Εσύ ξέρεις τι είναι ηθική μόδα;

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε παντού άρθρα και αφιερώματα για την ηθική μόδα και πως τα πιο πολλά ρούχα που αγοράζουμε δεν είναι ”ηθικά” γιατί προέρχονται από τις εταιρίες fast fashion. Οι καμπάνιες ευαισθητοποίησης πληθαίνουν όπως και τα βίντεο με αέρινα μοντέλα που διατείνονται ότι το brand το οποίο εκπροσωπούν είναι καθ’ όλα ηθικό. Τι σημαίνει όμως ένα ρούχο να είναι ηθικό και γιατί το καταναλωτικό κοινό πρέπει να είναι ενήμερο;

Ένα brand χαρακτηρίζεται ηθικό όταν αρχικά υπάρχει πλήρης διαφάνεια στις διαδικασίες παραγωγής του ρούχου καθώς και σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα αυτού. Απαραίτητη είναι η διασφάλιση ότι το ρούχο που φοράς έχει φτιαχτεί σε εργοστάσιο που τηρεί τους κανόνες ασφαλείας και προστασίας των εργαζομένων , που αμείβει με τουλάχιστον τον κατώτατο νόμιμο μισθό τους εργαζομένους του και τέλος δεν απασχολεί παιδιά στις εγκαταστάσεις του το οποίο είναι μια τεράστια πληγή στα εργοστάσια παραγωγής ρούχων.

Για την ορθότητα όλων των παραπάνω λοιπόν οι εταιρείες προτιμούν να μας διαβεβαιώσουν χρησιμοποιώντας μοντέλα σε εξωτικές παραλίες φορώντας την τελευταία collection του brand. Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη. Αρχικά ο καταναλωτής δεν έχει πολλές επιλογές όσο και να θέλουμε να είμαστε αισιόδοξοι. Πλέον σχεδόν όλα τα ρούχα τα οποία φοράμε και μπορούμε να βρούμε στο εμπόριο έχουν φτιαχτεί σε sweatshops ( ονομασία για τα εργοστάσια που δεν τηρούν τους κανόνες ηθικής παραγωγής και διάθεσης όπου οι εργαζόμενοι κυριολεκτικά δουλεύουν κάτω από άθλιες συνθήκες.) Η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με την κρίση της Ελληνικής βιομηχανίας ρουχισμού η οποία σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ παρουσιάζει συνεχή πτώση δεν αφήνει περιθώρια στον καταναλωτή να σκεφτεί πόσο σημαντική είναι η παραγωγή των ρούχων που φοράει να είναι ”ηθική” διότι αυτό που η πλειοψηφία ζητά είναι το οικονομικό ρούχο.

Ταυτόχρονα η ωραιοποίηση ενός τόσο σοβαρού θέματος δεν βοηθάει τους καταναλωτές να είναι συνειδητοποιημένοι. Η δική μου γνωριμία με την ηθική μόδα έγινε το 2010 όταν αντιπροσώπευσα την Ελλάδα σε ένα forum ηθική μόδας και ευαισθητοποίησης με οργανισμούς από όλο τον κόσμο. Εργάτες, μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί, σχεδιαστές και εθελοντές συγκεντρωθήκαμε για να ανταλλάξουμε απόψεις και δράσεις που κάθε χώρα ή κοινότητα ξεχωριστά μπορεί να ακολουθήσει για να είναι μέρος της ηθικής μόδας. Και εκεί δεν υπήρχαν ωραιοποιημένες εικόνες. Υπήρχαν δάκρυα. Πολλοί εργάτες προέρχονταν από την Τουρκία η οποία ήταν χώρα διεξαγωγής του forum και έπειτα από ασιατικές χώρες που συνηθίζεται να βλέπουμε στα ταμπελάκια των ρούχων μας και στα οποία πολλοί από εμάς να αντιδρούμε απαξιωτικά. Κίνα, Μπαγκλαντές, Ινδία. Εκεί δεν υπήρχαν αφηγήσεις από όμορφες παραλίες και hashtags ούτε δελτία τύπου, υπήρχαν πολλές μαρτυρίες εργατών που είχαν καρκίνο που οφείλονταν στα χημικά τα οποία δημιουργούν τα ξεβάμματα στα τζιν που φοράμε. Υπήρχαν άνθρωποι σε συνθήκες εγκλεισμού σε εργοστασιακά campus για να μην βγαίνουν οι εργάτες και ξοδεύουν τον μισθό τους εκτός του χώρου. Υπήρχαν μέλη εργατικών οργανώσεων που μάχονταν για παιδιά που δουλεύουν ασταμάτητα πιο πολλές ώρες από εσένα και από εμένα μαζί.

