανταποκρίνεται στην κοινωνική καταπίεση, την έλλειψη φροντίδας κι αγάπης, το bullying το οποίο δέχτηκε, με φόνους. Καταγγέλλω την κυρίαρχη στα ΜΜΕ εικόνα του ψυχικά ασθενούς, ως προσώπου, το οποίο καταφεύγει στην βία. Πίσω από αυτήν την πολιτισμικά κατασκευασμένη εικόνα, λανθάνει η καθημερινή πραγματικότητα της ψυχικής ασθένειας.
Δεν έχω βγει στο εξωτερικό, κι έτσι θα μιλήσω για τους ανθρώπους τους οποίους γνωρίζω στην ελληνική πόλη στην οποία ζω, και οι οποίοι υποφέρουν από την ψυχική ασθένεια. Άλλοι από τους φίλους μου γνώρισαν την κακοποίηση ή την παραμέληση μέσα στην οικογένεια ή το κοινωνικό τους περιβάλλον. Άλλοι θέλησαν να επικοινωνήσουν με τους συνομηλίκους τους, μα διέφεραν. Άλλοι πόνεσαν πολύ και κανείς δεν τους κατάλαβε.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Ραντεβού πανάκριβα σε ιδιώτες ή ραντεβού που κλείνονται ένα μήνα πριν και αναμονή ατέλειωτη σε παραπήγματα για όσους δεν διαθέτουν τα μέσα· αυτές τις δομές έχουν να προσφέρουν τα δημόσια νοσοκομεία. Φωνές, κλάματα. Ζητιανεύοντας ένα χαμόγελο και λίγες λέξεις ενθαρρυντικές, κάποια φίλη μου πέρασε σ’ ένα τέτοιο παράπηγμα μια ολάκερη μέρα, μέχρι που το φως του ήλιου αναλύθηκε σε δάκρυα και το τσιγάρο σκόρπισε, στάχτη, στο έδαφος… Αυτό το κορίτσι, που ένιωθε τόσο μόνο, ήμουν εγώ.
Χαμογελώ, λοιπόν. Μα πίσω απ’ το χαμόγελο, κρύβεται μια απέραντη αγάπη που τείνει να δοθεί στους ανθρώπους, στην τέχνη, την επιστήμη. Μια αγάπη, η οποία σιγοψιθυρίζει τις νότες μιας μελωδίας που δεν γράφτηκε ακόμα. Κι όταν οι νότες ενωθούν και γραφούν οι στίχοι, όταν δημιουργηθεί εκείνη η σύνθεση, την οποία υπαγορεύει η ευαισθησία μας και γίνει τραγούδι, ίσως μπορέσουμε να καταλάβουμε την αγάπη πίσω απ’ το χαμόγελο που τείνει να εκφραστεί, να την δεχτούμε ως τέτοια που είναι, να συνυπάρξουμε μαζί με την διαφορετικότητα, την πολύτροπη διαφορετικότητα, κάτω από τον ίδιο ουρανό.
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
