Η αντίθεση είναι μία από τις συχνότερες σχέσεις που δηλώνονται στη γλώσσα. Η αντίφαση είναι, άλλωστε, εγγενές συστατικό της ζωής, της κοινωνίας, της σκέψης και αυτό αποτυπώνεται στο όργανο που τις εκφράζει. Οι βασικότεροι αντιθετικοί δείκτες λόγου είναι το όμως, το ωστόσο, το αλλά. Το τελευταίο είναι και το πιο προβληματικό.
«Δεν είμαι σεξιστής, αλλά οι γυναίκες δεν είναι τόσο καλές στις θετικές επιστήμες» «Δεν είμαι ρατσιστής, αλλά οι Πακιστανοί είναι επικίνδυνοι» «Δεν με νοιάζει τι κάνουν οι γκέι στο κρεβάτι τους, αλλά όχι να είναι και προκλητικοί»
Το αλλά έχει τη δύναμη να ακυρώνει την προηγούμενη πρόταση, αλλά με ύπουλο τρόπο, όχι φανερά. Υπό το μανδύα της αντίθεσης, συνδέει δύο προτάσεις που είναι αλληλοαποκλειόμενες.
Το εκφώνημα ξεκινάει συνήθως με μια πρόταση που αρνείται με στόμφο κάτι, ώστε να προϊδεάσει το συνομιλητή θετικά. Είναι μια πολύ απλή τεχνική, για να δείξουμε στο συνομιλητή μας ότι βρισκόμαστε στην ίδια πλευρά και να κάμψουμε έτσι τις αντιστάσεις του.
Έπειτα, έρχεται το αλλά. Το ότι ο ομιλητής δεν χρησιμοποιεί κάποιον άλλο σύνδεσμο συμβαίνει υποσυνείδητα, επειδή και ο ίδιος καταλαβαίνει ότι δεν θα ταίριαζε. Διότι οι υπόλοιποι δείκτες λόγου που προαναφέρθηκαν συνδέουν προτάσεις που είναι μεν αντίθετες, έχουν όμως κάτι κοινό και μια σύνδεση σε λογικό επίπεδο. Για παράδειγμα:
«Ο ρατσισμός δεν είναι λύση, όμως κάποιοι άνθρωποι νιώθουν ασφάλεια με αυτή την ιδεολογία»
Αυτή η πρόταση ναι μεν περιέχει μια αντίθεση, όμως εκφράζει δύο απόψεις που μπορούν να συνυπάρχουν χωρίς η μία να αποκλείει την άλλη.
Μόνο το αλλά έχει την ικανότητα να συνδέει προτάσεις εντελώς αντίθετες και συνεπώς με την εκφώνηση της δεύτερης να διαγράφει την πρώτη. Μία μόνο λέξη μπορεί να συνδέσει γλωσσικά δύο σκέψεις, οι οποίες σε νοητικό επίπεδο δεν έχουν καμία σχέση. Είναι εκπληκτικό, όταν το σκεφτεί κανείς.
Πρόκειται για έναν εξαιρετικό γλωσσικό μηχανισμό χειραγώγησης, ο οποίος χρησιμοποιείται, για να διαδοθούν ρατσιστικές/ σεξιστικές/ ομοφοβικές ιδεολογίες, χωρίς όμως να φέρουν τη ρετσινιά αυτή. Έτσι, γίνονται ευκολότερα αποδεκτές, αφού παρουσιάζονται ως αμερόληπτοι προβληματισμοί και ξεγελούν τον ανυποψίαστο ομιλητή.
Αν ήμασταν όλοι υποψιασμένοι, ο διάλογος θα ήταν απλούστατος:
«Δεν είμαι σεξιστής, αλλά...» «Βασικά, είσαι σεξιστής!»
Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News
Ως σοφιστεία παίρνεις άριστα, στερείσαι όμως ουσιαστικού επιχειρήματος που τόσο έχουμε ανάγκη.
Δηλαδή εσάς ποιά είναι η άποψή σας για όσους χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο σχήμα λόγου για να περάσουν τις σεξιστικές αντιλήψεις τους; Σε τι διαφωνείτε με τη γράφουσα;
Για να αποδείξουμε το δίκιο μας, χρησιμοποιούμε επιχειρήματα για να το στηρίξουμε, όχι με “πολιτικά κόλπα” να ακυρώσουμε το σκεπτικό των άλλων. Στα πλαίσια μια κουβέντας, μπορεί να χρειαστεί, αλλά είναι ο μίσος δρόμος. Κλέβοντας από “Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο” του SCHOPENHAUER, το παραπάνω μπορούμε να το μεγεθύνουμε, χωρίς να πούμε ούτε ένα επιχείρημα … δικανικά. 1 Διεύρυνση 2 Ομώνυμα 3 Γενικεύστε τις συγκεκριμένες θέσεις του αντιπάλου σας 4 Αποκρύψτε το σχέδιό σας 5 Ψευδείς προκείμενες 6 Θέστε ως αξίωμα αυτό που πρέπει να αποδειχθεί 7 Εκμαιεύστε αποδοχές μέσα από ερωτήσεις 8 Εκνευρίστε τον αντίπαλό σας 9… Διαβάστε περισσότερα »
ή κόπι πάστε από την “τέχνη” ήτοι επίκληση στην αυθεντία
Όχι δεν χρειάζεται να αποδείξεις με επιχειρήματα τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως αυτός της ισότητας. Η ισότητα των φύλων, των φυλών, των σεξουαλικών προτιμήσεων ισχύει και δεν παιρνει αντίρρησης. Το αλλά είναι αντίρρηση. Μπορεί να είμαι ο πιο περιορισμένης ικανότητας άνθρωπος που του κόσμου κι εσυ ο καλύτερος ρήτορας, αν εγώ υποστηριζω ενάντια του σεξισμού του ρατσισμού και της ομοφοβίας, και εσυ υπερ, και καλύτερα επιχειρήματα δεν αλλάζουν τπτ. Δεν τίθεται κανένα debate και καμία επιχειρηματολογία επι των θεμάτων αυτών. Δεν είναι προς συζήτηση.
Δεν πρέπει να μπερδεύουμε την κοινωνική/οικονομική ισότητα με την διαφορά των φύλων.
νο18 εκτροπή συζήτησης
Κάθε άλλο, είναι σύνηθες όμως να συγχέουμε τον σεξισμό με την μη ύπαρξη διαφοράς των φύλων.
fyi
https://www.psychologytoday.com/intl/articles/201711/the-truth-about-sex-differences
νο 6 ”θέστε ως αξίωμα κάτι που πρέπει να αποδειχτεί”. Πολύ καλά περνάμε αρχίζω και φοβάμαι