Η πιο συχνή λέξη που αναφέρουν οι γνωστοί μου όταν τους αναφέρω το παραπάνω κοινωνικό θέμα είναι πάντα η ίδια ”Boycott them!” H κίνηση του μποϊκοτάζ είναι πολύ εύκολη στον προφορικό λόγο αλλά δύσκολη και ίσως κάπως άχρηστη στην πράξη. Η κυριαρχία των εταιρειών γρήγορης μόδας είναι τόσο μεγάλη ώστε να είναι πλέον αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας μας. H οικονομική δυσχέρεια δυστυχώς δυσκολεύει την κατάσταση διότι παρότι υπάρχουν αρκετά brands σε Ελλάδα και εξωτερικό που είναι ‘’καθαρά’’, κοστίζουν αρκετά παραπάνω από το μέσο όρο και ως εκ τούτου είναι αδύνατον κάποιος να έχει μόνο ηθικά ρούχα.

Άρα είναι λύση το να στραφούμε στο vintage όπως πολλοί προτείνουν; Η καλύτερα να φτιάχνουμε τα δικά μας ρούχα όπως έκαναν τα παλαιότερα χρόνια οι μαμάδες και οι γιαγιάδες μας;

Η αλήθεια είναι ότι όχι δεν μπορούμε πάντα να έχουμε τις γνώσεις ούτε τον χρόνο να δημιουργήσουμε και να ράψουμε τα δικά μας ρούχα. Η λύση των vintage κομματιών είναι ιδανική σε έναν ιδανικό κόσμο που η εργασία μας δεν απαιτεί ιδιαίτερο ντύσιμο ή στολή. Το να απαρνηθούμε σχεδόν όλα τα σύγχρονα ρούχα που κυκλοφορούν στην αγορά δεν είναι η λύση. Η λύση τουλάχιστον που θα φέρει μια ουσιαστική αλλαγή. Το πιο σημαντικό και πρώτο βήμα είναι να μην κλείνεις τα μάτια. Οι άνθρωποι συνηθίζουν να κλείνουν τα μάτια για πράγματα μακριά από την άμεση πραγματικότητα τους. Όμως εδώ η σωστή ενημέρωση μας αφορά όλους. Η υπεραξία του ρούχου που είναι εις βάρος του εργαζομένου που το δημιουργεί μέχρι το ύφασμα κακής ποιότητας που θα μας χρεώσουν παραπάνω και θα κάνει το δέρμα μας να ασφυκτιά μας αφορά.

Η εκμετάλλευση και οι θάνατοι που μπορεί να κρύβονται κάτω από τα νέα μας παπούτσια ή η παιδική εργασία που κρύβεται μέσα στην νέα μας τσάντα μας αφορά. Η γνώση είναι δύναμη η οποία φέρνει μια μαζική κίνηση πίεσης στις εταιρείες που δεν ακολουθούν καθαρές πρακτικές.

Αν θέλεις να ενημερωθείς μπορείς να παρακολουθήσεις αυτό το μάθημα 

ή να συμμετέχεις στην καμπάνια με μεγάλη απήχηση εδώ 

Η λύση δεν είναι να κρύβουμε ένα πρόβλημα με το να μην το βλέπουμε στην ντουλάπα μας. Η πραγματική αλλαγή υπάρχει όταν θα βρίσκεται στην ντουλάπα μας αλλά θα είναι καθαρό.

Ακολουθήστε την Α,ΜΠΑ; στο Google News